Voorwoord: De echte schone en slimme mobiliteit

Iedereen is het eens: mobiliteit moet schoner en kan zeker slimmer. Het antwoord wordt vaak gezocht in innovatieve technologie waarmee early adopters, of dat nu overheden zijn of burgers, een etalage voor zichzelf creëren. Die prachtige innovaties leiden in ons vakgebied niet zelden tot compensatiegedrag: ‘Mijn Tesla rijdt op groene energie, dus ik mag nu meer rijden’. Of ‘Nu mijn verkeerslichten optimaler het verkeer regelen, kan ik de toevoer rustig verbreden’. Maar is dit wel de juiste richting? Is dé enige ware slimme en schone mobiliteit niet die mobiliteit die bewust niet meer plaatsvindt?

Marleen Stikker, directeur van Stichting de Waag en ‘Professor of Practice’ aan de Hogeschool van Amsterdam, verwoordde haar kijk op ongebreidelde innovatieve technologie in ‘Zomergasten’: "Niet alles wat kan, hoeft". Daarbij sprak ze mij en collega onderzoekers aan op het feit dat ondanks decennia investeren in autoluwe steden, wij als automotive-onderzoekers ons hadden gericht op autonome auto’s die in de binnenstad kunnen rijden. Touché. Niet alles wat kan, hoeft. Wat gebeurt er als we met die blik naar slimme en schone mobiliteit kijken?

Als gasthoofdredacteur had ik de eer om enkele experts aan het woord te laten. Experts die niet alleen kijken naar toekomstige technologieën, maar vooral ook bestaande technologieën en processen proberen te vergroenen. Wat denkt u van de CO2-neutrale dieselmotor, of eindelijk investeren in de quick wins van vergroening van de binnenvaart en havens? De Super Eco Combi (een vrachtwagencombinatie van 32 m lengte) is ook een voorbeeld van schone toepassing van bestaande technologie, maar is helaas nog niet toegelaten. De modal shift van auto naar een Licht Elektrisch Voertuig (LEV) is er eentje waar de geïnterviewde experts veel van verwachten. Uiteindelijk draait het om acceptatie en plukken van het laaghangend fruit.

Nu de pandemie op haar laatste benen lijkt te lopen, was het tijd om de eigen balans op te maken. In 1,5 jaar pandemie heeft het team van 35 onderzoekers van HAN-Automotive Research meer dan 100 ton CO2 bespaard door gebruik te maken van oude technologie die al in 2003 commercieel ging, Skype/Teams. De HAN University of Applied Sciences

heeft zo de grootste CO2-besparing in tientallen jaren gerealiseerd. De vraag is dus niet of we slim en schoon KUNNEN ‘reizen’, maar of we dat daadwerkelijk WILLEN.