‘Toegankelijkheid wordt soms gewoon vergeten'

“Bij de toegankelijkheid van parkeren is nog veel winst te halen”, vertelt Marc Moonen van Kwirkey, adviseurs voor parkeer- en mobiliteitsvraagstukken. “In planvorming wordt het soms vergeten, in beleid, bij ontwikkelaars. Architecten vinden het vaak lastig, dan wordt het als ‘gedoe’ ervaren, terwijl je met een klein attentiepunt vaak heel veel kunt bereiken."

“Het is een flauwe constatering, maar de doelgroep voor toegankelijk parkeren is relatief klein, je scoort er niet mee. De gemiddelde parkeerder zal ook niet snel denken: ‘Goh, hier zijn ze een invalidenparkeerplaats vergeten aan te leggen’.”

“De afgelopen jaren ben ik me bezig gaan houden met het beoordelen van parkeergarages, met een checklist en door de ogen van de parkeerder. We nemen dan alle normeringen mee die er zijn, dus ook het gehandicaptenparkeren. Wat zijn de voorzieningen? Kun je zonder obstakels bij de uitgang van de garage komen én weer terug? Waar vínd je de gehandicaptenparkeerplaats als je de garage inrijdt? Is dat duidelijk aangegeven? Enzovoorts.

“Door met die bril naar de garages te kijken, kwamen we tot de conclusie dat we er zelf al die jaren geen oog voor hebben gehad. Men weet wel wat de norm is: dat een gehandicaptenparkeerplaats bij de uitgang moet liggen, maar dan houdt het ook op. Als je de garage binnen komt rijden zou je al naar de goede plaats geleid moeten worden bijvoorbeeld.”

‘Versnipperde doelgroep’

Denise Janmaat, van het Nederlands Instituut voor Toegankelijkheid, vult aan. “De doelgroep is niet eens heel klein, zo’n vijftien procent van de bevolking, maar wel heel versnipperd. Een deel heeft zelf een handicap, een ander deel is passagier, een deel heeft speciaal vervoer, een ander deel weer niet – de een heeft een lichamelijke handicap, de ander visueel. Dat maakt het lastig.”

“De oplossing voor het toegankelijk inrichten van parkeergelegenheid zit hem toch in het continu blijven vragen van aandacht voor dit thema”, vertelt Moonen. “Als je zelf die beperking niet hebt, weet je ook niet wat er nodig is. Neem bij onze Parkeertafels met als thema gehandicaptenparkeren, daar stond soms bij de toehoorders wel het schaamrood op de kaken bij de voorbeelden van wat er mis gaat. Je kunt pas dingen veranderen als je je bewust bent van het probleem.”

Woningbouw en hubs

“We zijn nu als samenleving enorm bezig met de woningbouwopgave”, zegt Moonen. “De focus ligt dan vaak op het aanleggen van één centrale hub, aan de rand van het gebied, waar alle parkeerplaatsen moeten komen. Daar mist men al een punt: en de gehandicapte dan? In de inrichting van de stad moet daar rekening mee worden gehouden. Als we dat voor de pakketbezorger en de postbode kunnen, dan kunnen we dat ook voor mensen met een handicap doen. Je ziet een tendens dat we doorslaan naar alternatieve vervoermiddelen voor iedereen, de deelauto, de (deel)fiets. Om dat te stimuleren worden er concepten bedacht waarbij iedereen gedwongen in de hub moet parkeren. Een groot deel van dat concept klópt ook wel, maar de gehandicapte wordt vergeten.”

‘Lastige uitzonderingen’

“Uitzonderingen vinden we ook lastig, als samenleving. Je ziet ook niet altijd aan mensen dat ze een handicap hebben. Gemeentes zijn in het verleden ook wel wat te soepel geweest met gehandicaptenkaarten uitdelen, dan zie je soms hele straten vol geparkeerd waar iedereen een gehandicaptenvergunning heeft.”

“Ook het effectief benutten van capaciteit speelt een rol. Veel gemeentes gaan steeds meer digitaliseren – gebruik die slag óók om de bezetting van gehandicaptenplaatsen te monitoren. Dan zie je waar er te weinig óf te veel plaatsen gereserveerd zijn. Want ook een teveel aan gehandicaptenplaatsen is een probleem, dan zien mensen de beste plekken met een invalidebordje erbij telkens onbenut. Dan gaan mensen vanzelf daar foutparkeren en de acceptatie daalt.”