Marten van den Bossche: Behoefte aan holistische benadering van mobiliteit

‘Als we de vraag naar de belangrijkste algemene trends in de samenleving breed insteken dan vallen hier natuurlijk tal van trends onder; van verdere digitalisering en individualisering tot de globalisering van vraagstukken en oplossingen. En bij dit alles de vraag hoe de sociale cohesie in stand kan worden gehouden en het klimaat beschermd.

Duurzame stedelijke mobiliteit
Als we verder inzoomen op trends die van belang zijn voor de mobiliteitsvraagstukken dan zien we een belangrijk thema weggelegd voor duurzame stedelijke mobiliteit. Er vindt een sterke trek naar de steden plaats (urbanisatie), een schaalvergroting van stedelijke voorzieningen en een toenemende druk op de stedelijke leefbaarheid. De strengere klimaatdoelstellingen die eind 2015 in Parijs werden besproken, versterken deze druk. Dit alles stelt nieuwe eisen aan het stedelijk mobiliteitssysteem. Tegelijk zijn er ook trends die positief bijdragen aan mogelijke oplossingen voor de stedelijke mobiliteit.

Er wordt in Nederland meer ingezet op gedragsbeïnvloeding, het bewustzijn van het belang van duurzaamheid neemt toe (mobiliteit wordt schoner) en zeker onder jongeren lijkt toegang tot een dienst belangrijker dan het bezit ervan. Daar komt bij dat er tal van innovaties zijn op het gebied van mobiliteitsdiensten. Dit geeft mogelijkheden om hier vanuit beleid verder op in te spelen.

Beleidsagenda
Zoals de meeste adviesbureaus proberen we dicht op de beleidsagenda van onze klanten te zitten. We monitoren en evalueren de concrete effecten, en adviseren hoe het beter kan. Verder denken we actief mee met onze klanten in het dynamische speelveld van de mobiliteit. Daarbij staan we open voor voorbeelden wereldwijd, en vertalen deze effectief naar oplossingen op maat.

SUMPs
Zo zijn we in het buitenland binnen meerdere projecten actief betrokken bij het opstellen, evalueren en monitoren van sustainable urban mobility plans (SUMPs); duurzame stedelijke mobiliteitsplannen. Daarin wordt expliciet de koppeling gemaakt tussen stedelijke bereikbaarheid en leefbaarheid. Voor de Turkse stad Izmir hebben we bijvoorbeeld een stappenplan gemaakt voor het opstellen van een dergelijk stedelijk mobiliteitsplan met expliciete koppeling van leefbaarheid. Meerdere buitenlandse steden hebben hier al interesse in getoond. 

Sectoraal
In Nederland zien we deze trend minder sterk. Stedelijke verkeers- en vervoerplannen worden nog hoofdzakelijk sectoraal ingestoken. Met het programma Beter Benutten wordt weliswaar ingezet op het waarborgen en verbeteren van de stedelijke bereikbaarheid, maar zonder expliciete aandacht voor leefbaarheid. Binnen Beter Benutten wordt de focus met name gelegd op het verleiden van de automobilist om op andere tijden te reizen of via andere modaliteiten. Wij zijn intensief betrokken bij de monitoring en evaluatie van dit programma en van de individuele maatregelen die hier onderdeel vanuit maken. Het programma werkt overigens positief door op de leefbaarheid, maar dit is momenteel geen expliciet onderdeel van de evaluatie. Mede hierdoor is het voor sommige maatregelen lastig om de maatschappelijke meerwaarde inzichtelijk te maken.

2016
Volgend jaar zullen we ons net als de afgelopen jaren met veel plezier maximaal inspannen om opdrachtgevers te helpen hun projecten een stap verder te brengen in de besluitvorming en om de maatschappelijke meerwaarde van projecten te onderbouwen. Tegelijkertijd willen we meer waarde halen uit onze internationale activiteiten. Zo willen we de succesvolle onderdelen uit het beleid en uit ons werk vanuit Nederland toepassen in andere landen, maar ook omgekeerd. In ons werk in Nederland willen we openstaan voor de kennis, kunde en succesvolle onderdelen uit andere landen en culturen.

Mobiliteit en leefbaarheid koppelen
Een van de aandachtspunten die we daarbij voor onszelf geformuleerd hebben, is dat we ook in Nederland de relatie tussen stedelijke mobiliteit en leefbaarheid concreet handen en voeten willen geven. Door het geven van praktische tips bij het opstellen van stedelijk mobiliteitsplannen, het juist benutten van maatschappelijke trends die kunnen bijdragen aan oplossingen en het onderbouwen van de brede maatschappelijke effecten van maatregelen op het gebied van stedelijke mobiliteit.

Holistische benadering
Kijkend naar de langere termijn kunnen we een aantal belangrijke thema’s noemen. We zien een groeiende spanning tussen zo goedkoop mogelijk en zo goed mogelijk produceren. Dat geldt zowel voor productie ver weg en productie dichtbij. Verder signaleren we onzekerheden binnen Europa: worden we een open of een gesloten Europa? En we moeten naarstig op zoek naar oplossingen voor de verdergaande veroudering in Europa. Dit alles raakt de mobiliteit. Uiteindelijk hebben we behoefte aan een holistische benadering van het mobiliteitsvraagstuk in de totale ruimtelijke, sociale en economische dynamiek.

Wij spelen hierop in door goed te kijken naar de samenstelling van onze diensten en producten. Dat wil zeggen: het maken van lange-termijnvoorspellingen en het vooraf én achteraf evalueren van beleid. Ook denken we na over efficiëntie en effectiviteit van investeringen in nieuwe infrastructuur, nieuwe diensten en gedragsveranderingen. Onze bijdrage aan de holistische benadering van het mobiliteitsvraagstuk zal er met name in bestaan dat we onze klanten op maat adviseren met het maatschappelijke totaalbeeld als blijvende referentie. En doordat we in constante dialoog voortdurend bereid zijn onze kennis op dit gebied verder te verdiepen en aan te scherpen.’

Over Ecorys
Ecorys is een wereldwijd onderzoeks- en adviesbureau dat strategieën en oplossingen ontwerpt voor complexe maatschappelijke uitdagingen. Van den Bossche: ‘Wij helpen overheden en private partijen bij het maken van gefundeerde keuzes op het gebied van sociale, ruimtelijke en economische vraagstukken. Onze klanten beslissen over de toekomst en inrichting van de maatschappij. Met gedegen onderzoek en advies op maat, leggen wij een feitelijke basis onder hun strategische keuzes. Een betere maatschappij voor burger en bedrijf is wat ons motiveert en inspireert om onze opdrachtgevers van de beste beleidsadviezen te voorzien. Dit onderstrepen we door ons ISO 9001 (kwaliteit), ISO14001 (milieu) certificaat en ons CSR beleid. www.ecorys.nl/transport-mobiliteit

 
Auteur: Marten van den Bossche, Eline Devillers, Ecorys