ViNotion: De druk op onze mobiliteit neemt toe

ViNotion, een spin-off van de Technische Universiteit Eindhoven, is specialist op het vlak van geautomatiseerde beeldanalyse met machine learning. Egbert Jaspers, directeur van ViNotion, ziet dat mobiliteit veel aandacht krijgt. Dat biedt kansen én uitdagingen. 

Tekst: Marcel Slofstra

“Uiteraard is duurzaamheid een van de belangrijkste onderwerpen op dit moment, maar dat raakt veel markten. Het gaat over uitstoot, stikstof en PFAS, elektrisch rijden, circulaire economie en meer. Wij concentreren ons op mobiliteit omdat dit een van de grootste uitdagingen is en zal blijven in de toekomst, met het oog op de alsmaar toenemende verstedelijking. Hierdoor neemt de druk op onze mobiliteit steeds meer toe”, aldus Jaspers. Denk hierbij aan de beperkte capaciteit van het wegennetwerk. Het goed verdelen van verkeer wordt een belangrijk onderdeel. Maar ook de toenemende vormen van vervoer en hun plek op het openbare wegennet bieden de nodige uitdagingen. Kortom; hoge verkeersintensiteiten uit verschillende modaliteiten die allen een plek behoeven in de buitenruimte. Hoe ga je hiermee om? Hoe ga je het managen? Wie krijgt wanneer voorrang? Hoe zorgen we voor een optimale bereikbaarheid, doorstroming en veiligheid? 

De data om betrouwbaar, nauwkeurig en snel sturing van verkeer mogelijk te maken: daar ligt de kracht van ViNotion. Het bedrijf gebruikt hiervoor beeldanalyse met AI, ‘Artificial Intelligence’. “De techniek heeft een disruptief karakter en de verwachtingen zijn hooggespannen. De mogelijkheden worden deels alleen nog maar toegepast om bestaande oplossingen te verbeteren, maar kunstmatige intelligentie biedt ook nieuwe mogelijkheden. De kwaliteit van een camera met AI overtreft tegenwoordig de betrouwbaarheid van de menselijke waarneming, zeker als het gaat om een 24/7 toepassing op veel locaties tegelijkertijd.”   

Aandacht voor mobiliteit 
Dit jaar ziet Jaspers veel aandacht voor mobiliteit. “We krijgen vragen vanuit verschillende overheden over slimme VRI’s, data over voetgangers en fietsers voor beleidsmakers en vragen vanuit Rijkswaterstaat over slimme camera’s op snelwegen. Voetgangers en fietsers worden ook steeds meer een integraal onderdeel van het verkeersmanagement. Dat is ook niet vreemd, omdat de beschikbare ruimte gedeeld moet worden met alle inwoners en bezoekers van de stad. Ook het groeiende toerisme in Nederland levert een bijdrage aan het vraagstuk. Dat geldt voor grote steden als Amsterdam, maar ook voor de kleinere toeristische plaatsjes zoals bijvoorbeeld Giethoorn.” 

Data 
De connectiviteit tussen verkeer en infrastructuur groeit hard. Het aantal iVRI’s neemt toe en er wordt steeds meer gebruik gemaakt van data vanuit smartphones. Data van de weggebruikers is afkomstig van het 3G of 4G-netwerk van telecomproviders, uit navigatiesystemen van onder andere TomTom en vanuit veelgebruikte apps zoals Flitsmeister en Waze. “Het gebruik van real-time data zonder vertraging moet uiteindelijk van de auto’s komen. Dat vereist wél standaardisatie en medewerking vanuit de automotive-branche, en dat kan nog wel de nodige jaren duren.” Naarmate 5G wordt uitgerold, waardoor de datacapaciteit en transmissiesnelheid significant toeneemt, zullen de datagedreven toepassingen een vlucht nemen. Hierdoor zal real-time aansturing van verkeerssystemen op basis van real-time verkeersdata, uit bijvoorbeeld camera-meetsystemen en voertuigen, op grotere schaal toegepast worden. 

