Wat prikkelt de overstap naar e-taxi’s in Amsterdam?

De taxisector in Amsterdam heeft zich gecommitteerd aan het elektrificeren van meer dan 4.000 taxi's in 2025. De gemeente faciliteert deze transitie door te voorzien in (snel)laadinfrastructuur en subsidies, en door het nemen van innovatieve maatregelen zoals schone taxistandplaatsen. Onderzoekers van de Hogeschool van Amsterdam onderzochten de effectiviteit van deze maatregelen en hoe taxichauffeurs ertegenover staan.  

Door Ymkje de Boer, VerDuS, SURF 

Robert van den Hoed is lector Energie en Innovatie en leidde het onderzoek. “Gebleken is dat het geven van voorrang aan schone taxi's op de taxistandplaatsen van Amsterdam een effectieve maatregel was om de overstap naar schone taxi's te bevorderen. Het vereiste aandeel van schone taxi's werd geleidelijk verhoogd over een periode van twee jaar. Monitoring van het inkomende aandeel schone taxi's was een belangrijke voorwaarde om vast te stellen of de maatregel nog steeds een stimulerende werking had voor schone taxi's.” 

Amsterdam CS favoriet 

Taxichauffeurs gebruiken de standplaats bij het Centraal Station graag omdat er veel klanten zijn. “De voorrangsmaatregel was voor veel chauffeurs een stimulans om een elektrische auto aan te schaffen. Zo kregen ze immers voorrang bij de aantrekkelijke CS-standplaats. Taxichauffeurs die op groen gas rijden, voelden zich wel benadeeld. Hoewel deze voertuigen door de gemeente tot de categorie ‘schone taxi’ worden gerekend, vervalt de toegang tot de schone taxistandplaatsen vanaf 2021. Vanaf dat moment zijn alleen nul-emissie-taxi’s (vol-elektrisch of waterstof) nog welkom op de schone taxistandplaats.” 

Dashboard voor Leidseplein 

Ook de standplaats op het Leidseplein kreeg een voorrangsregeling voor elektrische voertuigen. Van den Hoed: “Aanvankelijk werden tijdens piekmomenten in de vraag naar taxi’s ook niet-schone taxi’s toegelaten, omdat er nog te weinig elektrische taxi’s waren. De beleidsmakers kregen de beschikking over een speciaal voor hen ontwikkeld dashboard, om weloverwogen beslissingen te kunnen nemen over het verder beperken van de toegang tot elektrische auto’s op de taxistandplaats tijdens de transitie.”  

Meer snellaadstations 

Het aantal elektrische taxi's in Amsterdam groeit sinds eind 2017 sterk. De gemeente heeft signalen van de taxisector gekregen dat het vaak erg druk was bij de snellaadstations. Ook daar heeft de HvA onderzoek naar gedaan, vertelt Van den Hoed. “De taxisector is veel meer afhankelijk van snellaadinfrastructuur dan gewone EV-rijders. Taxi's zijn verantwoordelijk voor meer dan 60 procent van alle snellaadsessies in Amsterdam. Snelladers in Amsterdam worden intensief gebruikt en faciliteren gemiddeld meer dan twintig sessies per dag. De meeste sessies beginnen rond het middaguur. Op basis van een simulatiestudie is de verwachte groei van e-taxi’s op korte termijn nog op te vangen. Maar de groei op lange termijn vereist verdere uitrol van snellaadfaciliteiten in de regio.” 

Meer informatie nodig 

Het HvA-onderzoek naar de houding van taxichauffeurs rond de elektrificering geeft meer inzicht in de overgang naar een volledig elektrische taxivloot vanuit het perspectief en de ervaring van de taxichauffeur. Van den Hoed: “Dit kan helpen verklaren waarom sommige prikkels effectiever zijn dan andere. Een groot deel van de taxichauffeurs staat nog steeds sceptisch tegenover elektrische voertuigen. De acceptatie van de vrijwillige overeenkomst waarin het doel en de middelen rond de elektrificering met de gemeente Amsterdam zijn afgesproken, verschilt sterk, maar is gemiddeld vrij hoog. Beleidsmakers kunnen de betrokkenheid vergroten door taxichauffeurs via meerdere informatiekanalen tijdig te informeren over de geplande maatregelen en wijzigingen daarin. Informatiebijeenkomsten over elektrisch rijden en het verstrekken van objectieve informatie kunnen taxichauffeurs helpen om elektrische taxi's als serieus alternatief te gaan beschouwen.” 

In het onderzoeksprogramma Smart Regions of the Future werken consortia van onderzoekers en praktijkpartijen samen aan vraagstukken rond ruimte, wonen, bereikbaarheid, economie en bestuur. In 2016 zijn vijf grote projecten van start gegaan, waaronder U-SMILE. SURF valt onder het kennisinitiatief Verbinden van Duurzame Steden van NWO (inclusief Regieorgaan SIA), het Rijk en Platform31.