Betere fietsinfrastructuur, langere fietsafstanden

Uit wetenschappelijk onderzoek op basis van het data uit het Mobiliteitspanel Nederland blijkt dat Nederlanders die de kwaliteit van de fietsinfrastructuur in hun buurt als hoger ervaren, langere afstanden afleggen op de fiets. De uitkomsten kunnen helpen bij het ontwikkelen van beleid om mensen op de lange termijn meer te laten fietsen.

Met de longitudinale data van ruim 1200 deelnemers aan het Mobiliteitspanel in de jaren 2013-2016 hebben wetenschappers van de Chinese Southeast University en University College London het causale verband onderzocht tussen de ervaren kwaliteit van de fietsinfrastructuur, de voorkeur voor de fiets als vervoermiddel en de fietsafstand. Hun belangrijkste bevinding is dat wie de kwaliteit van de fietsinfrastructuur als hoger ervaart, een jaar later langere afstanden fietst. Op individueel niveau gaat een hoge ervaren kwaliteit van het fietsnetwerk samen met een sterkere voorkeur voor de fiets als vervoermiddel en langere fietsafstanden. Een voorkeur voor de fiets en fietsafstand blijven over de jaren heen vrij stabiel, maar de ervaren kwaliteit van het fietsnetwerk lijkt meer beïnvloedbaar.

Beleid

Beleidsmakers kunnen gebruik maken van deze inzichten door de fietsinfrastructuur en/of de kennis daarover bij omwonenden te verbeteren en daarmee te stimuleren dat mensen meer gaan fietsen. Daarbij moet men er wel rekening mee houden dat de effecten pas na een termijn van enkele jaren zichtbaar kunnen zijn. Vrouwen en mensen met lagere inkomens ervaren de kwaliteit van de fietsinfrastructuur in het algemeen als lager, om hen te bewegen om meer te gaan fietsen moeten zij aanpassingen aan die infrastructuur ook echt als een verbetering zien.  
Uit eerder onderzoek blijkt dat er een correlatie is tussen fietsgedrag en de voorkeur voor fietsen, maar het kan niet worden vastgesteld dat een veranderde voorkeur voor fietsen ook leidt tot meer fietsen. Met andere woorden: er is wel een statistisch maar geen causaal verband en het heeft daarom geen zin om te sturen op de voorkeur voor de fiets om het fietsgedrag te beïnvloeden.

Achtergrond

Voor het onderzoek zijn longitudinale data uit het Mobiliteitspanel Nederland gebruikt. Met dit panel monitort men mobiliteitsverandering over de tijd door deelnemers jaarlijks een reisdagboek over drie dagen te laten invullen. Het panel bestaat uit 6000 random geselecteerde Nederlanders van 12 jaar en ouder. Het onderzoek draagt bij aan een beter begrip van fietsgedrag en daardoor aan een beter begrip van factoren die mensen kunnen motiveren om meer te gaan fietsen. De resultaten zijn in januari 2025 gepubliceerd in het wetenschappelijke tijdschrift Transportation Research Part D.

Bron: CROW.