De hele sector straatmeubilair stapt van staal naar digitaal

‘We gaan als bedrijven meer samenwerken in ketens. De concurrentie blijft wel bestaan, maar de afzonderlijke bedrijven gaan zich meer op hun core competenties richten’, voorziet Jacques Goddijn (46), directeur en eigenaar van HR Groep.

HR Groep is in 1972 ontstaan en heeft inmiddels tien vestigingen. Het bedrijf is gespecialiseerd in straatmeubilair en bewegwijzering of, zoals het officieel heet, alle objecten in relatie tot de openbare ruimte die grondgenageld zijn. Daarnaast is dienstverlening steeds belangrijker aan het worden, de hele sector maakt momenteel de overstap ‘van staal naar digitaal’. Dat gebeurt door praktisch alle objecten op straat en langs de weg van sensoren te voorzien en in een database op te slaan. De informatie die met behulp van die sensoren wordt verkregen geeft inzicht in verkeersdrukte, weggebruik, enzovoort. Allemaal gegevens waar de wegbeheerder, en uiteindelijk ook de weggebruiker, profijt van heeft. HR Groep heeft het systeem opgezet, maar stelt het voor de hele branche beschikbaar. Op die manier wordt voorkomen dat er allemaal verschillende systemen ontstaan en door de bomen het bos niet meer te zien is.

Opdrachtgever laat het aan ons over

‘De kennis die bij ons en bij grote wegenbouwers aanwezig is, wordt steeds belangrijker nu de overheid zich terugtrekt in een regierol’, ziet Goddijn. Bij Rijkswaterstaat is dat proces al langer aan de gang, maar het is een ontwikkeling die zich nu ook bij provincies en gemeenten voordoet. ‘De overheid was vroeger inhoudelijk heel sterk, er zaten HTS’ers die alles wisten van materiaalsterkte en daar rekening mee hielden bij het verstrekken van een opdracht. Dat is nu niet meer zo, de opdrachtgever weet het in feite niet en laat het aan ons over. We moeten daar als bedrijf fatsoenlijk mee omgaan, maar eigenlijk zou de overheid meer kennis moeten hebben, vind ik.’

Omgevingswet gaat ‘kale’ periode veranderen

‘We hebben een aantal jaren een wat ‘kale’ periode gehad waarin er bij aanbestedingen alleen naar de regels en de prijs werd gekeken, maar ik voorzie dat dat met de nieuwe Omgevingswet gaat veranderen. De Omgevingswet gaat juist uit van samenwerking en participatie, van cocreatie met de samenleving. Als we al in de ontwerpfase aan tafel kunnen zitten wordt beter duidelijk wat de klant wil. Het past bij de trend dat er steeds meer maatwerk voor specifieke situaties wordt gevraagd en tegelijk steeds meer een beroep op onze inhoudelijke kennis wordt gedaan. Ik geniet erg van de periode waarin we nu zijn aangeland, er komen veel meer verschillende elementen in ons werk samen.’

Met imagineering kijken vanuit de gebruiker

Het gaat tegenwoordig dan ook niet meer om de aanbesteding van een aantal verkeersborden of wegwijzers, maar om de aanbesteding van een verkeersveiligheidsproject waar die borden een onderdeel van zijn. Bij aanbestedingen wordt daarom steeds vaker gebruik gemaakt van imagineering, een techniek die het gedrag van de mens als onderwerp heeft, de beleving van iets centraal stelt. ‘Met behulp van imagineering kijken we naar een verkeerssituatie vanuit de weggebruiker, in plaats van vanuit de opdrachtgever.’

Ouderen en studenten

Een duidelijke trend is de voortgaande groei van de bevolking, met steeds meer hoogopgeleide mensen die de komende jaren aan het werk zullen gaan. Goddijn: ‘Je ziet dat veel jongeren zich minder afhankelijk willen maken van de auto, terwijl tegelijkertijd veel ouderen minder van hun auto’s gebruik maken. Ze zouden hun auto’s een deel van de tijd aan studenten beschikbaar kunnen stellen; in ruil daarvoor worden ze zelf naar de plaats gebracht waar ze heen willen. Zo blijven ze mobieler.’ Ook zelfrijdende voertuigen kunnen aan de mobiliteit van ouderen bijdragen. ‘Ze kunnen daardoor langer blijven reizen en contacten onderhouden. Dat is verfrissend, kennis nemen van de opvattingen van anderen werkt relativerend.’

De ontwikkeling van zelfrijdende voertuigen gaat door, al verschillen de meningen over het tempo waarin de invoering mogelijk is. Goddijn ziet het tamelijk snel gebeuren. ‘Positivisme is momenteel het toverwoord, negativisme is not done. De beweging is niet te stoppen, omdat we het willen. Als iets in technisch opzicht niet lukt, dan vinden we wel een oplossing eromheen, zo creatief zijn we wel. Als de techniek van een zelfrijdende auto nog niet voldoende geavanceerd is om in de binnenstad te rijden en daar niet is toegelaten, dan komen er wel parkeerterreinen

waar je een elektrische fiets of iets vergelijkbaars kunt huren. De ontwikkeling gaat hoe dan ook door, het is moeilijk om dit enthousiasme te temperen.’

‘De transitie naar zelfrijdende auto’s betekent dat er op termijn veel minder bewegwijzering nodig is, al zal er altijd wel een vorm van blijven bestaan voor fietsers en voetgangers. Die verandering gaan we in stappen maken. We beginnen met kijken wat er buiten allemaal staat, zorgen vervolgens dat alles op orde is en gaan dan langzaam de komende 20 jaar alle statische zaken weghalen. Deze ontwikkeling is al aan de gang, we zien nu al dat er minder bewegwijzering wordt besteld omdat bijna iedereen een navigatiesysteem heeft. Bij een afslag komen tegenwoordig niet meer zes borden, maar één of twee.’

Mobiliteit blijft groeien

Vast staat voor Goddijn dat de mobiliteit blijft groeien. ‘Dat gebeurt ook als mensen meer thuis werken en ondanks alle technische mogelijkheden als Skype. Mensen willen toch bij elkaar blijven komen om samen iets te creëren. Dat is ook nodig omdat alles steeds complexer wordt. Vroeger plaatste je een verkeersbord en was je voor 30 jaar klaar, tegenwoordig is er sprake van technische oplossingen waarvoor je gedurende de hele looptijd met de klant in contact blijft.’

Lees hier de PDF-versie van het artikel.

 
Auteur: Maurits van den Toorn