Deskundigen over Mobiliteitsmanagement

Op deze pagina:

• Henk Meurs, Radboud Universiteit/MuConsult
• Peter Vink, principal scientist, TNO 
• Colin Tijsse, spitsmijder, Breda
• Gerard Tertoolen, senior adviseur, XTNT 
• Maarten van Biezen, teammanager Ruimte & Mobiliteit, Natuur & Milieu
• Monique Verhoef, senior adviseur Public Affairs, ANWB
• Astrid Homan, mobiliteitsmakelaar Haaglanden
• Jeannette Baljeu, wethouder Haven, Verkeer en Regionale Economie, Rotterdam
   

Henk Meurs, Radboud Universiteit/MuConsult

Mobiliteitsvouchers stimuleren slim werken en slim reizen
‘Voor bedrijven van 50-250 medewerkers (ruim eenderde van alle werknemers) zijn er mobiliteitsvouchers, in 2010 geïntroduceerd door het ministerie van IenM in het kader van het Actieplan Groei op het Spoor. Met deze vouchers kunnen bedrijven gratis advies krijgen van gecertificeerde adviseurs en een bijdrage krijgen voor implementatiekosten. Eind 2011 is de regeling geëvalueerd door MuConsult.

De meeste bedrijven die een voucher aanvroegen hebben  ten minste één maatregel geïmplementeerd. Daarmee waren eind 2011 al 64.000 medewerkers bereikt. Belangrijke succesfactoren zijn de zeer bedrijfsspecifieke adviezen, en het feit dat de vouchers bijdragen aan de bewustwording van management en medewerkers. Bovendien stimuleren de vouchers de markt voor mobiliteitsmanagement, waardoor subsidiëring op termijn niet meer nodig is.
 

Peter Vink, principal scientist, TNO 

Laat het genot van HNW maar overheersen
‘Wat heerlijk wanneer er een stukje werk af moet en je kunt thuis en onderweg gewoon bij alle documenten. En dan te denken dat er nog mensen zijn, die de maaltijd thuis moet missen vanwege de file omdat er alleen op het kantoor toegang tot alle documenten is. Hier even bij stilstaan maakt het leven aangenaam.

Overigens blijkt uit een TNO-scan dat maar 28 procent van de Nederlandse beroepsbevolking 1 uur per week thuiswerkte in 2011 [*]. In 2005 was dit percentage 25 procent. Die 25 procent werkt nu gemiddeld 6,2 uur per week thuis (was 5,5 in 2005) en dat scheelt files, omdat deze groep buiten de spits kan reizen en soms niet reist. HNW kan dus nog verder groeien. De initiatieven van het platform Slim Werk Slim Reizen zijn dan ook nodig, mede om alternatieven voor woon-werkverkeer te zoeken. Zoals bedrijven die hun deuren open zetten voor mensen die onderweg (of vlak bij hun huis) tijdelijk willen werken.

Begin 2012 was er in Brazilië een HNW-symposium. Daar bleek dat HNW ook in de USA groeit. En daarover werden ook nadelen genoemd, met name: ‘het niet kunnen personaliseren van de werkplek’, ‘geen goede thuiswerkplek’ en ‘niet passend management’ [*]. Deze nadelen komen ook in Nederland voor, maar wat mij betreft, laten we het genot van plaats- en tijdonafhankelijk werken toch maar lekker overheersen.’ 

Referenties
Koppes L, Zwieten M van, Hooftman W, Lautenbach H, Vroome E de, Bossche S van der (2012). NEA 2011, TNO, Hoofddorp
Robertson M, Vink P. Examining new ways of office work between the Netherlands and the USA. Work 41 (2012) 5086-5090. 
 

Colin Tijsse, spitsmijder, Breda

Ik heb in 3 jaar tijd vier keer in de spits gereden
‘Eerlijk gezegd ben ik begonnen met de spits te mijden voor het geld. Maar na een tijdje kwam ik erachter dat het ook andere voordelen heeft, zoals sneller op het werk zijn, geen ergernis op de weg vanwege files en dus beter uitgerust op het werk. Ik heb uiteraard met mijn werkgever moeten overleggen of het geen probleem was dat ik mijn diensten iets zou aanpassen en daar werd niet moeilijk over gedaan.

Ik doe nu ongeveer 3 jaar mee en dit project loopt, zoals het er nu uitziet, tot eind december. Ik ben zeker van plan om voortaan altijd buiten de spits te rijden naar mijn werk, dus ook nadat het project is gestopt. Het is me al die tijd ook redelijk goed gelukt om buiten de spitstijden te rijden, ik geloof dat ik in 3 jaar tijd slechts vier keer in de spits heb gereden door omstandigheden.

