Noortje Groot: Modellen maken datagestuurd toezicht mogelijk

“I

“Ik ben data scientist bij het Innovatie- en Datalab (IDLab) van de Inspectie Leefomgeving en Transport (ILT), een agentschap van het ministerie van IenW. Samen met mijn collega’s werk ik aan veiligheid, zekerheid en vertrouwen in transport, infrastructuur, milieu en wonen.

Dat doen we door toezicht te houden op meer dan 160 verschillende onderwerpen, die variëren van luchtvaart, scheepvaart en rail tot woningcorporaties, vervoer van gevaarlijke stoffen tot veilige producten. Binnen het wegvervoer richten we ons bijvoorbeeld op de naleving van de juiste belading en minimum-rusttijden.” 

Datagestuurd toezicht 

“Binnen het IDLab werken we met circa tien collega's aan nieuwe modellen om meer datagestuurd toezicht mogelijk te maken. Daarbij werken we aan voorspellingsmodellen, maar ook aan bijvoorbeeld beeldherkenning van etiketten van gevaarlijke stoffen op vrachtcontainers. Risicobepaling is een belangrijk doel van onze modellen. Daarom is er veel focus op het modelleren van bepalende kenmerken onder overtreders en van geografische risicogebieden. 

Een van de ontwikkelingen in onze modellen is het uitbreiden met verschillende toekomstscenario's, zodat we zo goed mogelijk rekening houden met onzekere effecten op termijn en de modellen meer toekomstbestending zijn. Daarnaast kunnen modellen ook een meer agenderende rol krijgen door bijvoorbeeld de ernst van de verschillende toekomstscenario's mee te nemen. Denk bijvoorbeeld aan verkenningen naar de gevolgen van omgewaaide vrachtwagens in een (toekomstige) situatie waarin veel auto’s zelfrijdend zijn. 

We scheiden overigens nog vaak het type model dat de omvang van gevolgschade van ongewenst gedrag bepaalt van het type model dat voorspelt bij welke spelers het grootste risico op niet-naleving ligt. Terwijl ze sterk verbonden zijn en elkaar goed kunnen aanvullen. Dat laatste zou ook een wens voor de toekomst zijn. Evenals de mogelijkheid dat modellen in grotere mate het werkveld van de ILT overstijgen. Onveilige en milieubedreigende situaties die we willen voorkomen liggen zelden alleen op het terrein van de ILT. Met andere inspecties als de iSZW, de Douane en Belastingdienst bestaan raakvlakken die goed in modellen tot uiting kunnen komen." 

Volop in ontwikkeling 

“Een uitdaging zit in datauitwisseling tussen modellen omdat resultaten van de verschillende inspecties vaak gevoelig zijn en niet zomaar kunnen worden gedeeld. Er zijn al wel goede voorbeelden, maar door de grote verscheidenheid aan gegevens en organisaties blijft het een uitdaging waar veel tijd in gaat zitten. Tegelijkertijd is het belangrijk dat modellen voldoende specifiek blijven, zodat elke inspectie zich in de modeluitkomsten blijft herkennen. 

De ILT ontwikkelt zich naar een informatie- en risicogestuurde organisatie, waarbij de modellen van IDLab een belangrijke rol vervullen. Hoewel we ons bewust zijn dat we het wiel in (verkeers)modellenland niet zelfstandig opnieuw moeten uitvinden, is er gelukkig nog volop ruimte om met een frisse blik aan nieuwe modelvormen te werken. Zeker gezien de beschikbaarheid van nieuwe data die voortkomt uit nieuwe technologieën. En ook die ontwikkeling maakt ruimte voor nieuwe samenwerkingen.”