Waterbus als varend fietspad

‘W

‘We noemen de Waterbus ook wel een varend fietspad vanwege het grote aandeel fietsers in het voor- en natransport. Dit hebben we bewust gestimuleerd met het toegankelijk maken van de boten en de pontons. Aan de kade is beschutting tegen weer en wind. En niet onbelangrijk, het meenemen van de fiets is gratis.’ Gert Slager, verkeerskundige bij de gemeente Dordrecht, over de Waterbus en andere activiteiten van de gemeente om mobiliteit vanaf de woning te stimuleren.

In het landelijk ov-klantenbarometeronderzoek, uitgevoerd door KpVV, eindigde de Waterbus in 2007 en 2008 op de tweede plaats. Passagiers waarderen deze vorm van mobiliteit enorm. De Waterbus vervoert mensen tussen Dordrecht en Rotterdam en op kortere routes binnen de Drechtsteden. Via het water kunnen zo 250.000 inwoners van de Drechtsteden elkaar onderling bereiken.

De Waterbus is min of meer een uitbreiding van de twee oude veerdiensten die vanaf de middeleeuwen al op de lokale wateren dienst deden. Slager: ‘De Waterbus is geboren uit het project Drechtoevers waarbij bedrijfsterreinen langs de oevers zijn omgevormd tot woongebieden. Om de kwaliteitsbeleving van het wonen aan de oevers te verbeteren, moesten we zorgen dat mensen beide oevers als een eenheid gingen ervaren en water niet langer zagen als een barrière maar als een verbindingsmogelijkheid. In 1999 startten we met de Waterbus. Daarnaast werd gestart met de fast ferry, een snelle verbinding tussen Dordrecht en Rotterdam die diende als anti-filemaatregel."

 

Fun-factor

Op de korte afstanden neemt 75-80 procent van de Waterbuspassagiers een fiets mee. Op de lange afstanden is dat wat minder. De Waterbus is zelfs onderdeel van het fietsknooppuntennetwerk. De passagiers zijn divers: scholieren, woon-werkverkeer, recreanten, winkelpubliek. ‘Belangrijk is dat mensen het ook leuk vinden om te varen, de fun-factor is hoog’, aldus Slager. ‘We hebben onderzocht hoe mensen naar de binnenstad van Dordrecht komen en daar zie je een zeer sterke stijging van het aantal Waterbusgebruikers. In totaal zijn dat er nu 1,8 miljoen per jaar. Wat betreft water zijn we verder bezig met een watertaxi. Die kun je bellen en dan word je aan de oever opgepikt. Dit is voor de uren dat er geen boot vaart of voor speciale groepen. Volgend jaar is deze taxi er zeker.’

Vanaf en nabij de woning

 

Wat doet Dordrecht nog meer om mobiliteit vanaf en nabij de woning te stimuleren? Slager: ‘We werken aan veilige schoolomgevingen. Door een combinatie van verkeersgedragcursussen aan scholieren en het treffen van fysieke verkeersveiligheidsmaatregelen. Ook stippelen we nu een nachtfietsnet uit waarbij de hoge sociale veiligheid centraal staat. En we streven ernaar het ov binnen ons gebied zo goed mogelijk te krijgen. We willen de mensen stimuleren voor de kortere ritten de auto te laten staan. Dordrecht is ooit gesticht aan het water en de stad is van het water afgegroeid, maar het centrum ligt daar nog wel. Dus anders dan in veel andere steden van vergelijkbare grootte is de afstand van de randen tot het centrum behoorlijk. Voor deze specifieke situatie is speciale aandacht.’

Waterbus te kopiëren?

 

De Waterbus is voor de regio een groot succes. Kan het als best practice voor andere gemeenten of regio’s dienen? Wat zijn de kritische factoren? Slager: ‘Naast water, uiteraard, is het belangrijk dat het om een gebied gaat dat te definiëren is als een netwerk dat voldoende spreiding heeft. Zo beschouwen wij de Drechtsteden als één geheel met allerlei voorzieningen die verspreid liggen over beide oevers. Het moet niet zo zijn dat een grote groep passagiers in de ochtend naar het werk gaat en in de avond weer terug. Dit zie je bij de bootverbinding tussen Amsterdam en Velsen. Voor louter woon-werkverkeer is een waterbus een dure oplossing. Er moet een ervaring van een barrière zijn die om een verbinding vraagt, een ‘ritssluiting’, zigzaggend tussen de oevers. Rotterdam bijvoorbeeld is bezig met een stadsferry. Dat gaat aanslaan, mede omdat de stad aan de hierbove n gestelde voorwaarden voldoet.’

 
Auteur: Joske van Lith