Hoe het in zijn werk gaat? Je moet de A15 Vaanplein en Rosenburg mijden in de ochtend tussen 06.00 en 09.00 uur en ’s avonds Rosenburg en Vaanplein tussen 15.00 en 18.00 uur. Ik werkte voorheen van 07.30 tot 16.00 uur, nu werk ik in twee diensten van 06.00 tot 14.30 en van 09.30 tot 18.00 uur.’
 

Gerard Tertoolen, senior adviseur, XTNT 

Laten we ‘tijd’ als motief centraal zetten 

‘Waarom zouden automobilisten de spits mijden? Leuke vraag, makkelijk antwoord: Omdat ze er geen plezier aan beleven! Het wordt lastiger als je vervolgens gaat nadenken over welke alternatieven er zijn. Het ov, de fiets, thuiswerken, later of eerder van huis, tja dan pas rijzen er ‘maren’ en ‘bezwaren’. Om die bezwaren weg te nemen wordt vaak geld ingezet. Eigenlijk proberen we de forensen een beetje om te kopen: Als je nou doet wat wij graag willen, dan stoppen we je een beetje geld toe. Uitkomst: de forens is vaak minder omkoopbaar dan we hoopten. Eigenlijk een goeie eigenschap dus, maar de files worden er niet minder door.

Misschien moeten we het dan ook maar eens over een andere boeg gaan gooien en ‘tijd’ als motief centraal gaan zetten. Ondanks de crisis hebben de meesten immers aan geld nog geen gebrek, maar aan tijd des te meer. Zonder dat we het doorhebben, zijn veel van onze problemen ‘tijdsproblemen’, maar zo hebben we ze nog niet genoemd. Neem nou bereikbaarheid. Dat is helemaal geen probleem; je kunt overal komen, de vraag is alleen wanneer en hoe laat. Mijn advies daarom: Laat mensen vanaf nu extra tijd verdienen in plaats van extra geld!’
 

Maarten van Biezen, teammanager Ruimte & Mobiliteit, Natuur & Milieu

 

Met videoconferencing besparen we 700 jumbojets naar New York en terug

‘Slim reizen is belangrijk. Natuur & Milieu zet zich daarom samen met mensen, bedrijven en overheden in om de mobiliteit te verduurzamen. Onder andere door het gebruik van schone auto’s en fietsen te stimuleren.

Maar de ultieme vorm van duurzame mobiliteit is toch wel reizen voorkomen; bijvoorbeeld door slim te werken! Als 1 miljoen mensen 1 dag per week thuis gaat werken, scheelt dat 140.000 auto’s in de spits. Dat zijn genoeg auto’s om de files in Nederland nagenoeg op te lossen. En als we eenvijfde van onze externe vergaderingen per telefoon of videoconferencing doen, besparen we 0,4 megaton CO2, oftewel 700 jumbojets naar New York en terug. Deze milieuwinst is de belangrijkste reden waarom wij Slim Werken Slim Reizen stimuleren.

Daarnaast draagt het ook nog eens bij aan de efficiëntie en het werkgeluk van onze medewerkers. Om Nederland bekend te maken met al deze voordelen van Slim Werken Slim Reizen, organiseren wij ook dit jaar weer de Week van Het Nieuwe Werken. Deze keer  laten we zien dat Het Nieuwe Werken niet alleen een optie is voor kenniswerkers, maar ook voor mensen die werkzaam zijn in de zorg, productie-omgeving of kinderopvang.’

Meer informatie: www.hetnieuwewerkendoejezelf.nl/

Monique Verhoef, senior adviseur Public Affairs, ANWB

Het Slim Reisbudget, waar wachten we nog op?
‘Op moment van schrijven is de inkt van het Herfstakkoord nog nat; de plannen voor het belasten van de reiskostenvergoeding (19 ct/km of ‘de werkelijke kosten voor het ov’) zijn definitief van de baan. Werkgevers blijven de mogelijkheid houden om maximaal 19 cent per kilometer onbelast te vergoeden aan hun werknemers. Daarbij mag de werkgever de gemaakte reisafstand voor woon-werkverkeer fiscaal onbelast vergoeden.

