Zoals Gil Penalosa zegt: ‘Vogels vliegen, vissen zwemmen, mensen lopen’ 

Breed leiderschap, dekking, verbinding en integratie. Dat zijn de bouwstenen voor voetgangersruimte en voetgangersbeleid. Maar vooraf gaat het om het vinden van een essentieel puzzelstukje: begrijpen waarom het zo van belang is dat 8- en 80-jarigen goed kunnen lopen in een stad. Een gesprek met Amanda O'Rourke, directeur van 8 80 Cities, over de rol die voetgangers kunnen en moeten spelen in de mobiliteit en in het leven van onze steden. 

Melissa Bruntlett, Mobycon 

Gil Penelosa, opgerichter en voorzitter van de in Canada gevestigde internationale non-profitorganisatie 8 80 Cities verkondigt één eenvoudige boodschap: ‘Als alles wat we in onze steden doen geweldig is voor een 8-jarige én voor een 80-jarige, dan zijn onze steden geweldig voor iedereen’. Deze visie stoelt op twee onomstotelijke begrippen: ‘Vogels vliegen, vissen zwemmen, mensen lopen’. Trek je dat door, dan begrijp je dat lopen de belangrijkste modaliteit is voor mensen in steden en zet je voetgangersbeleid voorop. Om dat vervolgens voor álle mensen te laten werken, richt je je op een goed ontwerp voor zowel een 8- als een 80-jarige. Penola’s overtuiging en visie inspireert wereldwijd professionals die werken en belangen behartigen op het gebied van mobiliteit, stedenbouw, placemaking en ruimtelijke ordening.  

Decennialang 
En, ervaart directeur Amanda O'Rourke: “Deze visie bevat een fundamenteel stukje van de puzzel om te begrijpen hoe voetgangers zich verplaatsen en de stad ervaren om tot een goed voetgangersontwerp te komen. Decennialang hebben we onze steden ontworpen, gepland en beheerd, niet om te wandelen, maar om ons sneller, minder actief en gevaarlijker te verplaatsen en te vervoeren. Er ligt nu dus een geweldige kans om de kwaliteit van leven voor alle mensen in steden te verbeteren, door daadwerkelijk straten te bouwen die niet alleen zonder levensgevaar zijn, maar ook welzijn bevorderen. Waar mensen zich levend voelen en een gevoel van plaats hebben binnen hun gemeenschap. 

Urgente problemen 
Bovendien pakken we met de voordelen van wandelen door het creëren van meer beloopbare omgevingen tegelijkertijd urgente problemen aan waar steden mee worden geconfronteerd, zoals klimaat, verkeersdoden of sociaal isolement. Uiteindelijk is ruimte voor ‘lopen’ een fundamenteel onderdeel van goede stadsbouw. 

Leiders 
Wie moeten er aan tafel zitten voor het ontwikkelen van goed voetgangersbeleid en -ontwerp? “In één woord: leiders. Maar niet zoals we die traditioneel zien. Wij zien gezamenlijk leiderschap op alle niveaus: bestuurders, maar ook de publieke sector en de grotere gemeenschap. Onze ervaring is dat we verandering zien in steden als je alle drie samenwerkt en in dezelfde richting gaat. Eén groep kan de lading starten of een grotere rol op zich nemen, maar dat is minder belangrijk dan het samen komen tot een gemeenschappelijke langetermijnvisie. Dát zijn de steden die in staat zijn om verandering op een duurzame manier door te voeren.”  

Dekken, verbinden en integreren 
Vervolgens kun je starten met een succesvol voetgangersbeleid. Dat gaat volgens O’Rourke over twee belangrijke zaken: dekking in combinatie met verbinding en integratie. “Dekking en verbinding betekenen het ontwikkelen van een beleid dat kijkt naar hoe de hele stad is verbonden. Vaak is het beleid vooral gericht op de binnenstad, maar als lopen echt voor iedereen is, dan moet het beleid zich richten op het verbinden van alle buurten en het creëren van een breed-stedelijk voetgangersnetwerk. Integratie betekent verder kijken dan alleen lopen. Kijk ook naar hoe lopen aansluit op het hele, duurzame transportnetwerk. Lopen, fietsen en openbaar vervoer zijn essentiële onderdelen van het creëren van een duurzamere en menselijkere stad. Dus moet je nadenken over hoe ze zijn geïntegreerd.” 

Klik hier voor het integrale (Engelstalige) interview van Melissa Bruntlett met Amanda O’Rourke waarin zij dieper ingaat op de ‘integratie’ en op wat Nederlanders kunnen leren van ‘best practices’ in andere landen