ANWB-Leden over alcoholgebruik onder bestuurders

Alcoholgebruik onder bestuurders neemt in rap tempo toe. Het aantal automobilisten dat met alcohol op achter het stuur stapt, is in vijf jaar tijd verdubbeld naar 2,6 procent. SWOV schat het aantal verkeersdoden waarbij alcohol een rol speelt op 12 tot 23 procent van het totaal aantal verkeersdoden. De politie is een aantal jaar geleden gestopt met het uitvoeren van grootschalige alcoholfuikcontroles. ANWB is met haar leden uit het ‘Denk mee met de ANWB’-panel in gesprek gegaan over wat zij vinden van rijden onder invloed van alcohol en de rol van handhaving daarin.

Het effect van alcohol op de rijvaardigheid is in de wetenschap uitvoerig onderzocht - elk glas alcohol leidt tot een grotere kans op een ongeval. Automobilisten mogen in Nederland 0,5 promille alcohol in hun bloed hebben, wat overeen komt met twee glazen alcohol. Voor beginnend bestuurders (de eerste vijf jaar na het behalen van je rijbewijs) is dit 0,2 promille.

De helft van de leden uit het panel geeft aan dat zij rijden onder invloed van alcohol onacceptabel vinden, maar een op de drie vinden een drankje wel kunnen. De leden zijn het er grotendeels over eens dat meer dan twee drankjes te veel is.

• “Ik vind dat je één alcoholisch drankje mag, maar dat je voordat je gaat rijden, minimaal anderhalf uur geen alcohol mag.”
   
• “Als je een voertuig bestuurt moet je zo alert mogelijk zijn. Een drankje drinken helpt daar niet bij. Het feit dat we het drankje noemen is al een soort goedmakertje voor verkeerd ‘handelen’ -  “Ach een drankje, biertje, wijntje kan geen kwaad”.”

Afname van alcoholfuiken

De afgelopen jaren is de politie gestopt met de zogenaamde grootschalige ‘fuikcontroles’; alcoholcontroles waarbij de politie automobilisten van de weg haalt voor een blaastest. Volgens de politie nam het aantal gepakte overtreders af, omdat mede weggebruikers via social media waarschuwden voor de controles. Dit beeld komt ook terug in het ledenpanel. Ongeveer twee derde van de panelleden geeft aan dat het langer dan vijf jaar geleden is dat zij een alcoholcontrole hebben gehad. Eén op de vijf heeft zelfs nooit een alcoholcontrole gehad.

• “Ik heb in acht jaar dat ik mijn rijbewijs heb nog nooit hoeven blazen, terwijl ik door mijn werk vaak ook in het weekend in de late avonduren naar huis rijd.”
• “We zijn goed in het vaststellen van regels. Probleem is dat er niet gehandhaafd wordt, dus trekt niemand er zich iets van aan.”
• “Ik heb nauwelijks alcoholcontroles gehad de laatste jaren. Zolang er nog mensen zijn die met te veel alcohol op toch gaan rijden, zijn ze nodig.”

Alcoholfuikcontroles toch effectief?

Dat het direct aantal gepakte bestuurders afneemt door het afnemen van de fuiken, betekent niet dat de alcoholcontroles geen afschrikwekkend effect hebben op bestuurders. Het gevoel dat je gepakt kan worden voor een overtreding, wordt subjectieve pakkans genoemd. Een hoge subjectieve pakkans zorgt ervoor dat bestuurders zich beter aan de regels houden. Alleen al het verspreiden van de informatie via social media kan volgens SWOV bijdragen aan de subjectieve pakkans. De ANWB-leden zien hoe dan ook oplossingen om effectief te handhaven:  

•  “Alcoholcontroles in combinatie met social media: zodra er een controle is, gaat het als een lopend vuurtje waar deze staat. Een optie zou zijn mobiele controles die zich verplaatsen per uur.”