Een terechte uitkomst, forensen zouden onevenredig hard geraakt worden door de forensentaks. Een bijkomend negatief effect van de plannen voor de forensentaks was dat ontwikkelingen om slim reizen te stimuleren in de kiem werden gesmoord. Begin dit jaar heeft een groep werkgevers die slim reizen willen stimuleren, de zogenaamde B50, het plan voor een Slim Reisbudget aangeboden aan staatssecretaris Weekers. De essentie van het plan was simpel, maar doeltreffend; gebruik de fiscale ruimte van 19 cent niet alleen om de reisafstand te vergoeden, maar om het gewenste slimme reisgedrag te vergoeden.

Zo kunnen werknemers die minder, zuiniger, schoner of buiten de spits reizen, hiervoor worden beloond. Volgens berekeningen van de TU Delft en MuConsult leidt de invoering van het Slim Reisbudget tot minder files en meer milieu- en veiligheidswinst. In harde euro’s omgerekend levert dit de maatschappij jaarlijks 50 miljoen op aan maatschappelijke baten. Waar wachten we nog op?’  
 

Astrid Homan, mobiliteitsmakelaar Haaglanden 

Een mobiliteitskaart die beleid maakt, bestaat nog niet
‘Mobiliteitsvergoedingen staan stevig op de agenda. Ook zonder de forenzentaks zijn werkgevers op zoek naar ontzorging: minder administratie, minder handling.

De mobiliteitskaart is een instrument waar de werkgever naar lonkt. Eén kaart om alle mobiliteit te regelen binnen de door de werkgever gestelde kaders. De werkgever heeft daarbij inzicht in gebruik en kan (bij)sturen indien gewenst. Op dit moment zijn er diverse aanbieders: relatieve nieuwkomers Radiuz en XXimo, oudgediende MobilityMixx en ook de NS met de businesscard. 

Selling point van de kaarten is het totaalaanbod en de inregelbaarheid: de werkgever bepaalt de menukaart, de werknemer gebruikt de opties binnen handbereik. De aanbieders verschillen in dienstenaanbod en betaalmethodes. De kaarten bieden meerwaarde en gemak. Er zijn kosten mee gemoeid, maar administratieve lasten en handlingkosten worden weggenomen.

Het mobiliteitsgedrag zit echter niet in de kaart. De kaart zal pas werken als deze onderdeel is van beleid. De meerwaarde voor de werkgever wordt bepaald door de te maken keuzes. Het is belangrijk om die eerst op een rijtje te hebben en het loont om het aanbod goed te vergelijken. Een kaart alleen leidt niet tot ander gedrag. Een kaart die beleid maakt, bestaat nog niet.’
Meer informatie over hoe gedrag kan worden gestimuleerd
 

Jeannette Baljeu, wethouder Haven, Verkeer en Regionale Economie, Rotterdam  

Met 10 Rotterdamse bedrijven maken we het verschil 

‘Rotterdam is groot geworden door kansen te benutten. Elke keer als je de skyline van Rotterdam ziet, besef je dat opnieuw. Mensen kunnen, dankzij de moderne techniek, thuis of elders gaan werken. We weten uit onderzoek dat de resultaten van deze nieuwe werkers prima zijn. Het levert een bijdrage aan gezondheid, een schoner milieu en maakt stad en regio beter bereikbaar.

Als wethouder Haven, Verkeer en Regionale Economie sta ik voor het doel stad en regio bereikbaar te houden. Naast de absoluut noodzakelijke aanleg van ontbrekende schakels in het hoofdwegennet (de A13/16 en de Blankenburgtunnel) en de uitbreiding van het ov met de Hoekse lijn, zullen we ook maximaal de mogelijkheid moeten benutten om anders om te gaan met mobiliteit. Een uitdaging die ik niet alleen aanga, maar aanpak door gezamenlijk de schouders er onder te zetten. De gemeente, de stadsregio en het Havenbedrijf Rotterdam werken samen met Rijkswaterstaat in De Verkeersonderneming, opgericht om files te bestrijden.

Met 10 Rotterdamse bedrijven zijn we bezig het verschil te maken in een nieuwe aanpak van mobiliteit. Zo stuurt Coert Beerman (CEO Rabobank Rotterdam) op het beter benutten van de bestaande infrastructuur, en maakt Alphatron heel concreet het verschil door een e-scooter aan te bieden aan werknemers en door het initiatief te nemen voor de voetveerverbinding  Alphaliner. De eerste resultaten zijn positief maar we blijven verder werken aan de kansen die er liggen.’ 

terug naar dossier

 
Auteur: Margriet Verhoog