Middeninkomenslanden worden het zwaarst getroffen

Op de algemene vergadering van de Verenigde Naties (VN) erkenden overheden vanuit de hele wereld verkeersverwondingen als een wereldwijd gezondheids- en ontwikkelingsprobleem, en riepen een ‘Decade of Action for Road Safety (2011-2020)’ uit, met als doel het terugdringen van de stijgende trend in het aantal verkeersdoden en het redden van 5 miljoen levens. De resolutie van de algemene vergadering van de VN deed daarbij een beroep op de Wereldgezondheidsorganisatie (WHO) om de voortgangsmonitoring van het effect van de Decade of Action te coördineren, door het produceren van een serie ‘Global status reports’.

Global status-rapporten

Op 14 maart 2013 lanceerde de WHO het ‘Global status report on road safety 2013: supporting a Decade of Action’, waarin de basisgegevens voor de Decade of Action zijn vastgelegd. Dit rapport draagt bij aan een beter begrip van het probleem van verkeersverwondingen over de hele wereld, door vergelijkende schattingen van het aantal verkeersdoden te maken op basis van politie-, transport-, en gezondheidsdata. Ook monitort het rapport de vooruitgang van de implementatie van best practices, op basis van data, verzameld vanuit diverse sectoren van de 182 participerende landen die 99 procent van de wereldbevolking vertegenwoordigen.

Midden-inkomenslanden

Vergelijkende schattingen laten zien dat er in 2010 ongeveer 1,24 miljoen verkeersdoden te betreuren waren. Hoewel deze schatting ten opzichte van de globale data die in het eerste Global status rapport in 2009 werden gepubliceerd, geen substantiële verandering lijkt te betekenen, is het wagenpark in die periode wel met 15 procent gegroeid, en hebben de genomen maatregelen dus mogelijk een verwachte stijging in het aantal verkeerdoden gemitigeerd.

De ongevalsdata laten ook zien dat midden-inkomenslanden, vooral die waar een snelle motorisatie plaatsvindt, het zwaarst getroffen worden: het aantal verkeersdoden in deze landen is meer dan twee keer zo groot als dat in hoge-inkomenslanden – 20,1 per 100.000 inwoners versus 8,7 per 100.000 inwoners. Verder is dit effect ook nog eens disproportioneel, want waar deze landen tekenen voor 52 procent van de groei van het wereldwijde wagenpark, betreuren ze 80 procent van het wereldwijde aantal verkeersdoden.

Sterke aanbeveling: meer doen voor kwetsbare weggebruikers

Het rapport gaat ook in op de variatie in type verkeersdoden. Kwetsbare weggebruikers - voetgangers, fietsers en motorrijders - maken wereldwijd de helft uit van alle verkeersdoden. De verdeling van de verkeersdoden over verschillende soorten weggebruikers verschilt overigens sterk per regio. In Afrika is 38 procent van de verkeersdoden voetganger, terwijl in de West-Pacifische regio 36 procent van de verkeerdoden bestaat uit motorrijders, wat de verschillende mobiliteitsvoorkeuren in deze regio’s weerspiegelt. Het rapport geeft de sterke aanbeveling dat - om het wereldwijd aantal verkeersdoden effectief te verlagen en zo de ambitieuze doelstellingen van de Decade of Action te bereiken - er meer gedaan moet worden om in de behoeften van de kwetsbare verkeersdeelnemers te voorzien.

In 28 landen, die 7 procent vertegenwoordigen, is wetgeving op 5 risicofactoren

De implementatie van verkeersveiligheidswetgeving, ondersteund door sterke handhaving en publieke bewustwordingscampagnes, heeft bewezen effectief te zijn in het verminderen van verwondingen als gevolg van verkeersongevallen. Het Global status report is voorzichtig optimistisch over de vooruitgang op dit gebied: 35 landen hebben sinds 2009 nieuwe wetgeving aangenomen op de vijf belangrijkste risicofactoren: snelheid, alcohol, gebruik van motorhelmen, autogordels, en kinderzitjes. Niettemin is op dit moment in slechts 28 landen, die 7 procent van de wereldbevolking vertegenwoordigen, wetgeving in gebruik op alle vijf risicofactoren. Dit getal is al drie jaar onveranderd. De handhaving van deze wetten, die kritiek is voor het succes ervan, is in de meeste landen nog steeds verontrustend ontoereikend. Het huidige tempo van wetsveranderingen moet snel omhoog om het wetgevingsdoel van de Decade of Action - 50 procent van de landen voldoet in 2020 aan de wetgevingscriteria - te bereiken. Het rapport moedigt overheden aan om met spoed volledige wetgeving aan te nemen en voldoende financiën en mankracht in te zetten om het hoge niveau van handhaving dat nodig is om deze wetten een succes te maken te ondersteunen.

De beslissing om een Decade of Action for Road Safety uit te roepen is unaniem aangenomen op de Algemene Vergadering van de VN in 2010 en biedt een uniek platform waarop overheden, maatschappelijke vrijwilligersorganisaties en de internationale gemeenschap kunnen samenwerken om onze wegen veiliger te maken. Hoewel er in een aantal landen veel vooruitgang is geboekt met het verbeteren van verkeersveiligheid, ligt er nog een aanzienlijke uitdaging om de doelstellingen van de Decade of Action te realiseren. Er is inmiddels sterk bewijs voor welke maatregelen het beste werken. Overheden zijn nu aan zet om de implementatie ervan te garanderen.

 
Auteur: Margriet Verhoog