Bikenomics op de Filipijnen: van 0 naar 500 km fietsinfrastructuur

Matteo neemt in Turijn een slok van zijn espresso. Ik zit op mijn werkplek op zolder in Prinsenbeek en schraap mijn keel. Keisha in Manilla moet om ons lachen. Zij heeft er al een ruime dag op zitten, maar wij moeten om 7:30 uur nog een beetje opstarten. De Zoom-lobby stroomt langzaam vol. Alles is gecheckt en we zijn er klaar voor. ‘Admit all’ en onze gasten komen binnen. Mia heeft een echte achtergrond met een tropisch buitenterras en haar kat is er ook weer bij. Bij Sheila zien we een fiets en een surfplank, terwijl Cris voor zijn boekenkast op de universiteit zit. Martin, Ira en Arnold en anderen zitten op kantoor of op een andere locatie.

Om 14:00 uur lokale tijd in Manilla, op de Filipijnen, trappen we af. Vandaag gaan we met de deelnemers van het ‘World Bank Bicycle Infrastructure Training Programma’ aan de slag met Bikenomics. Kort gezegd is Bikenomics ‘de economie van het fietsen’. Dan moet je niet alleen denken aan de business case van een fietsenstalling of van een fietsstimuleringsmaatregel, maar ook aan het in geld uitdrukken van de maatschappelijke waarden van fietsen, zoals gezondheid, het verminderen van emissies en het gebruik van ruimte. Het is daarmee een krachtig middel om te laten zien dat investeren in fietsen vaak veel beter is dan investeren in weginfra of openbaar vervoer. Decisio doet hier al jaren onderzoek naar. En sinds een aantal jaren ook met een Italiaans team, waarvan ook Matteo deel uitmaakt.

Internationale samenwerking

Eerder werkten Matteo en ik al samen aan een kennisclip over Bikenomics en ik vind het leuk dat we met deze training nu verder de diepte in kunnen gaan. In mijn eigen trainingen en webinars over fietsinfrastructuur komt vaak het onderwerp ter sprake: ‘Hoe draagvlak te verkrijgen en beslissers te overtuigen’? Bikenomics biedt hiervoor een methode en sterke argumenten. In deze training kunnen we betrokkenen op de Filipijnen dan ook echte handvatten geven om belangrijke eerste stappen te zetten in het ontwikkelen van een fietscultuur. Ook helpt het dat Matteo een internationaal, niet-Nederlands, perspectief inbrengt.

Het trainingsprogramma

Voor de Filipijnse regering is actieve mobiliteit een belangrijk onderdeel van het covid-19-herstelplan. In dit plan is veel aandacht voor fietsinfrastructuur. In twee jaar tijd wordt 500 kilometer fietsinfrastructuur aangelegd en/of verbeterd in de hoofdstad Manilla, en in de steden Cebu en Davao. De World Bank steunt dit initiatief via het project ‘Bicycle Infrastructure Ttrainings’. Onderdeel van deze aanpak is scholing over fietsinfrastructuur. Hiervoor heb ik een praktisch gericht trainingsprogramma ontwikkeld over fietsinfrastructuur van in totaal zeventien sessies. Naast netwerkplanning en ontwerp komen ook specifieke onderwerpen aan bod, zoals verkeersveiligheid, participatie en communicatie, monitoring en evaluatie en dus ook Bikenomics. Met de hulp van de Nederlandse ambassade en de Dutch Cycling Embassy heb ik verschillende gastexperts kunnen betrekken. Waaronder Matteo van Decisio.

Online lesgeven

Natuurlijk was ik liever naar Manilla afgereisd om de lokale situatie zelf te ervaren. Met een training op locatie kun je ook veel meer in contact komen met de deelnemers en dieper op onderwerpen ingaan. Anderzijds hadden we misschien niet zo’n breed scala aan onderwerpen kunnen behandelen. Met behulp van bijvoorbeeld Jamboard, Padlet en Menti lukt het goed om interactie te faciliteren. Met lokale voorbeelden, praktische opdrachten en break out-rooms is echter ook veel te bereiken. Zowel inhoudelijk als in de onderlinge netwerkvorming.

Impact Bikenomics-training

De Bikenomics-voorbeelden die Matteo tijdens de training behandelt komen uit Europa, maar ook van daarbuiten. Uit Lima (in Peru) bijvoorbeeld, waar hij een uitgebreide analyse heeft gedaan naar de baten van fietsen. Deze internationale voorbeelden spreken tot de verbeelding, zo horen we. Deelnemers geven aan dat dit hen inspireert om vergelijkbare studies te ondernemen. Ook gaven zij aan dat de training praktische inzichten heeft opgeleverd die ze kunnen gebruiken in de voorbereiding van fietsbeleid. Concreet helpt het hen bij het creëren van draagvlak (lobby) en het uitvoeren van haalbaarheidsstudies van fietsinfrastructuurprojecten. Ten slotte horen we dat de training heeft geholpen bij het opzetten van dataverzameling en monitoring en evaluatie.

Dat smaakt naar meer

De samenwerking is goed bevallen. Decisio en DTV Consultants lanceerden intussen een open internationale Bikenomics course. Meer informatie hierover vindt u op www.dtvcapacitybuilding.com. Ook volgt een Nederlandstalige Bikenomics-cursus. Meer informatie: https://dtvconsultants.nl/contact/.