Volwaardige vervanger voor statische modellen

De Vlaamse overheid probeert de kwaliteit en betrouwbaarheid van de strategische verkeersmodellen continu te verbeteren. Vanuit die optiek is de laatste jaren onderzoek gedaan naar de toepassingsmogelijkheden van macroscopisch dynamische toedelingstechnieken ter vervanging van de statische toedelingstechniek. In 2013 is het quasidynamisch toedelingsmodel STAQ uitvoerig getest, waarbij vooral aandacht besteed is aan een betrouwbare en realistische berekening van reistijden.

Dynamische toedelingsmodellen houden expliciet rekening met file-opbouw en blocking back en leveren zo realistische route-reistijden en routekeuze. Nadeel is dat de schaalbaarheid slecht is en de rekentijden hoog. STAQ is een toedelingsmodel dat de schaalbaarheid en snelheid van statische toedelingsmodellen combineert met realistische filebeelden, reistijden en routekeuze uit dynamische toedelingsmodellen. Bovendien gebruikt STAQ geen extra invoer en bevat het kruispuntmodellering, waardoor het direct toepasbaar is op bestaande statische verkeersmodellen.

Voor het ontwikkelingstraject Vlaamse strategische personenmodellen versie 4 is STAQ vergeleken met waarnemingen, de huidige statische toedeling en een dynamische (StreamLine) toedeling. Hiervoor is onder andere een mesomodel E314/E40 Leuven en het provinciaal verkeersmodel Vlaams Brabant gebruikt.

Belangrijkste conclusies:

• Filelocaties komen goed overeen met expert-judgement en StreamLine. Wel zijn files iets korter, maar kennen ze een hogere dichtheid in vergelijking met StreamLine.
• Reistijden en intensiteiten op het hoofdwegennet komen goed overeen met waarnemingen. Reistijden op het onderliggend wegennet zijn over de gehele linie te laag, terwijl intensiteiten goed overeenkomen voor zowel STAQ als StreamLine. De oorzaak ligt bij het gebruik van een matrix op basis van een statische kalibratietechniek in combinatie met intensiteitswaarnemingen in congestie.
• STAQ convergeert beduidend sneller naar een gebruikersevenwicht dan StreamLine. Bovendien convergeren verschillende startoplossingen telkens naar hetzelfde evenwicht.
• STAQ is succesvol toegepast op netwerken tussen 430 en 6102 zones met rekentijden per iteratie tussen 10 seconden en 13 minuten op een quadcore i7 laptop. Daarmee is STAQ 3 tot 8 keer langzamer dan de statische toedeling, maar 500 tot 1200 keer sneller dan de StreamLine toedeling en een volwaardige vervanger voor een statisch toedelingsmodel waarin file-opbouw en blocking back grote invloed hebben.

Katia Organe, Verkeerscentrum – Vlaamse overheid

terug naar dossier

 
Auteur: Joske van Lith