‘Regeldrang bij aanbestedingen geeft te weinig ruimte voor innovaties’

“De regeldrang bij aanbestedingen geeft te weinig ruimte voor innovaties.” Deze constatering doet Robbert Volker, eigenaar van Bureau de Groot Volker. Hij stelt daarnaast dat hardere ontwerpkeuzes noodzakelijk zijn als het gaat om het faciliteren van fietsers. 
 
Door: Jan Willem Kerssies 
 
Volker ziet de hedendaags regelgeving door de verdergaande automatisering veranderen. “Alles wordt stap voor stap ingewikkelder qua regeltjes, systemen en procedures. De menselijke maat maar ook de maatschappelijke vraag waarom we iets doen is aan het verdwijnen. Jammer genoeg zie ik dat in veel dingen terug”, begint Volker zijn relaas. “Dat heeft mede met de automatiseringsslagen en juridische verharding in verschillende sectoren te maken. Daar maak ik mij wel zorgen over. Als ik bijvoorbeeld kijk naar de huidige aanbestedingen dan begint het problematisch te worden. Een omslachtige exercitie met banale vragen. Bent u lid van een criminele organisatie, heeft u fraude gepleegd. Iedereen vult die vragen in met nee. Een uitvraag kan zo maar meer dan 250 pagina’s tekst met voorwaarden bevatten. Het verkeerskundige vraagstuk waarvoor de aanbesteding bedoeld is mag je in vijf pagina’s uitleggen. De innovatie is ver te zoeken met deze manier van uitbesteden. De prijs is maatgevend. Als je slim bent dan beoordeel je waar de aanbesteding rammelt en schrijf je goedkoop in. Daarna in discussie over het meerwerk met de opdrachtgever is de nieuwe trend. Dit wordt ook geaccepteerd door opdrachtgevers en overheden. Het heeft niets met innovatie en alternatieve manieren van onderzoek en kwaliteit te maken. We kunnen het veel makkelijker organiseren, door samen te werken en te innoveren. De innovatie die wij 2022 inzetten maakt onderzoek goedkoper dan het bedrag dat is uitgegeven voor het schrijven van een Europese aanbesteding.” 

Fietsstraten 

Volker is blij met de aandacht die er tegenwoordig is voor de fietser. Maar er kunnen nog wel wat stappen worden gemaakt, zo stelt hij vast. “We moeten ontwerpkeuzes maken die goed zijn voor de fietsers”, begint Volker te vertellen. “Soms moeten we wegen inrichten louter voor fietsers, waarbij auto’s worden geweerd. Ik wil pleiten voor meer fietsstraten binnen en buiten de bebouwde kom. Fietsen is gezond en goed voor de motoriek en dat laatste element kunnen we niet genoeg benadrukken. Vanuit onze verkeerseducatieprojecten op basisscholen merken wij dat hier volop aandacht voor nodig is om leerlingen veilig op de fiets naar school te krijgen.  Ook naar het ontwerp van de fietspaden moeten we goed blijven kijken. Ik zie projecten waar fietspaden worden aangelegd van drie meter breed, omdat het CROW deze norm als minimale maat hanteert. Dan loop je wel een beetje achter de feiten aan. Je moet zien welke ontwikkelingen eraan komen. Dan moet je soms ook doorpakken en harde ontwerpkeuzes maken. Een standaard fietspad aanleggen is dan niet meer genoeg, zeker met de drukte die we nu al hebben op aanwezige fietsvoorzieningen.” 

Data 

Bureau de Groot Volker heeft jarenlange ervaring op het gebied van parkeer- en verkeersonderzoek. Ook de onderzoeken zijn onderhevig aan trends. “We merken dat onderzoeken groter worden, mede door het gebruik van de door ons geïntroduceerde  scanauto’s. Er worden steeds grotere gebieden gedetailleerd in kaart gebracht. Er is een verschuiving naar het inwinnen van veel data. Steeds meer gemeenten hebben behoefte aan data en monitoring. Ze willen exact weten wat er gebeurd op het gebied van mobiliteit. De data zorgt ervoor dat je trends ziet aankomen, bijvoorbeeld als mensen een extra auto aanschaffen door gezinsuitbreiding of juist de auto van de hand doen”, aldus Volker.

Anders inrichten 

Volker roept op om beter te kijken naar de inrichting van de openbare ruimte. “Er moet beter in kaart gebracht worden hoeveel parkeerplaatsen door wie in gebruik worden genomen. Als je daar goed induikt kunnen er misschien wel veel parkeerplaatsen weggehaald worden ten faveure van groen, fietsvlonders of speelgelegenheden. We hebben onderzoeken gedaan bij gemeenten naar het aantal parkeervergunningen, omdat daar geen duidelijk beeld van was. Dan kom je erachter dat mensen die al lang verhuisd waren nog steeds een vergunning hadden. Er zijn nog veel lekken in de organisatie van parkeren. Als je dat goed in kaart weet te brengen, ontstaat er ruimte om de openbare ruimte anders in te richten.” 

Tot slot 

Volker komt tot slot met een oproep voor iedereen die werkzaam is in de mobiliteit. “Onlangs heeft vrij stilletjes Mike Bérénos afscheid genomen van ons vakgebied. Een autoriteit als je het mij vraagt. We moeten leren om kennis op de juiste momenten over te dragen, we kunnen namelijk veel leren van mensen als Bérénos. Je ziet ook bij gemeenten dat het kennisniveau daalt als een senior kracht afscheid neemt. Dan zijn we vaak terug bij af en doen we dingen die we 25 jaar geleden ook deden. We moeten zorg dragen dat kennis op de juiste momenten overdragen wordt op jongere generaties. Het is een taak om ons vakgebied interessant te houden.”