CROW-KpVV omarmt 'brede welvaart' als uitgangspunt bij beleidskeuzes

Nog altijd zijn investeringen in de infrastructuur vooral gericht op het tegengaan van congestie, het verkorten van reistijd en het verbreden van wegen. Terwijl sociale inclusie, klimaateffecten en ruimtelijke kwaliteit steeds meer aandacht vragen. De oplossing is een bredere, integrale kijk op beleidskeuzes op het gebied van ruimte en mobiliteit.

Een Integrale Kijk op Bereikbaarheid is een van de thema's die CROW-KpVV heeft opgenomen in het jaarprogramma 2022. Aan dat thema ligt het rapport 'Naar een integraal bereikbaarheidsbeleid' van de Raad voor Leefomgeving en Infrastructuur (RLi) ten grondslag. De RLi adviseert om bij beleids- en investeringskeuzes over mobiliteit uit te gaan van ‘brede welvaart’, hoewel dat begrip nog nauwelijks is uitgewerkt op bereikbaarheidsvragen.

Marco van Burgsteden (CROW) wijdt zijn promotieonderzoek aan het begrip brede welvaart en hij heeft er ook een paper over geschreven voor het Colloqium Vervoersplanologisch Speurwerk. Omdat 'brede welvaart' niet zomaar aansluit op de dagelijkse praktijk van beleidsmakers bij overheden, heeft CROW-KpVV een eerste opzet gemaakt van het Begrippenkader Integrale kijk op bereikbaarheid. Dat kader is nog in ontwikkeling en staat open voor discussie en verder onderzoek.

Meetbare indicatoren

Via een gedeeld begrippenkader ontstaat een gezamenlijke basis voor professionals die werken op het snijvlak van mobiliteit, ruimte, milieu en het sociaal domein. Het idee is dat als je met dezelfde begrippen werkt, die bredere blik daadwerkelijk kan landen in de praktijk.

Beleidskeuzes en investeringen die nu nog vaak zijn gebaseerd op ‘oude’ prestaties zoals voertuigverliesuren, moeten kunnen worden afgewogen tegen bijvoorbeeld verminderde tweedeling of reële gezondheidswinst in een specifieke woonwijk. In lijn met het recente rapport van het Planbureau voor de Leefomgeving wil CROW de ‘abstracte’ bredewelvaartsbegrippen vertalen naar de praktijk van mobiliteit en ruimte.

Voorbeelden uit de praktijk

Hoe pas je brede welvaart in de praktijk toe? Om collega’s te helpen, verzamelt CROW voorbeelden van studies en beleidsdocumenten in een catalogus. Dit helpt de discussie verder en geeft de professionals weer handvatten om in de eigen gemeente of regio aan de slag te gaan. Twee voorbeelden.

De gemeente Amsterdam weet al langer dat de meeste verkeersprognosemodellen te veel op autoverkeer zijn gericht. In 2019 heeft de gemeente daarom laten uitzoeken hoe de baten van een investering zijn verdeeld over verschillende inkomensgroepen. Voor Nieuw-West wordt nu geoefend met nieuwe indicatoren voor een bredere blik. Dit geeft ook meer grip op de strategische inzet van nieuwe mobiliteitsoplossingen, zoals hubs en deelmobiliteit.

Ook de regio Groningen/Assen kijkt anders naar bereikbaarheid. Uit eigen onderzoek blijkt dat het bevorderen van de keten ov+fiets de beste bereikbaarheid oplevert voor alle doelgroepen. Daarmee komen voor de meeste mensen extra arbeidsplaatsen en locaties voor activiteiten beschikbaar.

CROW nodigt iedere professional uit om mee te discussiëren over de begrippen in het Begrippenkader, om planstudies en praktijkvoorbeelden te delen, instrumenten aan te reiken en lid te worden van de community Integrale kijk op bereikbaarheid.

Verder lezen

Jaarprogramma CROW-KpVV.

Integrale kijk op bereikbaarheid.

Planbureau voor de Leefomgeving.