Integraal bouwen op en over het spoor, voor iedereen!

Carolien Gehrels, Europees Stedendirecteur voor Arcadis, reist de wereld rond om inspirerende voorbeelden van integrale ruimtelijke ontwikkelingen te bestuderen. Ontwikkelingen waar ruimte, mobiliteit, vastgoed en leefbaarheid samen komen. Er is bijvoorbeeld al veel over te vertellen én te leren over het maximaal benutten van stedelijke ruimte op en aan het spoor. Ook voor Nederlandse steden. Onze polycentrische ligging én de NOVI helpen mee.

Door Nettie Bakker

Carolien Gehrels is naast Stedendirecteur voor Arcadis, ook voorzitter van de Taskforce Infrastructuur Klimaatakkoord Industrie en lid van de stichting Forum voor Stedelijke Vernieuwing, die regelmatig in ‘Breed Beraad’ gaat over relevante onderwerpen, waaronder vorig jaar ook over het NOVI-ontwerp. 

Met al deze bagage denkt Gehrels vanuit de stad en wil daarin het leven verbeteren. “Waar we dicht op elkaar leven wordt de ruimte schaars voor de vele stedelijke functies. Hoe kun je leren van elkaar? Dat is mijn ultieme opdracht voor Arcadis.” Echt enthousiast is Gehrels over de kansen die zij ziet in bouwen op en over het spoor. “New York en Parijs laten zien wat je allemaal kunt ontwikkelen als je spoorstations of rangeergebieden overkluist. Met overkluizen bouw je als het ware een grote tafel over het spoor waarop je appartementen en voorzieningen kunt bouwen. Zo overkluist Parijs het spoor bij Gare d’Austerlitz en bouwt New York een hele wijk compleet met wolkenkrabbers boven het rangeerterrein van Pennsylvania Station. Nu met de Corona-crisis is het natuurlijk wel afwachten hoe groot de noodzaak blijft van binnenstedelijk verdichten, dat wel.

Met name het bouwen rond  spoorstations biedt extra kansen, legt Gehrels uit: “Je beperkt de mobiliteit in die gebieden, want je bent er al. Een betere ontsluiting bestaat niet. En met de vastgoedopbrengsten kun je de onrendabele top van de railinfra betalen.” Een belangrijk inzicht, vindt Gehrels. “Denk aan stations als Amsterdam Sloterdijk. Er moet wat mee,  er kan wat mee, maar het heeft misschien nog geen investeringsprioriteit. Een niet te missen kans g dus, vindt Gehrels. “Bouwen op het spoor is niet nieuw, er zijn eerdere studies naar gedaan. Maar nu de grond rond het spoor veel waard is en de opbrengsten hoog, we technisch veel verder zijn én de NOVI aanzet tot het combineren van maatschappelijke opgaven, lijkt de tijd rijp voor bouwen rond stations en op het spoor.”

Juist door ons polycentrische stedenlandschap ziet Gehrels vele ontwikkelkansen: . “Denk naast de Randstad ook aan stationssteden als Groningen, Nijmegen, Maastricht of Zwolle. Steden met elk hun bedrijfsleven en cultuur die in zichzelf heel goed functioneren, maar die je heel logisch met elkaar kunt verbinden zodat ze gebruik kunnen maken van elkaars bedrijven, voorzieningen en cultuur. Als we de goede combinaties maken van vastgoed, ruimte en mobiliteit.”    

Daarbij moeten we wel goed kijken voor wie we bouwen, wil Gehrels benadrukken. “Als de Coronacrisis iets duidelijk maakt, is dat we allemaal weer weten wie de sleutelspelers zijn om het leven in de stad mogelijk te maken. Niet alleen de ceo’s, maar ook de zorgverleners, politie-agenten en de onderwijzers. Met de enorme druk op de woningmarkt in de steden, blijft het de kunst om voor iedereen een manier van leven mogelijk te maken in de steden. Dat is goed voor iedereen. En het kán. We hebben een goede uitgangspositie en de NOVI helpt ons om die verstedelijking goed met elkaar, publiek en privaat te organiseren.