Effecten van Corona-maatregelen op verschillende verkeer- en vervoerstromen - week 14

In de datablog van vorige week hebben we gekeken naar de effecten van de Corona-maatregelen op verschillende verkeer- en vervoerstromen. De beschouwde periode ging tot dinsdag 17 maart: de eerste dinsdag na het ingaan van deze maatregelen. Inmiddels zijn we weer een week verder. Op verzoek van verschillende partijen hebben we gekeken hoe de auto- en fietsmobiliteit, alsmede het vrachtverkeer zich hebben ontwikkeld.

Door Bas Turpijn, NDW

Effecten automobiliteit

De tabellen 1 en 2 tonen de ontwikkeling van de verkeerstromen per provincie en netwerk (HWN – hoofdwegennet, OWN – onderliggend wegennet) op basis van de lussen in het netwerk voor de dinsdagen t/m 31 maart. Hierbij is nog steeds dinsdag 3 maart als referentie dag genomen, aangezien deze dag verkeerskundig vrij representatief was voor het verkeersbeeld.

Onze conclusies van vorige week, lijken nog steeds stand te houden. We zien dat ook in de tweede week na de maatregelen de verkeersafname in de orde grootte 30-40% is t.o.v. van 3 maart. Ook zien we dat het effect nog steeds wat sterker is op het HWN t.o.v. het OWN. Wel lijkt het alsof de afname in de provincies ten noorden van de IJssel wat minder sterk is vergeleken met de rest van het land.

 

Figuur 2 toont de ontwikkeling van de verkeersintensiteit per netwerk over de dag heen. Net als vorige week is de daling niet gelijkmatig over de dag gespreid. Het verkeer in de spitsuren zijn gehalveerd en ook in de avonduren is de relatief sterke daling opvallend. Wellicht heeft laatste te maken met het feit dat ook het avondleven (horeca, culturele sector, sportclubs etc.) grotendeels tot stilstand is gekomen.

Effecten vrachtverkeer

Vorige week concludeerden we dat het vrachtverkeer de gebruikelijke patronen vertonen. Als we een week verder kijken zien we opnieuw dat het vrachtverkeer nog steeds redelijk stabiel lijkt, al zijn de verschillen tussen de regio’s wel wat groter geworden: zo lijkt het vrachtverkeer in de Randstedelijke provincies iets te zijn afgenomen. In de rest van het land zien we dat echter niet en sommige provincies tonen zelfs relatieve stijgingen van het vrachtverkeer.

Het is op dit moment nog wat lastig deze verschillen te duiden. We wachten de kwartaalberichten over de economie af. Wellicht dat we daar meer verklaringen uit af kunnen leiden.

Figuur 3 toont de ontwikkeling van het vrachtverkeer over de dag per netwerk. Een interessante waarneming is dat het verkeer overdag een stabiel tot licht stijgend patroon vertoont. In de vroege ochtend en late avond is wel een afname te zien: wellicht is dat voornamelijk internationaal verkeer. Het internationale verkeer staat nu erg onder druk. Wellicht zien we dat nu ook terug in de vrachtcijfers.

Effecten fietsmobiliteit

Inmiddels hebben we ook de fietstellingen van de volle eerste week na de maatregelen. We hadden geconcludeerd dat we in het fietsverkeer nog geen effect van de maatregelen zagen, maar baseerde dat voornamelijk op beelden van het weekend.

Figuur 5 toont de ontwikkeling van het fietsverkeer in de regio Rotterdam: daarvan hebben we de meest volledige gegevens. Tevens zijn de belangrijkste weerskenmerken voor het fietsverkeer – windsnelheid en neerslag – opgenomen. Het bleek dat deze – met name in de weekenden en op feestdagen – behoorlijke invloed kunnen hebben.

We hebben opnieuw donderdag 9 januari als referentiepunt aangehouden net als vorige week. Figuur 5 toont een periode van een maand: dat geeft een aardig beeld van het fietspatroon. Na de 16^e zien we dan toch wel een zekere daling optreden t.o.v. normaal.

Als we de donderdagen er nader uitlichten, zien we het effect wat scherper (tabel 5). Donderdag 19 maart toont toch wel een behoorlijke vraaguitval in het Rotterdamse fietsverkeer. Het weer lijkt in dit geval niet echt de beperkende factor te zijn geweest. Vermoedelijk speelt het sluiten van de scholen een grote rol: 26 december, 2 januari (kerstvakantie) en 27 februari (krokusvakantie) zagen we eveneens dergelijke vraaguitval.

Tabel 6 licht de zondagen uit. Zondag 22^e zien we zelfs een toename van het fietsverkeer t.o.v. normaal. Het mooie weer zal hieraan zeker hebben bijgedragen. Dit was ook de dag die tot de nodige ergernissen hebben geleid vanwege de drukte buiten, waarna de premier ons land vermanend heeft toegesproken. We zijn dan ook erg benieuwd naar de cijfers van zondag 29 maart, welke we volgende week verwachten.

Conclusies

Op basis van de recentere cijfers kunnen we het volgende zeggen:

• de verkeersintensiteiten op de wegen zijn gemiddeld zo tussen de 30% en 40% afgenomen t.o.v. normaal;
• de vraaguitval is wat sterker op het hoofdwegennet dan het onderliggend wegennet;
• in de noordelijke provincies lijkt het iets minder te zijn gedaald dan de andere landsdelen;
• de vraaguitval in de ochtend- en avondspits is aanmerkelijk hoger: tot wel 50% minder verkeer;
• het vrachtverkeer toont nog steeds geen significante daling: het goederenvervoer over de weg gaat nog altijd zijn gebruikelijke gang;
• wel lijkt het vrachtverkeer in de randstad wat te zijn afgenomen;
• in de nachtelijke uren is het vrachtverkeer wel afgenomen t.o.v. normaal.
• het fietsverkeer toont op doordeweekse dagen enige afnames, waarschijnlijk door de sluiting van de scholen en minder woon-werkverkeer;
• in de weekenden vertoont het fietsverkeer echter geen dalingen: het lijkt eerder toe te nemen: zeker als het mooi weer is.