De parkeerder als gast

Tijdens mijn dagelijkse ketenverplaatsing passeer ik bij het P+R-terrein op mijn dichtbijzijnde NS-station een slagboom die op de terugreis pas opengaat na betaling van 3 euro’s. Dat is tekenend voor de situatie in Nederland. De parkeerder wordt door grondeigenaren en parkeerexploitanten maar al te vaak gezien als melkkoe. Veel service krijg je er niet voor terug.Je betaalt “huur” om je gemotoriseerde koe een dag te laten staan en daar blijft het meestal bij. Camera’s bewaken de slagboom en de betaalautomaat, maar je auto wordt niet bewaakt. Contact met de servicemedewerker vindt alleen plaats als je een knop bij de slagboom indrukt. De servicemedewerker zit ver weg in een controlekamer op vele TV-schermen te turen en kan niet ingrijpen bij onraad.

Dat het ook anders kan bewijst Ted Deckers met zijn concept Mobiplaza. Hij ziet de parkeerder als een gewaardeerde gast. Carpoolers, P+R-reizigers, automobilisten die even komen uitrusten, naar de wc willen, komen lunchen of een zakenafspraak hebben, ze zijn hem allen even lief. Er staat geen slagboom voor zijn P+R-terrein. Het terrein ligt er pico bello bij, want er wordt dagelijks geveegd. Er is een kiosk of een restaurant van een landelijke keten met flexwerkplekken, een kopieerapparaat, een toilet, je hebt zicht op het parkeerterrein en je wordt geholpen door uiterst vriendelijke medewerkers. Er is een 5-sterren bushalte, er zijn speciale parkeerplekken voor gehandicapten, een taxi en een deelauto en het terrein is ook nog bereikbaar per fiets. Er is toezicht van ’s morgens 8 tot ’s nachts 24 uur en dat 365 dagen per jaar. En tijdens mijn bezoek was het ontbijt zelfs gratis bij aanschaf van een kopje koffie. Kortom: ik voelde me een gewaardeerde en verwende gast.

Op dit moment faciliteert Mobiplaza het P+R-terrein “Wormerland” pal naast afrit 2 van de A7. Bussen brengen je door Zaandam, dus langs de file op de A8 en de Coentunnelweg naar de Zaanse Schans, naar Amsterdam Sloterdijk en in de spits ook naar Amsterdam CS. Op koopavonden en in het weekend rijden er speciale winkelbussen naar Zaandam. Mobiplaza heeft op dit moment twee concrete locaties in ontwikkeling: in Nieuw Vennep (bij het beginpunt van Zuidtangentlijn 310 naar Schiphol en Amsterdam Zuid) en in Alkmaar (bij de Ring West nabij de Hogeschool en de weg naar het strand van Bergen aan Zee). Ook is Mobiplaza door de provincie Zuid-Holland gevraagd het Transferium A44/’t Schouw bij Leiden te onderzoeken en verbeterpunten aan te dragen.

Op vijf andere locaties is Deckers met gemeenten, Rijkswaterstaat en een landelijke keten bezig met het uitwerken van een business case. Aantrekkelijke locaties zijn terreinen die vlakbij de snelweg liggen en vanaf beide richtingen zonder omwegen bereikbaar zijn. Dit in tegenstelling tot het klassieke wegrestaurant. Dat ligt uitermate onhandig voor een zakenafspraak of een carpooldate: vrijwel iedereen moet op de heen- of op de terugweg kilometers omrijden. Ook een ontsluiting met het OV is bij wegrestaurants lastig te realiseren. De ideale omvang is een terrein van zo’n 200 parkeerplaatsen groot. Dan blijft het overzichtelijk en handzaam en voldoende van omvang om er ook business uit te halen.

De formule van Mobiplaza ligt tussen die van het tankstation en het wegrestaurant. In een wegrestaurant ben je al gauw een half uur kwijt voordat je je bestelling hebt geplaatst, opgegeten en afgerekend. In een tankstation word je weliswaar snel geholpen, maar er heerst een mannencultuur met -ietwat gecharcheerd- ginnegappende bouwvakkers en smakeloze lectuur en DVD’s in de rekken. Deckers zocht een formule waar ook vrouwen zich thuis voelen en waar iedereen, bouwvakker, zakenman, recreant, autochtoon en allochtoon, z’n weg naartoe vindt.

Deckers startte in 1996 met een tijdelijke unit op een verwaarloosd recreatief parkeerterrein naast de A7. Glasscherven van ingetikte autoruiten gaven aan dat het misdadigersgilde het terrein ook gevonden had. Ook was het terrein domein van andere zaken die het daglicht niet konden verdragen. Sinds Deckers’ komst was het -overdag althans- gedaan met deze uitwassen. Hij zette criminele uren om in commerciële uren.