Jaspers verwacht dat de ingezette trends zich doorzetten in 2020. “De digitalisering van het verkeer zal door blijven gaan. Denk daarbij aan het Internet-of-Things én aan connected voertuigen.” Vooruitlopend hierop ziet Jaspers al een toename van mobiliteitsmetingen voor onderzoek, met als doel aansturing van intelligente verkeersregelinstallaties voor een betere doorstroming, verbeterde veiligheid voor voetgangers en fietsers en voor een verbeterd ontwerp van de openbare ruimte.  

ViSense UrbanDynamics 
“We bieden ViSense UrbanDynamics, een camera-gebaseerd systeem dat alle weggebruikers kan analyseren. Niet alleen voertuigen, maar ook fietsers en voetgangers. Het systeem meet aantallen, hun snelheid, herkomst-bestemming op een kruispunt, bijna-ongevallen, wachttijden, enzovoort”, zegt Jaspers. Dat levert veel informatie op, die gebruikt kan worden om de mobiliteit te verbeteren. Dat kan door middel van beleid, met aanpassingen van de infrastructuur of door het dynamisch sturen van verkeer. “Wij zeggen altijd: ‘You can't manage what you can’t measure’.” 

“We zullen vooral inzetten op het verkrijgen van meer inzicht in voetgangers en fietsers in het verkeer in combinatie met voertuigen. Ons ViSense product is een ‘edge device’ waarmee we toegang tot de video sensor van buitenaf blokkeren en alleen relevante informatie doorsturen naar de eindgebruiker. Met deze ‘privacy by design’ oplossing voldoen we aan de AVG-wetgeving. “ 

ViSense UrbanDynamics wordt ingezet om verkeerslichten te sturen, maar kan ook als extra ogen ingezet worden voor verkeersbegeleiders in een verkeerscentrale. Het systeem maakt ‘trigger gebaseerd’ werken mogelijk waardoor de werklast afneemt. Responsetijden naar hulpdiensten worden sneller door geautomatiseerde detectie van bijvoorbeeld botsingen, afgevallen lading en dergelijke. Door spitsstrookoptimalisering, (detectie van congestie op 1 of meerdere rijbanen) kunnen matrixborden snel aangestuurd worden, waardoor filedruk wordt verminderd en alternatieve routes (verkeersdistributie) kan worden geboden. 

“Dit zijn enkele voorbeelden hoe wij met ons systeem processen in de verkeersafwikkelingverbeteren, versnellen of andere partijen in de keten in staat stellen hun doelen te bereiken. Uiteindelijk zorgen we dus gezamenlijk voor meer veiligheid, bereikbaarheid, doorstroming, inzicht in het verkeer en dus blijere verkeersdeelnemers!” 

Jaspers: “Traditionele videoanalyse-systemen zijn behoorlijk gevoelig voor de camera positie, lichtveranderingen en veel parameters om valse detecties te voorkomen. De ViSense-camera gebruikt een neuraal netwerk dat getraind is met deep learning.” Een neuraal netwerk is een netwerk dat net zo opgebouwd is als onze hersenen, die uit neuronen bestaan.  “Hierdoor is de nauwkeurigheid hoog en is het systeem in staat om alle objecten te classificeren, vanuit elke kijkrichting. Dit systeem is op veel locaties ingezet waardoor het inmiddels een volwassen product is.” 

De komende tijd gaat ViNotion vooral de behoeften van hun klanten inventariseren. Denk hierbij aan koppelingen met andere systemen, aspecten van de gebruikersinterface of het herkennen van specifieke voertuigklassen. 

Jaspers ziet dat Nederland koploper is: “Nederland loopt vooruit op de ontwikkeling van slimme verkeersmanagement en nieuwe mobiliteitsconcepten. Er zijn mogelijkheden om een mooie exportproposities te ontwikkelen waarin verschillende bedrijven een aandeel hebben. Wij gaan daarom graag de samenwerking aan met onze partners.”