Een nieuw Europees Parlement en bijna een nieuwe Europese Commissie

Op Prinsjesdag is niet alleen de Troonrede door Koning Willem-Alexander uitgesproken, maar heeft Ursula Von der Leyen – voorzitter van de nieuwe en van de vorige Europese Commissie – ook 26 Eurocommissarissen voorgedragen. Het Europees Parlement moet nog instemmen – of niet – met de voorstellen en doet dit na een uitgebreide hoorzitting met elke kandidaat afzonderlijk. De hoorzittingen zullen waarschijnlijk begin november plaats vinden en daarna kan de nieuwe Commissie van start met haar vijfjarige termijn. ‘Onze’ Wopke Hoekstra is beoogd Commissaris voor klimaat en schone groei. 

Tweede termijn Von der Leyen

De uitslag van de Europese verkiezingen[*], afgelopen juni, vormt het vertrekpunt voor de samenstelling en het programma van de nieuwe Commissie. Het zogenoemde ‘centrumblok’ van drie fracties behield de meerderheid en de EPP (European People’s Party, met vanuit Nederland CDA en BBB) bleef de grootste. S&D (Socialists and Democrats, met onder andere PvdA) en Renew (onder andere VVD en D66) horen ook bij het ‘centrumblok’. Dat de EPP de grootste bleef, opende de weg voor een tweede termijn voor VDL, zoals Von der Leyen in Brussels jargon heet. Als kandidaat-voorzitter schreef ze een programma op hoofdlijnen - Political Guidelines[*]-, wat samen met haar kandidatuur is besproken en geaccepteerd door het Europese Parlement.

Groene concurrentiekracht

Een van de politieke prioriteiten is een ‘Clean Industrial Deal’. Dit moet de concurrentiekracht van Europa versterken, zonder concessies te doen aan de milieumaatregelen en -doelen. De ‘Green Deal’ van de vorige Commissie wordt uitgevoerd en voor 2040 is als klimaatdoel min 90 procent ten opzichte van 1990 vastgesteld. 

Versterken defensie-industrie

Een ander belangrijk punt is het versterken van de Europese defensie-industrie, vanwege de toegenomen internationale spanningen.

Meer vrouwen

De voordracht van de Commissarissen op 17 september was met een week uitgesteld, omdat VDL vond dat er te weinig vrouwen door de lidstaten waren voorgesteld. Nu zijn er elf vrouwen voorgedragen, terwijl dit er eerder zes waren. Eurocommissarissen met een missie VDL heeft voor alle kandidaat-Commissarissen een ‘missiebrief’ geschreven met daarin taken en ambities. Internationale treinreizigers kunnen bijvoorbeeld uitkijken naar de aangekondigde ‘Single Digital Booking and Ticketing Regulation’, die naast eenvoudig boeken ook passagiersrechten voor de hele reis gaat regelen. Dit staat in de ‘missiebrief’ van Apostolos Tzitzikostas, de nieuwe Transport Commissaris. Ook gaat hij de elektrificatie van het wegverkeer versnellen, onder meer door de snelle uitrol van laadinfrastructuur en maatregelen voor schone wagenparken. In zijn ‘missiebrief’ mis ik echter acties voor verduurzaming van bunkerbrandstoffen voor de zee- en luchtvaart. 

Elektriciteitsnet

Om het elektriciteitsnet klaar te maken voor de energietransitie, gaat de nieuwe Commissaris 
voor Energie een actieplan elektrificatie opstellen en uitvoeren. Er staat natuurlijk veel meer 
in de 26 ‘missiebrieven’, die via een link[*] zijn te bekijken.