Verwondering

Tussen 2010 en 2017 was ik als wethouder in de gemeente Zwolle verantwoordelijk voor de binnenstad, het beheer van de openbare ruimte en na 2014 ook voor verkeer. In die jaren ben ik verschillende keren geconfronteerd met situaties waarin voetgangers in de knel kwamen, maar pas na mijn wethouderschap, medio 2017, kreeg het thema lopen mij in de greep.

Het eerste moment van verwondering was mijn ontdekking dat ik als het ware met een lantaarntje het land door moest gaan om collega’s te vinden die zich professioneel bezighielden met de voetganger. Lopen stond in het geheel niet op de kaart! Het was een ‘blinde vlek’ in beleidsland. Met als gevolg dat ook de kennisontwikkeling over voetgangers op een zeer laag pitje stond. Lichtpuntje was in 2017 het eerste nationale voetgangerscongres. Dat bood aanknopingspunten. Ik bleek niet de enige te zijn die het hoog tijd vond om lopen landelijk op de agenda te zetten. Met een handjevol pioniers zijn we aan de slag gegaan en in het najaar van 2019 was het platform Ruimte voor Lopen een feit. Bij de lancering tijdens het congres Walk21 in Rotterdam vulden vertegenwoordigers van tientallen overheden, kennisinstellingen en maatschappelijke organisaties het podium. Hier gebeurde iets!

Maar de verwondering bleef. Hoe is het toch mogelijk dat we allemaal dagelijks te voet gebruik maken van de openbare ruimte, maar dat we ons doorgaans nauwelijks druk maken over de belabberde voorzieningen voor voetgangers? Sterker nog: we staan er vaak niet eens bij stil. Nog steeds ontmoet ik mensen bij wie de ogen (bijna letterlijk) opengaan als ik hen de vraag voorleg hoe de situatie voor voetgangers is geregeld in hun eigen leefomgeving. Dan ineens realiseren ze zich hoe belachelijk smal de stoep is, of vallen de geparkeerde fietsen op, waardoor ze van het trottoir af moeten om hun weg te kunnen vervolgen. En dan is er weer een nieuwe ambassadeur voor lopen bijgekomen. Het aloude adagium van Johan Cruyff blijkt zeer toepasselijk: je gaat het pas zien als je het door hebt.

Verwondering stond aan de basis van mijn inzet voor lopen en motiveert mij nog steeds. Inmiddels krijgt lopen gelukkig steeds vaker de aandacht die het verdient. Naast overheden, kennisinstellingen en maatschappelijke organisaties pakken ook marktpartijen het thema meer en meer op. Maar we zijn er nog lang niet. De mouwen blijven opgestroopt.