Jan Hendrik Sweers: Connecting, wat een omwenteling, wat een energie

'Z

'Zo'n vijf jaar geleden was het nog onmogelijk om op zo'n manier samen te werken'

Kernteamlid van Connecting Mobility, Jan Hendrik Sweers, is mede-aanjager en katalysator binnen Connecting Mobility met als scope de veranderende rol van verkeersmanagement en verkeersinformatie in het ITS werkveld. Met de nadruk op connecting. Dat staat voor het verbinden van kennis, techniek, mensen en middelen. Deze verbindingen geven aantoonbaar snelheid aan innovaties. Sweers boogt op een uitgebreide carrière in het managen van veranderingen binnen bedrijven en geniet nu van een megaklus in het ITS werkveld, van een aanpak waar ‘veel energie op zit’ en ‘energie uitkomt’.

Jan Hendrik Sweers stond mede aan de wieg van een traject dat ‘samen’ (publiek-privaat) zou moeten worden doorlopen om in Nederland aan te blijven sluiten bij alle internationale en nationale innovaties op het gebied van slimme- en individuele behoefte aan verkeersmanagement en verkeersinformatie. Binnen deze, zogenoemde 5 novembergroep, kwamen hij en groepsleden in 2013 unaniem tot de overtuiging dat de oude manier van werken tussen overheid en bedrijfsleven - door de snelheid van nieuwe toepassingen in het werkveld - om een vernieuwende manier van samenwerking (publiek-privaat, gedeelde risico`s) zou gaan vragen.

Sweers: ‘Door het verbinden van onderlinge kennis, het doen van de juiste innovaties, de uitrol en opschaling zouden we kunnen komen tot een koploperspositie op het gebied van verkeersmanagement en verkeersinformatie in onder andere Europa. En dat zou weer kansen bieden voor het Nederlandse bedrijfsleven en kennisinstituten. En het zou het voor internationale bedrijven aantrekkelijk maken zich hier te vestigen. Deze gedachtelijn zetten we nu door. Met een niet eerder vertoonde schaalsprong in techniek, kennis en bestuur, komen we als land op de kaart als het gaat om ITS-toepassingen.’

En dat lukt, weet Sweers. Gefaciliteerd en ondersteund door Connekt hebben kopstukken uit de kenniswereld, het bedrijfsleven en de overheid in 2013 de ‘Routekaart Beter geïnformeerd op weg’ gelanceerd, met een einddatum: 2023. Minister Schultz van Infrastructuur en Milieu heeft deze routekaart vervolgens omarmd voor haar mobiliteitsbeleid en heeft Rijkswaterstaat de opdracht gegeven om het realiseren van de routekaart te ondersteunen. En met deze opdracht is het programma Connecting Mobility van start gegaan.

Jan Hendrik Sweers maakt intussen deel uit van het Connecting-Mobilityteam dat als katalysator fungeert voor de ontwikkeling van de transitiepaden. Dit team komt voort uit de opdracht van de minister. Op grond van zijn netwerk en ervaring in en met de markt is Sweers gevraagd om contacten te leggen met alle, voor het einddoel belangrijke bedrijven, overheden en kennisinstituten. Sweers: ‘Ik ben een netwerker, strategisch adviseur en koppel bedrijven, overheden en kennis (de triple helix) om samen juiste keuzes en snelheid te maken op onze doelstellingen en de afgesproken transitiepaden. Het gaat om de innovatie en om proeven die ontstaan uit het samenwerken van mensen, systemen en producten.

Bedrijven en kennisinstellingen zijn van nature bezig met ‘eigen’ productinnovatie en wegbeheerders willen oplossingen voor hun problemen. Beide zijn belangrijk. Maar essentieel is dat de innovaties en gevraagde oplossingen passen in het geheel van onze doelstellingen en de transitiepaden. Anders gezegd: De innovaties en proeven zorgen ervoor dat wij als Nederland koploper kunnen zijn op het vlak van verkeersmanagement en verkeersinformatie en dat wij onze ‘know how’ en oplossingen in het buitenland kunnen verkopen. Daarnaast willen we niet dat het bij innovaties en proeven blijft, maar dat we het geleerde in de proeven ook toepassen en kunnen opschalen en uitrollen.’

