Steeds meer mensen wonen in de stad. De Rijksoverheid vindt het belangrijk dat inwoners van steden gezond kunnen wonen, werken en ontspannen. Hierbij horen onder andere een betere luchtkwaliteit, weinig geluidsoverlast en een slimme en gezonde inrichting van de stad. Met het programma Slimme en Gezonde Stad zoekt het ministerie van IenM samen met zes pilotsteden naar slimme oplossingen hiervoor. Schoner verkeer en vervoer is een instrument om een stad gezonder te maken. Flankerend wordt ingezet op positieve beïnvloeding van gezonde leefstijlen en meer bewegen: lopen, fietsen, urban sports, gaming, enzovoort.

In 2017 volgt Verkeerskunde de zes pilotsteden: Groningen, Eindhoven, Nijmegen, Schiedam, Rotterdam en Utrecht. In deze aflevering: Schiedam

Schiedam is een van de pilotsteden Slimme en Gezonde Stad. Waarom?
‘Wij zijn ons er in Schiedam steeds meer van bewust dat de fiets een belangrijk vervoersmiddel is om je goed, snel en gezond binnen de stad te verplaatsen. Desondanks is het fietsgebruik in Schiedam, dat met Rotterdam en Vlaardingen een grootstedelijk gebied vormt, laag. Ook al is Schiedam met ov en de auto goed te bereiken, de barrièrewerking van de A20 en het spoor tussen Schiedam en Delft of Hoek van Holland speelt ook mee. Deze barrières scheiden de stad in twee stukken. Een enorme uitdaging is deze delen met elkaar te verbinden, door slimme oplossingen in de A20-zone toe te passen.’

Hoe geeft Schiedam handen en voeten aan ‘slim en gezond’?
‘Samen met het NHTV en Rijkswaterstaat heeft de gemeente Schiedam een onderzoek opgezet waarin met virtual reality de fietsbeleving bij kleine of grote veranderingen in de infrastructuur is onderzocht, het CycleSpex-onderzoek. Schiedammers konden door een virtuele wereld fietsen waarin de drie hoofdonderdoorgangen onder het spoor en de A20 (Overschieseweg, Parkweg en Schiedamseweg) in beeld werden gebracht met kleine én grote aanpassingen. Door hun kijkgedrag en de daarna ingevulde vragenlijst te analyseren, konden we mogelijke oplossingen voorafgaand aan investeringen testen. Vergelijkbare onderzoeken gaan we vaker toepassen. Daarnaast moet je de barrières van snel-, spoor- en vaarwegen niet zien als bedreiging, maar als kansen voor de stad. Zo kunnen snelwegen en spoorwegen die parallel lopen dienstdoen als ideale overstaplocatie (transferium) tussen verschillende vervoerswijzen.’

Wat is uw SGS-droomproject?
‘Met de Poldervaart heeft Schiedam een mooie groenblauwe verbinding in huis die noord- en centrumzijde verbindt, maar de Poldervaart loopt niet onder de A20 door. De vaart stopt zo’n 50 meter voor de snelweg en wordt met buizen onder de snelweg doorgetrokken, die hier dus een enorme barrière voor de vaart vormt. Voor fietsers is onderdoorgang Schiedamseweg, even verderop, één van de drukste fietsknooppunten waar veel regionale en gemeentelijke hoofdfietsroutes bij elkaar komen. Mijn droom is dan ook om het kanaal en het groen onder de snelweg door te trekken, waardoor er een natuurlijke verbinding ontstaat tussen noord- en centrumzijde. Voor veel fietsers zal dit een enorme verbetering zijn als hoofdverbinding naar veel bestemmingsgebieden.’

Eind 2018 moet ‘slim en gezond’ geïntegreerd zijn in de gemeentelijke werkwijze. Hoe?
‘Door vanaf de start van een project steeds collega’s van alle betrokken teams bij het Programma SGS te betrekken en hen volop de ruimte te geven hun ideeën in te brengen.’

Wat merken de inwoners eind 2018?
‘Een van de hoofdonderdoorgangen in Schiedam is de Overschieseweg. Deze wordt in de loop van 2017 en 2018 heringericht. In het ontwerp krijgen fietsers en voetgangers meer ruimte. Daarnaast komt er in 2018 een aansluiting van de fietsenstalling op de Overschieseweg. Gegevens die zijn ingezameld met het CycleSpex-experiment willen wij hierin meenemen. Daarnaast zijn we druk bezig met een nieuw ontwerp voor de onderdoorgang van de Parkweg onder het spoor (Hoekse Lijn) en de A20 door. De Parkweg vormt een belangrijke verbinding tussen Schiedam-Noord en het centrumgebied van de stad.’

Welk SGS-project volgt u met interesse?
‘Het SGS-project van Rotterdam. Deze stad heeft veel uitdagingen die wij in Schiedam ook hebben. Ingebakerd tussen industrie en rivier, en net als Schiedam een relatief laag fietsgebruik. Toch zien wij dit in Rotterdam de laatste jaren sterk toenemen. Als een stad als Rotterdam, die toch bekend staat als autostad, dit voor elkaar weet te krijgen, dan kan die wat mij betreft als voorbeeld dienen.’