Snelheid op alle N-wegen naar 80 km/uur

De verkeersveiligheid op alle enkelbaans N-wegen is gebaat bij een snelheid van 80 km/uur in plaats van 100 km/uur. Ruurdjan Bakker licht deze stelling toe.

Het besturen van een auto en de beleving achter het stuur is de laatste jaren wezenlijk veranderd. Er zijn nu veel meer impulsen waardoor de bestuurder afgeleid kan worden van zijn/haar primaire rijtaak: de auto veilig op de weg houden. Er zijn daarmee te veel verleidingen om te weerstaan.

Dashboard
Ten eerste biedt het, veelal, digitale dashboard veel meer informatie dan vroeger. Via een druk op een toets of spraakherkenning kan snel naar een ander menu worden gesprongen. Binnen dat menu kan weer worden gescrold naar een volgend menu. Telefoneren kan ook via een toets. Luisteren naar muziek kan niet alleen via de traditionele FM band; ook DAB is beschikbaar of Spotify via de telefoon. De bestuurder hoeft hier niet aan toe te geven, maar als een auto is voorzien van dergelijke technieken, wil en zal de gebruiker ze gebruiken.

Navigatiescherm
Ten tweede gebruikt nagenoeg elke bestuurder een vorm van navigatie. De losse TomTom-kastjes zijn gaandeweg vervangen door standaard incarsystemen. Hierbij wordt een kaart digitaal op een scherm weergegeven. Dat scherm wordt steeds groter omdat de kijker dat nou eenmaal wil, net als het beeld van de tv thuis. Omdat de routekaarten zelf ook steeds fraaier worden, wordt de bestuurder nóg meer afgeleid. Ook geven deze systemen allerlei signalen die de bestuurder impulsen geven. Een obstakel op de route of erger, een ongeval, wordt verbaal kenbaar gemaakt waardoor de bestuurder erop gaat anticiperen.

Verkeersveiligheid
Als gevolg van afleiding heeft de bestuurder minder aandacht voor de rijbaan. Bij 20 tot 30 procent van de ongevallen speelt afleiding van- of gebrek aan aandacht voor het verkeer een belangrijke rol, zo blijkt. De laatste jaren schommelt het aantal verkeersdoden rond de 650 per jaar, maar het aantal zwaar gewonden stijgt.

Eenzijdige ongevallen
Overheden hebben de laatste jaren veel geld gestoken in het veiliger maken van locaties waar veel ongevallen gebeurden. Ongevallenconcentratiepunten komen daardoor minder vaak voor. En grote winst is bereikt in het veranderen van traditionele kruispunten in rotondes. Zorgelijk is dat er de laatste jaren een toename is van eenzijdige ongevallen. Helaas leiden dit soort ongevallen vaak tot ernstig gewonden en/of dodelijke afloop. Dat komt onder meer omdat auto’s daarbij vaak in botsing komen met een voorwerp. Dat kan een boom, lichtmast  zijn of een ander voertuig.

Alhoewel het helaas niet altijd te bewijzen is, is de kans erg groot dat afleiding achter het stuur debet is aan eenzijdige ongevallen. Om weggebruikers hiervoor te waarschuwen organiseert de overheid campagnes om weggebruikers te attenderen op het gevaar van afleiding achter het stuur, zoals de MONO-campagne.

Frontale botsingen
Het zijn echter niet alleen eenzijdige ongevallen, ook frontale botsingen komen vaker voor dan vroeger. Het is logisch dat er een relatie is tussen de snelheid van een voertuig en de gevolgen van een ongeval. Hoe hoger de snelheid, hoe groter de kans op letsel of erger. Hoe lager de snelheid, hoe groter de kans dat men een ongeval overleeft.

Nederland heeft vele wegen met twee rijstroken die niet van elkaar gescheiden zijn. Op N-wegen is de maximumsnelheid vaak 100 km/uur. Een frontaal ongeval op dit soort wegen heeft helaas vaak een dodelijke afloop, met grote emotionele en maatschappelijke gevolgen. Op N-wegen gebeuren bijna wekelijks dit soort ongevallen. Afleiding achter het stuur op enkelbaanswegen is levensgevaarlijk en leidt al gauw tot een frontale botsing met een tegenligger.

Overleven
Het is onbegrijpelijk dat, gezien de vele verleidingen achter het stuur en de gevolgen van frontale botsingen, de maximumsnelheid op enkelbaans N-wegen nog steeds 100 km/uur is. Verlaging naar 80 km/uur vergroot de kans op overleven, mede omdat een lagere snelheid ook meer kansen biedt om te anticiperen op afwijkend gedrag van een tegenligger. De verkeersveiligheid op de N34 in Drenthe (waarop veel ernstige verkeersongevallen gebeuren) en eigenlijk alle enkelbaans N-wegen, is daarom gebaat bij een snelheid van 80 km/uur in plaats van 100 km/uur.