Het nieuwe onderbuikgevoel

Mensen schrikken soms van het woord ‘data’ of weten niet goed wat ze ermee moeten. In de dagelijkse praktijk van middelgrote en kleine gemeenten wordt er al op een bepaalde manier mee gewerkt. Er lijkt niet direct een noodzaak om dat te veranderen; de waan van de dag vraagt immers al genoeg aandacht. Toch kan een goede datahuishouding juist helpen om tijd en geld te besparen en beter werk te leveren. Dat nieuwe ‘onderbuikgevoel’ ontstaat inmiddels bij steeds meer mensen. Hoe die besparingen precies werken? Dat leggen we hieronder uit.

Goed digitaal wegbeheer biedt voordelen; onder meer op het vlak van: 
• Het onderbouwen en evalueren van beleid. Datagedreven werken is in feite de tegenhanger van keuzes maken op basis van het ouderwetse ‘onderbuikgevoel’.
• Het vergemakkelijken en stroomlijnen van het uitvoeren van beleid op het gebied van bijvoorbeeld verkeersmanagement, verkeersveiligheid en assetmanagement.
• Het bieden van betere en duidelijkere informatie aan burgers. Zij kunnen daarmee sneller, comfortabeler en veiliger reizen.

Twee voorbeelden waar deze voordelen tot uiting komen:
• Voordeel bij digitaal beheer van maximumsnelheden: bij een snelheidswijziging past de wegbeheerder de bebording en weginrichting aan (fysiek wegbeheer). Maar zonder geactualiseerde digitale gegevens kloppen navigatiesystemen niet meer. Dit kan leiden tot verwarring en gevaarlijke situaties. Door maximumsnelheidsdata goed vast te leggen en beschikbaar te maken worden deze problemen verminderd. Tegelijkertijd gebruik je deze data als wegbeheerder ook zelf. Bijvoorbeeld als brondata voor verkeersmodellen, geluidsberekeningen en verkeersveiligheidsanalyses. Zo dragen deze data bij aan doorstroming, leefbaarheid en verkeersveiligheid. Daarbij helpt goed digitaal wegbeheer met centraal toegankelijke data, te voorkomen dat data dubbel wordt ingekocht. Zo werken afdelingen efficiënter samen en blijft data bruikbaar voor alle betrokkenen binnen de eigen organisatie.
• Voordeel bij digitaal beheer van schoolzones: verkeersveiligheid is topprioriteit. Gemeenten willen onder andere een zo veilig mogelijke schoolomgeving creëren. Steeds vaker kiezen ze voor een ‘schoolzone’ als oplossing. Serviceproviders kunnen ook bijdragen aan verkeersveiligheid rond scholen door via reisapps en navigatiesystemen automobilisten te waarschuwen dat ze een schoolzone naderen (en op termijn verkeer om een schoolzone heen leiden). De serviceproviders maken hierbij gebruik van de digitale informatie over de aanwezigheid van schoolzones, die door de wegbeheerder is ingevoerd in de ‘George’-tool van NDW. Resultaat is dat automobilisten hun snelheid (en op termijn hun route) aanpassen. Belangrijk is wel dat de fysieke omgeving (de inrichting op straat) en de digitale omgeving (de digitale schoolzone) op elkaar aansluiten. Met de Schoolzone balans [*] brengen we voor gemeenten in beeld welke aspecten van de schoolomgeving ze kunnen verbeteren.

Wat is er nodig? 

Aan de slag gaan met datagedreven werken is best een opgave. Toch voelen steeds meer mensen in ons werkveld aan dat het de moeite loont. Digitalisering vraagt eerst om een investering in technische implementatie en structurele organisatorische borging. Maar het helpt vervolgens wel om tijd en middelen te besparen en beter onderbouwde beslissingen te nemen, bijvoorbeeld bij beleidsmonitoring of in gesprekken met inwoners. Wij zien de vraag veranderen van ‘waarom zou ik mijn mobiliteitsdata op orde brengen?’ naar ‘hoe kan ik dit het beste doen binnen mijn organisatie?’.

De EU-verordening RTTI (Real Time Traffic Information) geeft antwoord op de waarom-vraag met het verplichtende karakter van het beschikbaar stellen en het gebruik van data. Op de hoe-vraag geeft de RTTI geen antwoord. Maar je onderbuikgevoel geeft vaak wel richting. Werk vanuit je eigen motivatie aan datatoepassingen waar jouw organisatie beter van wordt, zoals de voorbeelden hierboven. Richt je op de toepassing en de organisatorische borging. Doe dit samen met collega’s. De ontwikkeling naar digitale wegbeheerder vraagt om structurele aandacht voor data en samenwerking binnen de gehele organisatie en met buurgemeenten. Zowel op de werkvloer, in het management en in het bestuur. 

Als gemeente hoef je dit niet alleen te doen. Regionale Data Teams (RDT’s) bieden hierbij ondersteuning. Check het Voorbeeldenboek Mobiliteitsdata [*] en/of neem contact op met het Regionaal Data Team. Bevestig je onderbuikgevoel dat digitaal wegbeheer in je voordeel werkt.