Berlijns initiatief voor autovrij stadscentrum

Een radicaal idee: “Kun je het centrum van een echte ‘autostad’ autovrij maken?” De afgelopen maanden heeft de groep Volksentscheid Berlin Autofrei zich met deze vraag beziggehouden. Het doel van de groep is het limiteren van auto’s binnen de Berlijnse Ringbahn.

Volgens de initiatiefnemers is het van belang om kritisch na te denken over de rol van de auto. “Het gaat niet alleen over duurzaamheid, het gaat ook over onze manier van leven”, zegt Nina Noblé, een van de initiatiefnemers van het plan. In de visie van Volksentscheid Berlin Autofrei moeten kinderen veilig op straat kunnen spelen en moet het voor mensen mogelijk zijn om de ramen open te slapen.

Als het plan slaagt, mogen we spreken van het grootste autovrije stadsgebied ter wereld. Het gebied binnen de Berlijnse Ringbahn is qua oppervlakte groter dan Manhattan.

Metamorfose van een autostad

Het ligt niet direct voor de hand om in Berlijn s ‘werelds grootste autovrije stadsgebied te ontwikkelen. De stad Berlijn is na de Tweede Wereldoorlog vrijwel opnieuw opgebouwd. In die tijd kreeg de auto, geheel volgens het Amerikaanse model, ruim baan. Vergeleken met historische stadscentra zijn de overbrugbare afstanden in Berlijn daarom een stuk groter.

In de afgelopen decennia hebben zich een aantal ontwikkelingen voorgedaan die het mogelijk maken om grote afstanden eenvoudig en snel te overbruggen. Het openbaar vervoer heeft een behoorlijke impuls gekregen, de treinen op de Ringbahn rijden zeer frequent. Eigenlijk hoef je een treinreis niet meer te plannen, aangezien er iedere vijf minuten wel een trein vertrekt. Ook actieve vervoersvormen worden in Berlijn steeds toegankelijker. In de afgelopen jaren zijn er kilometers fietspad aan de fietsinfrastructuur toegevoegd. Daarmee wordt het voor de inwoners van Berlijn steeds aantrekkelijker om gebruik te maken van de fiets. Met de introductie van fietspaden wordt tegelijkertijd een fijne buffer gecreëerd tussen de voetganger en het autoverkeer, daarmee is de aanleg van fietsinfrastructuur een win-win situatie.

Niet helemaal autovrij

Het limiteren van auto’s binnen de Ringbahn betekent niet dat er in de toekomst helemaal geen auto’s meer zullen rijden. De initiatiefnemers geven aan dat de Berlijnse binnenstad wel bereikbaar moet blijven voor hulpdiensten en mensen met mobiliteitsproblemen. Om die reden zullen er speciale vergunningen moeten worden vergeven aan taxibedrijven, vuilophaaldiensten, hulpdiensten en distributievoertuigen. Op den duur kan er voor deze weggebruikers wel naar alternatieve vervoersvormen worden gekeken, veel bestellingen worden bijvoorbeeld al met de fiets vervoerd.

Handtekeningenactie

De groep Volksentscheid Berlin Autofrei is een handtekeningenactie gestart om het Berlijnse bestuur te kunnen overtuigen van hun plannen. De handtekeningenactie leverde 50.000 handtekeningen op. In februari zal het Berlijnse stadsbestuur besluiten of ze het plan gaan omarmen. De metamorfose die de stad Berlijn zal moeten ondergaan past volgens de initiatiefnemer heel goed binnen de milieuvriendelijke en toekomstgerichte mindset waar de stad al jaren om bekent staat.