‘Regels zijn de sleutel’

Éva Molnár, UNECE: 'Verkeersveiligheid blijft zich in een staat van crisis bevinden. Er was geen vooruitgang tussen 2007 en 2010. Door succesvolle armoedebestrijding neemt de vraag naar individuele mobiliteit toe.’

Terwijl wegen in het ene land steeds veiliger worden, worden ze onveiliger in een ander land. Dat leidt tot een relatieve stilstand in de wereldwijde ontwikkeling van verkeersveiligheid. Om een wereldwijd veiliger wegennetwerk te bereiken, moeten meer landen zich aansluiten bij de verkeersveiligheidsconventies van de Verenigde Naties en de bijbehorende regelgeving implementeren.

Éva Molnár, Directeur van de Divisie Transport van het UNECE, de Europese economische commissie van de Verenigde Naties, benadrukt dat - hoewel de regelgeving voorziet in een noodzakelijk kader om ongevallen te verminderen - zelfs de relatief veilige West-Europese landen nog steeds moeten werken aan handhaving om de verkeersveiligheid te behouden en verder te verbeteren.

Regels die weggebruikers beschermen

Het Inland Transport Committee (ITC) van UNECE voorziet in de VN-conventies voor verkeersveiligheid. Deze conventies zijn ontworpen om te garanderen dat er, van harmonisatie van verkeerstekens tot het handhaven van verkeersovertredingen, regels zijn die weggebruikers beschermen. Het ITC streeft naar volledige geografische verspreiding, omdat haar regels en regelgeving essentieel zijn voor het voorkomen van verkeersongevallen en de sociale en economische kosten die deze steevast met zich meebrengen.

Het aantal VN Transport Conventies en overeenkomsten per land

‘Verkeersveiligheid blijft zich in een staat van crisis bevinden’, zegt Éva Molnár. ‘Statistieken laten zien dat er over het algemeen geen vooruitgang was tussen 2007 en 2010. Tegelijkertijd groeit de vraag naar mobiliteit snel door groei van de bevolking en snelle verstedelijking. Succesvolle armoedebestrijding heeft de omvang van de globale middenklasse doen toenemen, en daarmee de vraag naar individuele mobiliteit.’

Wettelijke instrumenten

Een van de manieren waarop het ITC bestuurders ondersteunt om het verkeer veiliger te maken is door hen wettelijke instrumenten voor verkeersveiligheid te bieden. ‘Deze wettelijke instrumenten omvatten vele aspecten van verkeersveiligheid, zoals verkeersregels, verkeerstekens, transport van gevaarlijke stoffen, constructie en technische inspectie van voertuigen en rij- en rusttijden voor professionele voertuigbestuurders. Ze zijn vastgelegd in de conventies voor wegverkeer uit 1949 en 1968, die de basis vormen voor de meerderheid van de verkeersregels in de wereld. Daarnaast biedt de conventie voor verkeerstekens uit 1968 meer dan 200 algemeen aanvaarde verkeerstekens, en schrijft het algemene normen voor verkeerslichten en uniforme condities van wegmarkeringen voor.’

De Weense conventies

Deze conventies uit 1968 worden ook wel de Weense conventies genoemd. De homogenisatie van verkeerstekens faciliteert soepele verplaatsingen tussen landen, en internationaliseert verkeersveiligheid over de grenzen heen. ‘Hoe meer landen zich houden aan deze internationale wettelijke instrumenten, hoe veiliger de wegen zullen worden’, aldus Molnár. 

Europese overeenkomst hoofdverkeerswegen

De Europese overeenkomst inzake internationale hoofdverkeerswegen gaat een stap verder dan de Weense conventies en biedt een catalogus van technische standaarden om te garanderen dat wegen van internationaal belang als veilige wegen worden aangelegd. Molnár: ‘Deze overeenkomst promoot de homogeniteit van weginfrastructuur voor een groot deel van het Euraziatische continent, door te garanderen dat wegen van dezelfde categorie er hetzelfde uitzien, op dezelfde manier zijn gebouwd, en voorzien zijn van geharmoniseerde verkeerstekens.’

Decade of Action

Alles bij elkaar beheert de UNECE in totaal 58 transportgerelateerde internationale wettelijke instrumenten die regelmatig worden herzien. Molnár: ‘Tot nu toe hebben wereldwijd zo’n 72 landen zich aangesloten bij de conventie voor het wegverkeer uit 1968, en 62 bij de conventie voor verkeerstekens uit 1968. 80 procent van de voertuigproducerende landen hebben zich aangesloten bij een van de overeenkomsten voor voertuigregulering uit 1958 en 1998. Ons doel in het ‘Decade of Action for Road Safety 2011-2020’ van de VN is om volledige geografische verspreiding te bereiken van alle wettelijke verkeersveiligheidsinstrumenten, zodat het wettelijke en regelgevingskader – dat essentieel is om de verkeersveiligheidscrisis te bestrijden – in alle landen van de wereld aanwezig is.’

Het redden van levens

‘Binnen Europa zijn de West-Europese landen het meest vergevorderd in hun implementatie van de VN-verkeersveiligheidsinstrumenten’, zegt Molnár. ‘Onze focus ligt nu op het verbeteren van het verkeersveiligheidsmanagement in de lage- en middeninkomenslanden in Oost-Europa en Centraal Azië. In andere Aziatische landen, Latijns Amerika en Afrika ligt onze prioriteit bij het verhogen van bewustzijn en het garanderen van aansluiting bij de VN-verkeersveiligheidsinstrumenten als een eerste stap voor het redden van levens.’

We zijn er klaar voor om samen te werken

‘In lage- en middeninkomenslanden wordt het belang van verkeersveiligheidsmanagement niet erkend door de autoriteiten en er is geen adequate financiering voor. Er zijn relatief weinig veilige voertuigen en er is een gebrek aan veilige infrastructuur. Rijden is er ook gevaarlijk omdat er of geen regels zijn of regels niet gerespecteerd, noch gehandhaafd worden. Regels zijn de sleutel. Zelfs in landen als Zweden, waar de goede resultaten zijn bereikt, zijn regels onontbeerlijk. Wij zijn er klaar voor om samen te werken met regeringen en internationale organisaties – gouvernementeel of niet-gouvernementeel – om het verschil te maken.’

 
Auteur: Margriet Verhoog