Project Future Charging: voldoende laadpalen voor iedereen

Het aantal elektrische auto’s in Nederland maakt een explosieve groei door. De Hogeschool van Amsterdam onderzocht met het project 'Future Charging' hoe gemeenten voor voldoende laadpalen kunnen zorgen.

De onderzoekers bekeken met behulp van een computermodel wat er in Rotterdam gebeurde als laadsessies niet langer dan 24 uur duurden. Volgens projectleider Rick Wolbertus had dit nauwelijks effect op de beschikbaarheid van de laadpalen. "Laadpaalkleven gebeurt namelijk vooral op momenten dat er weinig vraag is, zoals ’s nachts en in het weekend. Inzetten op gedragsverandering van autobezitters levert dus niet veel meer beschikbare laadpalen op", aldus Wolbertus.

Voor dit project, genaamd 'Future Charging', analyseerde de Hogeschool van Amsterdam 10 jaar aan data over laadsessies in heel Nederland. Het doel van het onderzoek: bijdragen aan de doorbraak van elektrisch rijden. De uitdaging voor gemeenten, laadpaalbeheerders, energiebedrijven en netbeheerders is om op tijd in te spelen op de snelle groei van elektrisch vervoer. Daarom biedt het project voor hen inzicht in hoe ze voor voldoende laadpalen kunnen zorgen.

52 miljoen laadsessies

Er zijn gegevens bekeken van meer dan 52 miljoen laadsessies van de afgelopen tien jaar. In het computermodel lieten de onderzoekers elektrische auto's virtueel rondrijden en opladen. Ook testten ze allerlei maatregelen, zoals het al eerder genoemde laadpaalkleven. Vervolgens bekeken ze het effect van de maatregelen op het aantal beschikbare laadpalen en het laadgedrag van de chauffeurs.

De onderzoekers maakten onderscheid tussen verschillende type gebruikers, zoals stadsbewoners, bezoekers en werkenden, maar ook taxichauffeurs en bestuurders van deelauto’s. Voor gemeenten is het van belang dat laadpalen zoveel mogelijk worden benut. Volgens Wolbertus is het daarom handig om te kijken naar verschillende type gebruikers. "Mensen die bijvoorbeeld op de Zuidas in Amsterdam werken, zetten hun elektrische auto daar overdag aan een laadpaal. Als zij ’s avonds weer vertrekken, kan een bewoner van dat gebied zijn auto aansluiten. Gebruikers vullen elkaar dus aan."

Flexibeler werken en laden

Het onderzoek ging net van start toen de coronapandemie begon. "Door de lockdown zat iedereen thuis, en veranderde het laadgedrag natuurlijk compleet", vertelt de projectleider. Maar ook daarna bleek de pandemie te zorgen voor een blijvend effect. Uit de laadsessies blijkt dat mensen nu vroeger thuis lijken te komen uit hun werk en ze vermoedelijk vaker thuiswerken. "Dat heeft invloed op het aantal laadpalen dat in de toekomst nodig is in die gebieden", zegt Wolbertus.

Door de stijgende benzineprijzen in 2022 bleken bezitters van hybride auto’s vaker over te schakelen op elektrisch rijden. Dat effect was echter niet blijvend: toen de accijns op benzine omlaag ging, daalde het aantal laadsessies van hybride rijders weer.

Deelauto’s

Mensen zijn gevoelig voor financiële prikkels, blijkt ook uit de data over deelauto’s. Gebruikers die geld kregen aangeboden om de auto op te laden wanneer de batterij bijna leeg was, maakten hier vaak gebruik van. Deelauto-aanbieders kunnen zo dus sturen hoe vaak en hoe lang hun wagens aan de laadpaal staan.

Verder is een opvallend onderzoeksresultaat dat gebruikers van deelauto's vier keer vaker foutparkeren dan andere gebruikers. Dit betekent dat de auto's op een laadplek staan, zonder dat ze zijn aangesloten op de laadpaal. Vermoedelijk zijn veel bestuurders niet gewend om elektrisch te rijden, waardoor ze vaker foutparkeren. Het advies van de onderzoekers is echter om deelauto's niet weg te slepen. "Je kunt het mensen die voor het eerst elektrisch rijden niet kwalijk nemen dat ze niet precies weten wat de regels zijn."

Slim laden

Nu het project 'Future Charging' is afgerond, staat het volgende onderzoek al in de startblokken. "Gemeenten willen er de komende jaren vooral voor zorgen dat het groeiende aantal laadpalen past in het elektriciteitsnet", legt Wolbertus uit. Gemeenten willen elektrisch rijden wel stimuleren, maar ze moeten er ook voor zorgen dat het net niet overbelast raakt. "Slim laden, bijvoorbeeld door de laadsnelheid op drukke momenten te verlagen, kan daarbij helpen."

In het nieuwe project, genaamd LIEV, bekijken de onderzoekers welke manieren van slim laden het effectiefst zijn om overbelasting van het net te voorkomen. Daarbij draait het om de samenwerking tussen laadpaalbeheerders, netbeheerders, bewoners en andere partijen. "Samen gaan we bekijken hoe we die technieken op grote schaal kunnen toepassen", besluit Wolbertus.