Veilig verblijven in Rotterdam

Verkeerskunde volgt sinds 2019 verkeerskundigen die in hun gemeente werk maken van verkeersveiligheid in het kader van het Strategisch Plan Verkeersveiligheid. Deze keer: Remco Smit, coördinator verkeersveiligheid, gemeente Rotterdam.

Hoe verkeersveilig zou u de gemeente Rotterdam noemen en waarom? 
Gelet op het aantal inwoners van 650 duizend doen we het in vergelijking tot andere grote steden niet slecht. De hoeveelheid geregistreerde verkeersgewonden is afgenomen van 1.500 in 2014 tot 1.100 in 2019. Daarentegen zien we wel dat de hoeveelheid fietsongevallen waarbij geen motorvoertuig betrokken was stijgende is. Onder de dodelijke verkeersslachtoffers zien we de laatste jaren veel (oudere) voetgangers. In ons nieuwe beleid ‘Rotterdam Veilig Vooruit’ focussen we daarom op deze kwetsbare verkeersdeelnemers. 

Ondanks de afname van de geregistreerde verkeersgewonden blijft de opgave voor verkeersveiligheid groot. Door naoorlogse wederopbouwstructuren hebben we te maken met autoboulevards in en rondom het centrum. Door toenemende populariteit van Rotterdam komen voetgangers en fietsers hier steeds vaker in conflict met het autoverkeer. Tegelijkertijd worden we in oude stadswijken geconfronteerd met ruimtegebrek. Veel verschillende verkeersdeelnemers delen er de beperkte ruimte. Hoge verkeersintensiteit en snelheidsverschillen brengen risico’s met zich mee. 

Het Strategisch Plan Verkeersveiligheid roept iedere wegbeheerder op om op basis van een risicoanalyse de belangrijkste verkeersveiligheidsrisico's proactief aan te pakken. Hoe werkt dit in uw gemeente? 

Rotterdam gebruikt als eerste wegbeheerder in Nederland een nieuw instrument: het Verkeersveiligheidsmodel. Hiermee is het mogelijk om verkeersonveilige locaties in kaart te brengen. Dit model is de afgelopen anderhalf jaar ontwikkeld in samenwerking met onze onderzoeksafdeling binnen de gemeente Rotterdam, waarmee gegevens van verkeersongevallen zijn gekoppeld aan informatie over de hoeveelheid verkeer, verkeerssnelheid en kenmerken van de weginrichting en omgevingsobjecten rondom de weg. Een zelflerend algoritme zoekt in het model naar factoren die hebben bijgedragen aan de ongevallen op de weg. Ook voorspelt het een risicoscore per wegvak. 

Welke concrete verkeersveiligheidsmaatregel of -aanpak uit uw gemeente (best practice) verdient navolging in andere gemeenten? 

In ons nieuwe verkeersveiligheidsbeleid ‘Rotterdam Veilig Vooruit’ hebben we ons verkeersveiligheidsmodel in de aanpak verwerkt. Het helpt in de prioritering van locaties waar de meeste ongevallen plaatsvinden en locaties die volgens bewoners onveilig zijn. Daarom leuk om te zien dat inmiddels ook andere gemeenten en provincies aanhaken bij onze modelmatige benadering van verkeersveiligheid. 

Is er voldoende kennis over verkeersveiligheid(smaatregelen) beschikbaar voor gemeenten? 

Steeds meer. Je merkt dat er met het Strategisch Plan Verkeersveiligheid landelijk een nieuwe impuls voor verkeersveiligheid is. In regionale en landelijke overleggen merk ik dat de voorgeschreven risicogestuurde werkwijze bij gemeenten soms nog wel een containerbegrip is. Wat is een risico, hoe specifiek moet je die maken? Bij het laatste ligt een opgave. Inmiddels weten gemeenten veelal hun risicogroepen wat betreft leeftijd, vervoerswijze en type infrastructuur. De zogenaamde Safety Performance Indicators zijn in groepen gedeeld. Maar nog niet specifiek en meetbaar genoeg. Voorbeeld: we hebben het allemaal over onveilige fietsinfrastructuur. Wat maakt dat er veel fietsongevallen plaatsvinden? Hoe kunnen we dat meten? Dit is belangrijk om maatregelen voor verkeersveiligheid ook echt bij te laten dragen aan een directe verbetering ervan en te bepalen waar we moeten beginnen. 

Hoe houdt u uw eigen verkeersveiligheidskennis op peil? 

Als coördinator verkeersveiligheid voor de gemeente Rotterdam zorg ik dat ik op de hoogte blijf van alle ontwikkelingen, zowel vanuit Nederland als vanuit het buitenland, en verdiep ik mij in nieuwe technieken en innovaties. Rotterdam wordt steeds drukker en voller, waardoor we vanuit de stad ook keuzes moet maken. Deze behoefte van de stad breng ik in kaart binnen de gemeente Rotterdam, maar ook op landelijk niveau. Zo leid ik een werkgroep binnen de taskforce verkeersveiligheidsdata vanuit het ministerie. 

Wat is uw droomproject op het gebied van verkeersveiligheid? 

In Rotterdam zijn we bezig met de Rotterdamse MobiliteitsAanpak. Binnen deze aanpak maken we keuzes over hoe we autoverkeer door de stad slimmer kunnen organiseren om zo meer ruimte aan fietsers en voetgangers te geven. Mijn droom is dat deze aanpak op termijn meer veilige leefruimte in de stad gaat opleveren. Een aantrekkelijke stad waar het gevaar van passerende en kruisende auto’s gereduceerd is op plekken waar mensen willen verblijven. Ik geloof dat we de hoeveelheid ongevallen onder kwetsbare verkeersdeelnemers dan sterk zien afnemen.