Over bruggen

maandag 30 januari 2023

“De urgentie voor vervanging en onderhoud van bruggen en andere kunstwerken wordt nu wel breder gevoeld dan bij de presentatie van het eerste prognoserapport in mei 2021”, stelt Fred Westenberg, voorzitter van de Bruggenstichting. “Het probleem is dat iedereen nu wel roept dat het probleem bekend is, ook vanuit de Tweede Kamer, maar dan gaat het vooral over het areaal bij Rijkswaterstaat.”

Er is ook wel degelijk budget vrijgemaakt voor de vervangingsopgave. “De minister heeft vorig jaar 1,75 miljard per jaar extra vrijgemaakt, voor een periode van drie jaar, en dat geld mag ook opgepot worden, dus het hoeft niet per se in die drie jaar te worden uitgegeven. Dat is fantastisch, maar ook dat gaat wel weer over Rijkswaterstaat en Prorail. In het rapport dat ik samen met mijn zakelijk partner Robbert Bloksma heb geschreven [*], komen we tot de conclusie dat ruim 94 procent van alle bruggen en viaducten niet bij Rijkswaterstaat zit, maar bij gemeenten, provincies en waterschappen. Aangezien Binnenlandse Zaken over de gemeentelijke en provinciale financiën gaat, zou het geld daarvoor dus ook daarvandaan moeten komen. Een deel van de gemeenten en provincies erkennen inmiddels ook dat er een Vervangings- en Renovatie-opgave op ze afkomt. Toch gaat de discussie vaak niet over lagere overheden, terwijl daar wél het grootste deel van het probleem zit.”

‘Ik hoop dat BZK wel bereid is om mee te denken aan een oplossing voor een probleem dat in hoog tempo afkomt op de Nederlandse gemeenten en provincies’

Westenberg geeft meteen toe dat de 94 procent gebaseerd is op de aantallen bruggen en viaducten, en niet op omvang ervan. “Rijkswaterstaat heeft natuurlijk wel grotere objecten in beheer dan gemeenten. Kijk je wel naar de omvang, dan beheert Rijkswaterstaat 44 procent van de vierkante meters aan bruggen en viaducten; dus nog steeds minder dan de helft. Punt blijft dus dat die drie keer 1,75 miljard niet genoeg is. Daar mag nog eens hetzelfde bedrag bij worden gevonden. Niet eenvoudig, want met de I van Infrastructuur in de naam van zijn ministerie, wordt minister Harbers (IenW) soms gedwongen uitspraken te doen over infrastructuur waar hij eigenlijk niets over kan zeggen; die van de lagere overheden.

Prognoserapport 2.0

“In 2020 schreef Arie Bleijenberg vanuit zijn toenmalige rol bij TNO het eerste V+R-prognoserapport [*]”, vervolgt Westenberg. “We zijn nu, op verzoek van de minister, bezig met een update naar Prognoserapport 2.0. Dat doen we in opdracht van een interdepartementale stuurgroep. Daarin doen naast IenW, ook VNG en IPO in mee, en dat is echt een vooruitgang. Maar tot op heden is Binnenlandse Zaken nog niet vertegenwoordigd. Vanuit het Platform Bruggen zijn we bezig een focusgroep te vormen die focus moet aanbrengen over waar we naartoe gaan, wat we wel en vooral wat we niet moeten doen op dit vlak. Daarvoor proberen we IenW, EZ, IPO, VNG, Bouwend Nederland, NLingenieurs en nog enkele groepen aan tafel te krijgen. Ik hoop dat BZK dan wel bereid is om mee te denken aan een oplossing voor een probleem dat in hoog tempo afkomt op de Nederlandse gemeenten en provincies.”