‘Jonge mensen vernieuwen het bedrijf’

Hanneke van Hengstum, ARCADIS: ‘Altijd denk ik: kan het handiger, anders en goedkoper?’

Na handig en verstandig met je tijd omgaan breekt nu een periode aan van slim en duurzaam met geld omspringen. Dat stelt Hanneke van Hengstum (53), marktgroepdirecteur Verkeer & Vervoer bij ARCADIS. Van Hengstum blikt even terug en geeft dan haar trends voor 2013.

Van Hengstum stamt uit een spoorgezin. Haar grootouders en ouders werkten bij NS. ‘Wij gingen vaak met de trein op reis. Voor vakanties werden spoorboekjes uitgeplozen. We pakten nooit de standaardroute. Als kind leer je dan kijken naar verbindingen: wat is een handige route en waar kun je gemakkelijk overstappen?’

Eigenlijk is ze altijd blijven puzzelen. In haar studie toegepaste wiskunde: hoe los je een op het oog onoplosbaar probleem op, hoe verbind je theorie en praktijk? Later, in haar werk met 180 medewerkers: hoe lopen projecten, halen we de juiste klussen binnen, hebben we andere mensen nodig? En in haar reizen: alles met het openbaar vervoer. 

‘Als het moet, is alles te bereiken. Veel klanten zitten bij stations. Met de bus kun je ook veel plekken bereiken. Dan heb je nog de OV-fiets of een vouwfiets. Als veel mensen met de auto naar een bijeenkomst rijden, dan kun je gemakkelijk een lift regelen. De taxi is ook een optie. En soms word je opgepikt bij het station. Het is allemaal een kwestie van organiseren. Tot nu toe heb ik nooit ergens níet kunnen komen.’

‘Ons beleid is dat iedereen nadenkt hoe je ergens zo duurzaam mogelijk komt. We hebben allemaal een NS-Business Card gekregen. Voor wie weinig ervaring heeft met de trein: de collega’s voeden elkaar vrij snel op. En we gaan meer en vaker digitaal communiceren: van telefoon via smartphone naar video-conferencing. Dat laatste kan op al onze kantoren, zodat je elkaar ook dingen kunt laten zien. Ook bij klanten wordt dat normaler.’

De discussies over je leaseauto zijn voorbij

‘Jonge mensen vernieuwen het bedrijf. Die willen niet altijd werkweken van 60 uur, maar ook tijd voor andere dingen. Geen vaste werktijden, maar ook ’s avonds even wat doen met de smartphone. De iPhone is de nieuwe leaseauto. De discussies over je leaseauto zijn voorbij: hij is zuinig en klein. Met een dure auto ben je outcast.’

‘Op maandag en donderdag probeer ik op kantoor in Amersfoort te zijn, zodat mensen bij je terecht kunnen. Om tijd te houden voor informele momenten plan ik niet de hele dag vol, maar hou ik een paar uur vrij. Om rond te lopen, zaken voor te bereiden, artikelen te schrijven en doe-dingen af te wikkelen. Als ik niet wil worden gestoord, dan werk ik thuis. Het Nieuwe Werken is beleid. Wij stellen onze kantoorruimtes open voor andere bedrijven en omgekeerd. In onze kantine zitten soms andere mensen werken. Als je te vroeg bent of een paar loze uren hebt, heb je dan toch een rustig plekje om te werken.’

‘Altijd denk ik: kan het handiger, anders en goedkoper? Handig hergebruik is dat je iets overneemt van een andere afdeling, ander land of andere techniek. Voor sommige teken- en ontwerpwerkzaamheden kiezen wij bewust voor China. Ook daar weken hoogopgeleide mensen. Soms maak je ’s avonds iets af en mail je dat naar China. Dan kunnen zij er meteen mee verder terwijl jij in bed ligt. De volgende ochtend zie je het resultaat. Dat is efficiënt.

Frankrijk loopt voorop met bruggen, Nederland met verkeerscentrales. Die kennis wissel je uit. M’n droomklus is trouwens om de verkeerscentrale van morgen te ontwikkelen.’

‘M’n grootste zorg is dat organisaties te veel naar binnen kijken. Dat is de keerzijde van bezuinigen en reorganiseren: iedereen is vooral met zichzelf bezig. We moeten wel verder en de gezamenlijke kennis van het bedrijfsleven beter benutten,’ zegt Van Hengstum. Haar vijf trends voor 2013:

Van data naar gedrag

‘Er zijn bergen data. Die gegevens worden door toedoen van de overheid steeds vaker openbaar. Met al die data moeten we verstandige dingen doen. Je kunt bijvoorbeeld al zien: waar is het druk en wanneer is het druk. Daar kun je patronen uit aflezen: waarom is het daar dan druk? Zo betrek je gedrag erbij. Als we Nederland bereikbaar willen houden zonder het te asfalteren, dan moeten we infrastructuur beter benutten én gedrag individueel beïnvloeden.’

Value engineering

‘Het is een tijd van crisis. Dat betekent verstandiger omgaan met geld en duurzame oplossingen kiezen. Voor verkeer en vervoer moeten we nadrukkelijk gaan bedenken wat we willen bereiken in Nederland, een regio of gemeente, wat we daar voor over hebben en welke waarde je toevoegt. Met scherpere vragen komen consequenties en creatieve oplossingen duidelijker in beeld en ontstaat een betere balans tussen geld, techniek en gedrag.’

Fiets en railvervoer

‘De wereld verstedelijkt. In de brede Randstad ontstaan stedelijk eilanden. Daar is de fiets een ontstopper: met de fiets ben je vaak vlotter. Ons bedrijf stimuleert fietsen, met een fiets van de zaak en ‘Rij 2 op 5’. Je ziet de actieradius van de fiets toenemen. Mensen uit naburige gemeenten komen nu naar kantoor met de e-bike. Die gaat een zonnige toekomst tegemoet. Geld en tijd besteden aan goede railinfra in en om de steden is onontkoombaar. Het niet doorgaan van stedelijke railplannen is daarmee strijdig. In het buitenland zie je tram, light rail en light train veel gebruikers trekken.’

Voortschrijdende techniek

‘De techniek schrijdt altijd voort. Kijk naar de in-carsystemen. Er is steeds meer communicatie van voertuig naar voertuig. En van voertuig naar infrastructuur. Auto’s worden intelligenter. Als je die ontwikkeling beter wilt benutten, dan moet de infrastructuur meebewegen. Vroeger investeerde de overheid in infrastructuur om te kunnen sturen. Nu oefent de individuele automobilist ook invloed uit vanachter z’n eigen stuur.’

Behoefte aan veiligheid

‘De behoefte aan veiligheid neemt toe. Dat heeft te maken met de crisis: allerlei oude zekerheden vallen weg. Verkeersveiligheid blijft een onderwerp, sociale veiligheid wint aan belang. Met communicatie moeten we mensen bewuster maken hoe veilig een nieuwe tunnel is, zodat het gevoel van welbehagen kan terugkeren. Een folder is uit; communicatie kan creatiever met social media en meeliften met de imagocampagne-  en de Dag van de Bouw.’      

Spannend in 2013

‘Volgend jaar gaan we het 125-jarig bestaan van ARCADIS gepast vieren met drie inspirerende, TEDx-achtige bijeenkomsten die vooruit kijken: healthy planet, urban deltas en connections. Die derde mag ik inhoudelijk organiseren: daar kijk ik naar uit.’

 
Auteur: Joske van Lith