Meer typen dan bellen op smartphone tijdens fietsen…

In Nederland is het een bekend beeld, de fietser die naar muziek luistert of z’n telefoon bedient. In 2008 vonden wij weliswaar dat het fietsgedrag dan verslechtert - mensen fietsen langzamer als ze bellen en rijden verder van de stoeprand af als ze sms’en -, maar we dachten ook dat een verbod waarschijnlijk moeilijk te handhaven zou zijn.

We verwachtten meer effect van goede voorlichting over de gevaren van bellend fietsen (of fietsend bellen, het is maar wat de fietser het belangrijkst vindt). Intussen is het telefoongebruik veranderd. We kunnen en doen meer met onze mobiele telefoon. We bellen niet meer alleen, maar we navigeren en ‘internetten’. Uit een recente observatiestudie uitgevoerd op twee locaties in Groningen bleek dat het telefoongebruik tijdens het fietsen weliswaar niet is toegenomen, maar wel wat mensen met hun telefoon doen.

In 2008 belde 2,2 procent en sms’te 0,6 procent van de fietsers. In 2013 gebruikte nog steeds 2,9 procent van de fietsers hun telefoon tijdens het fietsen, maar belde 0,6 procent en typte 2,5 procent. Typen betekent hier: internetten, sms’en, een nummer of muziek opzoeken.

De gevaren van een touchscreen bedienen zijn groter dan van een klassieke telefoon. Een touchscreen kan ironisch genoeg niet op de tast bediend worden, en vereist altijd een blik op de telefoon, en die blik kan dan niet op de weg gericht zijn. Bovendien kan het aanraken lastig zijn, de aan te raken velden zijn doorgaans klein.

Uit een experimentele studie bleek inderdaad dat gedragseffecten het grootst zijn bij het bedienen van een touchphone. Hoewel de meeste fietsers compenseren als ze een dubbeltaak gaan uitvoeren - meer tijd creëren door langzamer te gaan fietsen en meer afstand van de stoeprand in acht te nemen - werd er het meest geslingerd als een touchscreen werd bediend en misten deelnemers vaker relevante informatie uit de periferie. Potentieel gevaarlijk dus, vooral als stimuli niet,  zoals in het onderzoek geprinte borden zijn, maar auto’s of andere fietsers.

Dick de Waard, Universitair Hoofddocent aan de Rijksuniversiteit Groningen

 
Auteur: Margriet Verhoog