30 km/h als norm is een zegen voor OV-bedrijven en nood- en hulpdiensten!
Het openbaar vervoer en nood- en hulpdiensten hebben baat bij een goede doorstroming en zo weinig mogelijk snelheidsremmers. Logisch dat vanuit deze hoek sceptisch wordt gereageerd op de roep om 30 km/h binnen de bebouwde kom de norm te maken. Dat betekent namelijk veel meer irritante drempels in bus- en uitrukroutes, en dus extra vertraging. Toch? “Nee, juist niet”, zegt Hans Godefrooij. “ov-bedrijven en nood- en hulpdiensten zouden voorop moeten lopen om te pleiten voor 30 km/h als norm!”
Door Hans Godefrooij, DTV Consultants.
Er gaan al langer stemmen op om de maximumsnelheid binnen de bebouwde kom op meer plekken terug te brengen naar 30 km/h. Naar aanleiding van een Tweede Kamermotie bood de minister van IenW afgelopen week het Afwegingskader 30 km/h aan de Tweede Kamer aan. Met dit afwegingskader kunnen gemeenten zelf bepalen op welke wegen een maximumsnelheid van 30 km/h zou moeten gelden, en op welke wegen 50 km/h passend is.
Een nieuwe wegcategorie: GOW30
Het afwegingskader 30 km/h houdt vast aan het huidige onderscheid tussen erftoegangswegen en gebiedsontsluitingswegen. Echter, voor gebiedsontsluitingswegen waarop 50 km/h niet wenselijk is, of waarop een snelheid van 50 km/h niet veilig (te maken) is, introduceert het kader een nieuwe wegcategorie: de GOW30. Dit is een gebiedsontsluitingsweg, waarop een maximumsnelheid van 30 km/h geldt.
30 km/h betekent in de huidige praktijk: drempels
Zoals we allemaal weten, werkt alleen een bordje 30 plaatsen niet om automobilisten te verleiden om daadwerkelijk 30 km/h te gaan rijden. Sterker nog, onder de huidige wetgeving mag een wegbeheerder niet eens een maximumsnelheid van 30 km/h instellen op een gebiedsontsluitingsweg. Bovendien moet “de beoogde snelheid redelijkerwijs voortvloeien uit de aard en de inrichting van de betrokken weg en van zijn omgeving”. En dat betekent dus dat de wegbeheerder alles uit te kast moet halen om een bordje 30 te kunnen plaatsen. Lees: drempels aanleggen. Deze drempels zijn nodig omdat weggebruikers anders denken dat ze 50 km/h mogen rijden; 50 km/h is immers de norm. Bovendien: zonder drempels geen handhaving. En juist van die drempels ondervinden bussen, ambulances en brandweerwagens onevenredig veel hinder.
Als 30 km/h de norm wordt, zijn minder drempels nodig
Als we er nu voor zouden kiezen om 30 km/h de norm te maken, hoeven weggebruikers niet meer aan de weginrichting af te lezen dat ze 30 km/h moeten rijden. We hoeven automobilisten alleen te vertellen dat ze, tenzij anders aangegeven, nooit harder dan 30 km/h mogen rijden binnen de bebouwde kom. Op de autosnelweg lees je ook niet aan de weginrichting af dat je er (overdag) maar 100 km/h mag.
“Het is een misvatting dat ‘30 km/h als norm’ betekent dat op alle 50km-wegen de snelheid teruggaat naar 30 km/h”
Het is niet zo dat alle wegen binnen de bebouwde kom 30 km/h worden als dit de norm is. Maar, waar wegbeheerders nu alleen een maximumsnelheid van 30 km/h kunnen instellen na het nemen van een verkeersbesluit (met daarin allerlei snelheidsremmende maatregelen), moeten ze straks, een verkeersbesluit nemen om 50 km/h in te kunnen stellen. Dat heeft niet alleen als belangrijk voordeel dat 30km-wegen niet meer automatisch vol gelegd hoeven te worden met drempels (voor de nuance: op specifieke locaties blijven ongetwijfeld snelheidsremmende maatregelen nodig), maar ook dat de 50km-wegen echt veiliger worden. Een wegbeheerder zal immers moeten aantonen dat een weg veilig genoeg is voor een maximumsnelheid van 50 km/h (en daar dus eventueel maatregelen voor moeten nemen), omdat deze anders (volgens de norm) 30 km/h wordt.