ITS-overzicht
‘Het totaal aan initiatieven en proeven hebben we intussen inzichtelijk gemaakt in het ITS-overzicht. Hierin staan alle initiatieven die we op het vlak van ITS doen en die we matchen met de transitiepaden. Denk aan de Praktijkproef Amsterdam, alle Beter-Benutten-projecten, de vele initiatieven in Brabant en meer. We monitoren en analyseren waar deze programma’s zich bevinden, wat ze bijdragen en hoe we de kennis kunnen delen, dan wel waar we extra inspanningen moeten verrichten om onze doelstellingen te realiseren.'

Tafels 
'Om snelheid te maken en de juiste zaken goed te doen is een hechte samenwerking met het werkveld essentieel. Samenwerken met Connekt op het vlak van nieuwe businessmodellen is maar een van de vele voorbeelden waarin we samen optrekken. Met DITCM (Dutch Integrated Testsite for Cooperative Mobility) organiseren wij en Beter Benutten verschillende ‘tafels’. Bedrijven, overheden en kennisinstellingen geven hier concreet antwoord op vragen als: welke architectuur gebruiken we? Welke standaarden passen we toe? Wat moeten we regelen op juridisch, privacy, wetgevingsvlak?. En wat moeten we doen op het human factors-gebied in Nederland (binnen de nationale en internationale kaders) om tot opschaling en uitrol te komen van al onze initiatieven en (nieuwe) samenwerkingsvormen?’

Waarom dit werkt? We weten intussen allemaal dat specifieke, en nationale standaarden niet meer werken. Het gaat steeds meer om een mondiaal speelveld met mondiale standaarden die de ITS-ontwikkelingen van morgen mogelijk maken.’

cultuuromslag
Meewerken aan de transitiepaden vergt ook een cultuuromslag binnen bedrijven, kennisinstellingen en overheden, benadrukt Sweers: ‘Bedrijven leveren als gevolg van innovaties, proeven en nieuwe maatschappelijke vragen, geen ‘losse’ technische producten meer, maar steeds meer complete diensten en oplossingen. En voor overheden is de vraag naar steeds meer individuele dienstverlening ook een uitdaging. Samen ben je dus op zoek naar een andere vorm van samenwerking.

Nederland test- en ‘doeland’?
Concrete oplossingen voor morgen die vanuit de transitiepaden vorm krijgen zijn, naast de eerder genoemde initiatieven: de internationale corridor (Nederland –Oostenrijk) voor voertuig-walcommunicatie en, nog concreter, de dit jaar geopende innovatiecentrale van RWS in Helmond, die alle mogelijkheden biedt voor geïnteresseerde en betrokken partijen om oplossingen te toetsen en te testen.

Sweers: ‘Zo’n 5 jaar geleden was het nog onmogelijk om op zo’n manier samen te werken. Maar nu ontwikkelt Nederland zich tot een belangrijk test- en uitrolland van nieuwe ITS-toepassingen op het gebied van verkeersmanagement en verkeersinformatie met een enorm verdienpotentieel voor nieuwe (inter)nationale handelswaar dat niet meer bestaat uit alleen producten, maar ook uit gecombineerde dienstenwaar. Behalve dat we in Nederland slimme producten en diensten tonen, laten we ook zien hoe wij samenwerken, innovatie stimuleren, korte lijnen hanteren en hoe we nieuwe diensten implementeren, opschalen en uitrollen. We merken dat andere landen al met interesse naar ons kijken.’

En wat doet dat met Sweers zelf? ‘Ik vind het fantastisch om ermee bezig te zijn. Wat een omwenteling. En het werkt. Voorwaarde is en blijft dat we blijven afstemmen, verschillen overbruggen, doen en leren. In openheid en met respect voor ieders eigen identiteit.’

Kijk voor het actuele overzicht  van alle initiatieven en de voortgang op de zes transitiepaden op http://itsoverzicht.connectingmobility.nl