Deckers’ doelgroep was in eerst instantie de carpooler. Hij verkocht in het begin zelf de koffie, krantjes en broodjes en bakte zelf de tosti’s en braadde de gehaktballen. Hij bracht doelgroepen bij elkaar. Zijn “Carpool-plus”-terrein werd een ontmoetingspunt voor carpoolers, vertegenwoordigers, rijschoolhouders, senioren met een fietsendrager achter op de auto, toeristen en andere passerende automobilisten. Hij kreeg het terrein in bruikleen van de provincie Noord-Holland, hij regelde bij Rijkswaterstaat de bewegwijzering vanaf de snelweg en hij zorgde dat bussen een eindpunt kregen bij het P+R-terrein.

De afspraken tussen provincie en Deckers waren simpel en doeltreffend. Groot onderhoud werd verzorgd door de provincie, klein onderhoud door Deckers. Hij veegde dagelijks het terrein, ruimde afval op en controleerde of alle lampen het nog deden. Zodra er iets mis was, was één telefoontje naar de kantonnier voldoende. Lampen werden binnen de kortste keren vervangen, maar ook gedumpte accu’s, gestort bouwafval, zelfs een achtergelaten autowrak, werden meteen dezelfde dag opgehaald. Het terrein werd in de winter meegenomen in het strooischema en in het najaar in de bladerveegronde.

Hoe kan het dat het concept Mobiplaza nog geen gemeengoed is? Dat is kort samen te vatten onder de woorden “weerbarstigheid” en “cultuurverschil”. Overheidsorganisaties en wettelijke procedures blijken niet altijd ingericht te zijn op de wensen en plannen van innovatieve ondernemers. Ondernemers willen (en moeten) geld verdienen. Ze willen en kunnen niet voortdurend de voortgang van vergunningen en procedures bewaken en nalopen. Vaak ook zijn ze qua type mens te ongeduldig voor de ambtelijke molens. Deckers is gelukkig een vasthoudend en geduldig mens, want anders was het er nooit van gekomen.

In 2002 besloot Deckers dat het tijd was uit te breiden en de dagelijkse business over te doen aan een ander. Na vijf jaar had hij genoeg gehaktballen gezien en geroken. Zijn contacten met een landelijke keten, Burger King, leidden tot een gezamenlijk investeringsvoorstel voor de bouw van een definitief gebouw. Al met al bedroeg de doorlooptijd echter 4,5 jaar voor vergunningverlening en bouw voordat het gebouw en het uitgebreide terrein met een feestje in gebruik konden worden genomen. De komst van een fastfoodrestaurant hielp niet om instanties aan het lopen te krijgen, exploitanten van wegrestaurants lagen op de loer en procedures kosten vaak meer tijd dan je als ondernemer lief is.

Deckers heeft ervan geleerd. Geduldig zijn. Opletten of termijnen werden nageleefd. Zo niet, nabellen of op bezoek en altijd beleefd blijven. Een ander leerpunt: Burger King is als partner minder geschikt voor een concept als Mobiplaza. De keten wordt vooral geafficheerd met jeugd, patat en hamburgers en niet met koffie, broodjes en zakendoen. Ook Burger King zelf heeft z’n strategie in Nederland aangepast: mede als gevolg van de onvoorspelbare doorlooptijden van procedures heeft het bedrijf gekozen zich vooral te richten op stations en op binnenstadslocaties waarop al een horecabestemming rust.

Op de twee volgende locaties werkt Deckers samen met andere partners. In Alkmaar komt een vestiging van een plaatselijke ondernemer en in Nieuw Vennep eentje van Subway. De kiosk op het P+R-terrein is modulair uitbreidbaar. In Alkmaar komt de kleine versie, in Nieuw Vennep de grote. Voordeel van beide exploitanten is dat ze kiezen voor de “droge horeca” (=geen alcohol) en dat geen tabak zal worden verkocht. De gedachte erachter is dat de terreinen met steun van de overheid worden ontwikkeld. Dan geeft het volgens Deckers geen pas om zaken te verkopen die ingaan tegen het overheidsbeleid. Alcohol en verkeer gaan nu eenmaal niet samen en het beleid van de overheid is dat roken meer en meer uit het publieke domein wordt teruggedrongen.

Ander voordeel van een keten als Subway is het uitgebreide aanbod van broodjes. Voor elk is er wat wils. De broodjes zijn er in de varianten veggie, rund, varken en kip. Wil je geen vlees of mag je geen varkensvlees, dan heeft Subway een alternatief.

Wat bijzonder is, is dat het terrein met eigen middelen -in samenwerking met een projectontwikkelaar- is uitgebreid. Een privaat terrein, algemeen toegankelijk, maar zonder slagboom. De parkeerder als gast. Het kan!

De les voor andere exploitanten en wegbeheerders is dat bij Mobiplaza alles valt terug te voeren op aandacht en niet zozeer op het doen van grote investeringen:

• Aandacht voor beheer
• Aandacht voor de klant
• Aandacht voor maatwerk

Mobiplaza kijkt of essentiële zaken, zoals bij voorbeeld de bewegwijzering, écht kloppen na de uitrol, past het concept aan als iets niet werkt, bedenkt verbeteringen en staat desnoods zelf koffie te verkopen om de wensen van de klant te achterhalen. Wat Mobiplaza niet doet is achter de tekentafel een concept bedenken dat in theorie mooi klinkt, maar waar vervolgens nooit gecheckt wordt of het ook echt goed uitpakt.