Inrichtingskenmerken GOW30
Nogmaals, het is een misvatting dat “30 km/h als norm” betekent dat op alle 50km-wegen de snelheid teruggaat naar 30 km/h. Wegen met een belangrijke verkeersfunctie kunnen, mits veilig, gewoon een maximumsnelheid van 50 km/h houden. Tegelijkertijd zal toepassing van het Afwegingskader 30 km/h, ook als “de norm” 50 km/h blijft, leiden tot een beperkt aantal wegen waarop de maximumsnelheid, uit oogpunt van verkeersveiligheid, terug moet naar 30 km/h. Maar de (nog nader uit te werken) inrichtingseisen voor de in het Afwegingskader 30 km/h geïntroduceerde GOW30, kunnen een stuk minder snelheidsremmende elementen bevatten, als 30 km/h de standaard norm wordt. Daarom zouden OV-bedrijven en nood- en hulpdiensten voorop moeten lopen om te pleiten voor 30 km/h als norm.
Ik vind het altijd merkwaardig dat nood- en hulpdiensten pleiten voor een weginrichting die relatief meer en ernstigere ongevallen tot gevolg heeft. Waardoor ze vaker moeten uitrukken (en er meer menselijk leed is en de zorgkosten hoger zijn). Is wel eens uitgerekend of de winst van iets kortere aanrijtijden in termen van minder overlijdens en minder zware zorg wel opweegt tegen de extra overlijdens en zwaardere zorg door de hogere snelheden van het autoverkeer? En in welke mate mensen minder lopen en fietsen als gevolg van onveiligheidsgevoelens, daardoor minder bewegen en ongezonder zijn. Ik pleit ervoor dat dit in de breedte wordt onderzocht zodat we weten of de angst van de nood- en hulpdiensten dat 30 km/uur slachtoffers kost terecht is.
Ingediend door Emile Oostenbrink op do, 09/12/2021 - 14:45
In vele geïndustrialiseerde landen zijn er experimenten om de "bebouwde kom" snelheid tot 40 of 30 km/u te verlagen. Overal hetzelfde probleem: Hoe krijg je bestuurders er toe om zich aan 30 te houden waar ze jaren lang normaal 50 reden? Technische middelen (bijv. GPS-snelheidsbegrenzers, flitspalen, weginrichting)? Hereducatie? Handhaving? Voordat we alles zelf willen uitvinden (zoals dit GOW 30 voorstel) kunnen we veel leren van het buitenland. Wie neemt het op zich om de buuitenlandse ervaringen te vergaren en geordend aan te bieden? Laten we afspreken: ELK nieuw voorstel eerst met het buitenland vergelijken, voordat je er op doorbouwt.
Ingediend door Eric Ferguson op vr, 10/12/2021 - 01:50
Ja laat ik voorop stellen dat er best een groot aantal stadsstraten zijn waar 30 km/u de norm zou kunnen worden, maar zonder aanpassingen van de weginrichting gaat niemand 30 km/u rijden, ik ook niet trouwens, want dat lukt simpelweg niet: het is echt te langzaam in veel situaties. En ja tegen de 40 km/u is best prima. Maar enige differentiatie zou ook best mogen: s avonds 50 km/u zou best kunnen in een overdag drukke stadsstraat. Straten met vrij liggende fietspaden zouden sowieso 50 km/u moeten blijven lijkt me. In Rotterdam is op de invalsweg vanaf de A16 naar de Massboulevard 50 km/u de maximum snelheid: volledige vrije infra, ongelijkvloerse kruisingen en geen overstekende voetgangers en fietsers: dan is 70 km/u de passende snelheid, zoals ook iedereen rijdt daar. In Eindhoven had ik daarentegen moeite om 70 km/u door de stad te rijden op een city-ring ondanks de groene golf van 70 km/u. Kortom: weginrichting moet passen bij de omgeving. Voor het OV is een maximum van 30 km/u slecht: bussen gaan het verkeer dat normaliter harder rijdt hinderen omdat zij zich wel als slome slak moeten gedragen in het verkeer. Dat gaat geld en klanten kosten. Nogmaals: meer veiligheid is nodig, maar ga voor maatwerk in plaats van een dogma dat in de praktijk niet werkt.
Ingediend door Onno Pruis op vr, 10/12/2021 - 09:34
Kunt U zich indenken dat er lintbebouwingen bestaan van wel bijna 15Km lang! Kan men zich indenken dat er dan voor het duurbetaalde wegenbelasting dan eerst wat snellere alternatieve ontsluitingen geregeld moeten worden b.v. een snelle parrallelweg langs het lintdorp? Bijkomend voordeel dan kan men van de oude hoofdstraat een fietsstraat maken! Zo kunnen Brandweer en Ambulance dan ook weer sneller ter plaatse zijn.
Ingediend door H.F.M. Reuling op vr, 10/12/2021 - 21:49
Reactie plaatsen •