Hoe zat het ook alweer met de voetgangersveiligheid bij grote evenementen?

​​Weten we nog hoe ons leven was voor de pandemie? Hoe het was om bij een concert of een voetbalwedstrijd te zijn? Hoe het was om met duizenden mensen op dezelfde plaats samen te komen? Hoe borgden we de veiligheid van grote voetgangersstromen in ‘normale’ tijden?  In veel gevallen vereist dit soort evenementen betrouwbare mobiliteits- en veiligheidsconcepten, waaronder voetgangerssimulaties.

Misschien een goed moment om het belang van voetgangerssimulaties in herinnering te roepen aan de hand van een gesprek met de Spaanse modelleur Javier Flores, die - destijds werkzaam bij adviesbureau Prointec – een voetgangerssimulatiemodel bouwde met PTV Viswalk software voorafgaand aan de bouw van het Metropolitano Stadion van Madrid.  Ook in 2017 voor de heropening van het stadion werd een gedetailleerde crowd-simulatie uitgevoerd om een veilige, efficiënte en vlotte doorstroming van de bezoekers op de locatie te garanderen.

Grote menigten
Het Estadio de La Peineta, zoals het Metropolitano stadion eerder heette, werd van 2011 tot 2017 verbouwd. Het doel was om er uitsluitend een voetbalstadion van te maken. Daarvoor werd de toenmalige atletiekbaan verwijderd en de capaciteit uitgebreid van 20.500 naar bijna 70.000 bezoekers. Al voor de wederopbouw werd een voetgangerssimulatie uitgevoerd om ervoor te zorgen dat de verwachte grote menigten veilig het stadion kunnen binnenkomen, kunnen verlaten en zich er veilig kunnen verplaatsen. Dit bood de ontwerpers een waardevolle leidraad bij het bouwen van een veilige infrastructuur in het vernieuwde stadion.

Flores: “In de crowd-simulatie richtten we ons op bezoekersstromen onder normale bedrijfsomstandigheden bij een maximale bezettingsgraad. Hoewel evacuatiescenario’s vóór de bouw nog niet aan de orde waren, hebben we wel verschillende andere vragen beantwoord. Bijvoorbeeld: wat gebeurt er bij de toegangspoortjes en tourniquetdeuren als zo’n 70.000 mensen het stadion willen betreden of verlaten? Hoe kan de toegankelijkheid van de fanzone het beste worden gegarandeerd? Waar kunnen commerciële ruimtes of een kinderspeelplaats het best worden geplaatst?”

Verbindingen
Ook de verbindingen met nabijgelegen parkeerterreinen, metrostations en bushaltes waren een belangrijk aspect van deze vroegtijdige voetgangerssimulatie. Wanneer 70.000 mensen tegelijkertijd arriveren voor een evenement, kan het wegen- en vervoersnetwerk van een stad immers al snel zijn limiet bereiken.

Flores: “We hebben daarvoor het hele gebied geanalyseerd en alle kritieke punten geïdentificeerd. Dat wil zeggen, de plekken waar de hoogste pieken in voetgangersdichtheid optraden, inclusief de daardoor ontstane knelpunten. De meest relevante maatstaf die werd gebruikt, was de Level of Service (LOS), gebaseerd op de analyse van Fruin – een concept om de voetgangersdichtheid en de kwaliteit van de voetgangersstroom te definiëren en aan te geven hoe goed, vloeiend en snel mensen zich kunnen verplaatsen [*].”

Oplossingen en maatregelen
Door zo de kritieke punten en gebieden te identificeren, kon het projectteam oplossingen en maatregelen vinden om deze knelpunten vooraf aan te pakken. Bijvoorbeeld door de capaciteit van de trappen bij de toegang naar het openbaar vervoer te vergroten of door de locatie van commerciële ruimten te verplaatsen naar een geschiktere plek. De bevindingen van de voetgangerssimulatie werden meegenomen in de reconstructieplannen voor de sportfaciliteit. Sinds 2017 speelt Atlético Madrid in zijn nieuwe thuisstadion.

Javier Flores terugblikkend: “Crowd-simulaties stellen ons in staat om de gedetailleerde werking van elke infrastructuur te beoordelen vóór de implementatie ervan in realistische omstandigheden. Bij Buchanan, waar ik nu werk, combineren we onze kennis over voetgangersgedrag nog steeds met de nieuwste simulatietechnieken en softwareoplossingen. De projecten waarin we dit toepassen variëren van grote evenementen tot analyses van voetgangersstromen voor trein- en metrostations, waaronder de metro’s van Lima en Riyad. Met voetgangerssimulaties kunnen we het gedrag van mensen in een bepaalde ruimte voorspellen onder zeer uiteenlopende omstandigheden en in alle soorten ruimtelijke en operationele opstellingen.”

Juist nu, in de hoop op een einde van de pandemie en de herinnering aan het plezier van de grote evenementen, is het goed om ook de waarde van voetgangerssimulatie in herinnering te roepen.