Slim reizen verschilt per bedrijf

Astrid Romijn, PGGM
Karlien Haak, Kenniscentrum Werk & Vervoer

Slim Werken Slim Reizen zet voet aan de grond in organisaties. HR-managers en ondernemingsraden buigen zich over slimme verkeers- en vervoeralternatieven voor werknemers. Een kijkje bij pensioenuitvoeringsorganisatie PGGM in Zeist, waar zo’n 1200 medewerkers sinds 1 juni beschikken over een slim mobiliteitsbudget. Slim, want je kunt er aan overhouden.

‘De push voor een integraal mobiliteitsbeleid kwam tegelijk van twee kanten’, zegt Astrid Romijn, beleidsadviseur van de afdeling HR van pensioenuitvoeringsorganisatie PGGM in Zeist. ‘Mobiliteitsbeleid leek ons een concreet instrument om handen en voeten te geven aan onze kernwaarde ‘respect voor mens en omgeving’. Ik was daarmee aan de slag toen ook de vakbonden erop aanstuurden. Wij kregen hulp van mobiliteitsmakelaar &Morgen en van Karlien Haak. Zij is projectleider van het Kenniscentrum Werk & Vervoer dat voor FNV, CNV en MHP werknemers ondersteunt bij afspraken over slimmer werken en slimmer reizen.   

Samen zijn we uitgekomen op een mobiliteitsbudget  voor PGGM-werknemers. De omgevingskernwaarde zie je terug in de duurzame prikkels in het beleid. Het ‘respect voor de mens’ tonen we door hen hun eigen keuzes te laten maken. We straffen bewust niet, bijvoorbeeld met betaalde parkeerplekken in onze garageruimte, maar we belonen duurzaam vervoer.

Medewerkers ontvangen een mobiliteitsbudget om hun woon-werkverkeer mee te bekostigen. Kom je op de fiets dan houd je dat geld over. Kom je met het ov en overstijgen de kosten je mobiliteitsbudget dan worden die kosten volledig vergoed. Voor leaserijders geldt dat zij bij het leasen rekening moet houden met de CO2-uitstoot van de auto: daar zijn normen aan gesteld. Lease je vervolgens goedkoper dan je mobiliteitsbudget omdat je bijvoorbeeld kiest voor een ‘groene’ auto dan mag je het verschil houden.

Astrid Romijn ziet meerwaarde in de ondersteuning door Karlien Haak. ‘Het is altijd goed om kennis van buiten te gebruiken en jouw ideeën te toetsen. Eyeopener  was bijvoorbeeld dat voor ons kantoor, - en dat kan voor andere locaties weer anders zijn -,  de mensen met een reisafstand van rond de 10 km relatief veel tijd kwijt waren aan het ov. Deze categorie kreeg - naast het reguliere beleid om via het cafetariaplan 1 keer in de 3 jaar een nieuwe fiets aan te schaffen  - in de maanden mei en juni de mogelijkheid om een fiets via het cafetariaplan aan te schaffen met extra korting. Als organisatie doen we daarnaast ook mee met de actie ‘RIJ2OP5’: rij 2 dagen niet of niet met de auto. Hiervoor kunnen de medewerkers een e-bike lenen om mee proef te fietsen. Deze e-fietsen zijn tot het eind van het jaar volgeboekt. Het zijn misschien nog kleine stapjes, maar we nemen ze serieus.’    

Astrid Romijn: ‘We hebben een mobiliteitsbeleid voor de leaserijders en een voor het overige woon-werkverkeer. Bij dat beleid  zijn we uitgegaan van drie cohorten: 0-10 km, 10-30 km en meer dan 30 km. We overwogen eerst tot maximaal 20 km de reiskosten volledig te vergoeden op basis van de onbelaste reiskostenvergoeding van 19 cent per kilometer. Daar waren te veel mensen op tegen en toen hebben we de grens opgetrokken tot 30 km. Binnen de cohorten krijgen mensen een vastgesteld  bedrag. Het mobiliteitsbeleid bij PGGM kan niet los worden gezien van Het Nieuwe Werken dat februari 2011 is ingevoerd bij PGGM. Hierdoor hebben medewerkers de mogelijkheid om tijd- en plaatsonafhankelijk te werken en daardoor buiten de spits om te reizen maar ook om thuis te werken.

Karlien Haak, projectleider bij het Kenniscentrum Werk & Vervoer, geeft aan dat Slim Werken Slim Reizen steeds meer integraal wordt bekeken, dus niet alleen naar de leasewagens maar ook naar anders reizen, thuiswerken en de invloed op werktijden. Vernieuwend is ook om dit beleid in de samenwerking HR, vakbond en OR op te pakken.

Kan Haak een beschrijving geven van een succesvolle route naar een effectief mobiliteitsbeleid? ‘Je kiest eerst de juiste mensen aan tafel. Misschien niet alleen de ‘institutionele’ stakeholders zoals HR, middenkader, OR en vakbond, maar bijvoorbeeld ook doelgroepen zoals de leasewagenrijder en de fietser. Dan verzamel je relevante data over reisafstanden van medewerkers, kosten en regelingen, bijvoorbeeld door een postcodescan of mobiliteitsscan. Dan houd je drie werksessies. Eerst benoem je samen een stip aan de horizon, ga je communiceren en  werk je aan draagvlak. Daarna kijk je naar goede voorbeelden elders: ‘Gluren bij de buren’. In de derde sessie vul je het beleid per thema in met werkgroepjes. Het eindproduct leg je daarna voor aan de achterbannen, waarna aanvullingen worden verwerkt.’

Bijzonder bij PGGM is de mate waarin het beleid ruimte geeft om eigen mobiliteitskeuzes te maken. Dat laatste zie je langzamerhand meer ontstaan. Onze boodschap is dat nieuw beleid nog te vaak van bovenaf in de organisatie wordt gelegd. Gevolg kan zijn dat werknemers zoveel mogelijk hun oude gedrag vasthouden, terwijl als je samen een doel nastreeft, mensen meer geneigd zijn daar enthousiast aan mee te werken en trots zijn op resultaten.

Bij PGGM is Astrid Romijn in ieder geval ‘trots op wat we nu hebben neergezet. Ik ben erg benieuwd naar de evaluaties en of we mobiliteitspatronen zien, waar je dan weer nieuwer beleid op kan loslaten. Ondertussen gaan we al weer een stap verder. Mij is gevraagd om na te denken hoe we duurzaamheid kunnen opnemen in de individuele jaarplannen van de medewerkers.’

terug naar dossier