Gasthoofdredacteur Pieter Arends: 'Van mobiliteitsplan naar omgevingsvisie?'

Pieter Arends, adviseur Twynstra Gudde: ‘We weten niet wat er op ons af komt of wanneer. Dat roept om flexibiliteit bij de uitvoering van het beleid. Adaptief is dan het sleutelwoord. Meerdere geïnterviewden beamen dat en de eerste overheden geven er invulling aan’

‘Dit voorwoord schrijf ik in het vliegtuig, dat mij op dit moment een schitterende overview biedt over Lissabon. Een overview is wat ik als gasthoofdredacteur graag wil geven met dit themanummer over mobiliteitsbeleid en mobiliteitsplannen.

De toekomst van mobiliteit is onzeker. Ontwikkelingen zoals de beschikbaarheid van data en diensten, tot aan zelfrijdende voertuigen kunnen disruptief werken en vragen een heel andere benadering in beleid opstellen en uitvoeren. Hierin zijn vier onderwerpen belangrijk: adaptief, integraal, backcasting en betrekken van de samenleving.

We weten dus niet wat er op ons af komt of wanneer. Dat roept om flexibiliteit bij de uitvoering van het beleid. Adaptief is dan het sleutelwoord. Meerdere geïnterviewden beamen dat en de eerste overheden geven er invulling aan. Ook zijn de vraagstukken complexer. Een integrale aanpak sluit daar beter bij aan en biedt ook meer kansen. Dit geldt zowel binnen ons vakgebied als in onze relatie met andere vakgebieden. En blijven we nog mobiliteitsplannen plannen maken, of is een omgevingsvisie logischer?

Een integrale blik vraagt ook om een andere organisatie. Geen afdeling OV en een team verkeersveiligheid. Organiseer het zo dat er integraal gewerkt kan worden.

We zijn gewend om vanuit het heden te denken. Maar nu de wereld van mobiliteit er anders uit gaat zien, kan dat niet meer. Redeneer daarom juist vanuit de toekomst, backcasting. Het geeft een hele andere mindset bij het formuleren van beleid en projecten en is daarmee essentieel om toekomstvast te werken.

Beleid maken is misschien te abstract voor inwoners – we hebben deze vraag aan hen voorgelegd -, maar betrek actief andere organisaties, want de overheid kan het niet meer alleen. Je moet samen uitvoeren, dus ook samen beleid maken.’