‘Met de markt werken aan E-lympic, de nieuwe mobiliteitshub op het Stadionplein’

In deze aflevering de visie op Innovatie van Diederik Basta, Programmamanager Smart Mobility & Innovatiemanager Openbare Ruimte, gemeente Amsterdam.
 

Zou u de gemeente Amsterdam als (technologisch) innovatief omschrijven?

“Absoluut. Amsterdam heeft een rijke traditie van innovatie en blijft vooroplopen in slimme en duurzame mobiliteitsoplossingen. Met het Smart Mobility-programma zetten we in op een toekomstbestendig mobiliteitssysteem dat bijdraagt aan een bereikbare, schone en leefbare stad. Dit doen we onder andere met technologische oplossingen, zoals het experiment ASG, Adaptive Speed Governance, voor e-bikes. Hierin onderzoeken we hoe we door locatie- en tijdsgebonden informatie de fietsveiligheid en fietservaring kunnen verbeteren. 

Daarnaast realiseren we ons steeds meer dat niet alleen technologische innovaties belangrijk zijn, maar ook nieuwe manieren van organiseren en samenwerken veel impact kunnen maken. In Amsterdam merken we bijvoorbeeld dat commerciële deelvervoerbedrijven het moeilijk hebben, terwijl deelmobiliteit juist een belangrijke rol kan spelen in een duurzame stad. Binnen het Mobility as a Commons-project onderzoeken we daarom samen met kennisinstellingen, bedrijven, bewoners en maatschappelijke organisaties hoe we dit op een andere manier kunnen organiseren.”

Welke uitdagingen of knelpunten op het gebied van mobiliteit kent Amsterdam?

“Amsterdam groeit snel. We verwachten in 2040 meer dan een miljoen inwoners en de mobiliteitsvraag neemt daarmee toe. Tegelijkertijd is de beschikbare ruimte beperkt en willen we de stad leefbaar houden. Dit betekent dat we mobiliteit slimmer moeten organiseren. Verkeersdrukte, luchtkwaliteit en verkeersveiligheid zijn daarbij grote uitdagingen. Ook de logistiek in de stad - van pakketbezorging tot bouwtransport - vraagt om efficiëntere oplossingen om de openbare ruimte optimaal te benutten. Daarom werken we bijvoorbeeld aan innovatieve oplossingen, zoals autonoom varen voor transport over water en de optimalisatie van afvalinzameling met lichte elektrische voertuigen en binnenvaartschepen. Onze ambitie is een stad waarin mobiliteit efficiënter, duurzamer en toegankelijker is voor iedereen.”

Dragen nieuwe technologieën bij aan het oplossen hiervan?

“Zeker. Data en digitalisering maken het mogelijk om mobiliteit beter te organiseren en aan te sturen. Een voorbeeld is een netwerkmanagementsysteem, waarmee we niet alleen verkeersdrukte, maar ook aspecten zoals geluidshinder en luchtkwaliteit kunnen meenemen in verkeersbeslissingen. Op het gebied van inclusieve mobiliteit ontwikkelen we de 
Inclusieve Routeplanner, die op basis van AI persoonlijke routeadviezen genereert voor mensen met mobiliteitsbeperkingen. Zo kunnen zij bijvoorbeeld aangeven dat ze een route willen met een minimale stoepbreedte of met zo min mogelijk oversteekplekken.”

Werkt uw afdeling hierbij samen met andere afdelingen, organisaties of marktpartijen?

“Ja, samenwerking is essentieel om slimme mobiliteitsoplossingen te ontwikkelen en toe te passen. Binnen de gemeente werken we met afdelingen zoals Verkeer & Openbare Ruimte en Ruimte & Duurzaamheid. Op regionaal niveau participeren we in het MRA Smart Mobility-programma en werken we samen met de provincie Noord-Holland. Daarnaast zijn kennisinstellingen, zoals het AMS Institute, UvA en TU Delft, en partners als TNO belangrijke 
samenwerkingspartners. Ook zoeken we actief de samenwerking op met marktpartijen en andere steden. Zo werken we bij de ontwikkeling van E-lympic, de nieuwe mobiliteitshub op 
het Stadionplein in Amsterdam Zuid, samen met de markt. Voor logistieke innovaties betrekken we marktpartijen zoals ZoevCity en Thuisbezorgd, waarmee we onderzoeken hoe stedelijke fietslogistiek veiliger en efficiënter kan worden.”

Hoe houdt u uw kennis bij van nieuwe technologieën?

“Door actief deel te nemen aan (inter)nationale netwerken, kennisplatforms en samenwerkingsverbanden. We bezoeken conferenties, organiseren kennissessies en werken samen met universiteiten en onderzoeksinstituten. Daarnaast volgen we de laatste trends in mobiliteit en smart city-ontwikkelingen met ons trends- & ontwikkelingenteam via vakliteratuur 
en gesprekken met startups en technologiebedrijven. Dit team stelt ook rapportages op, zoals 
de Mobiliteit Radar en de Tech Radar, waarmee we technologische ontwikkelingen en innovaties analyseren en hun impact op de stad in kaart brengen.”

Wat is uw droomproject op dit gebied?

“Er is niet één project waarvan ik kan zeggen dat het mijn droomproject is. Ik droom van een stad die onder de planetaire grens komt zonder daarbij onder een sociale ondergrens te vallen. Een stad met een volledig geïntegreerd, slim mobiliteitssysteem waarin alle vervoersmiddelen naadloos op elkaar aansluiten en optimaal worden benut. Denk aan een stad waarin ieder zich kan bewegen en waarbij de meesten niet afhankelijk zijn van een privéauto, maar altijd toegang hebt tot de juiste vorm van vervoer – of dat nu een (deel)fiets, e-scooter, zelfrijdende shuttle of een autonoom varend voertuig is. Daarbij speelt digitalisering een sleutelrol: real-time data helpt reizigers de beste keuze te maken, terwijl de stad actief kan sturen op efficiënte, duurzame en inclusieve mobiliteit.