Ter ere van haar 183e verjaardag presenteert de TU Delft een vooruitblik op de toekomst van het Nederlandse mobiliteitssysteem in 2050. De univeristeit heeft daarvoor de 'Mobilisers', een multidisciplinair onderzoeksteam. Het team schetst vier radicaal verschillende maar realistische scenario’s. Deze scenario’s zijn bedoeld als strategisch denkkader voor beleidsmakers, bedrijfsleven en kennisinstellingen om de complexe uitdagingen rondom mobiliteit beter te doorgronden en toekomstbestendige keuzes te maken.
Vier scenario’s voor het Nederlandse mobiliteitssysteem in 2050
Mobiliteit als wicked problem
De Nederlandse samenleving staat voor een grote uitdaging: hoe realiseren we een duurzaam, betaalbaar, inclusief, veilig en veerkrachtig mobiliteitssysteem? Volgens Deborah Nas, hoogleraar Strategic Design for Technology-Based Innovation en coördinator van de Mobilisers, brengt de zoektocht naar oplossingen vaak nieuwe dilemma’s aan het licht. “Mobiliteit is wat we noemen een wicked problem. Pogingen om één aspect te verbeteren, onthullen vaak nieuwe problemen elders,” aldus Nas. De scenario’s bieden een strategisch perspectief dat helpt om deze complexe afwegingen te maken en om beter geïnformeerde beslissingen te nemen.
Rector Magnificus Tim van der Hagen benadrukt het belang van deze toekomstverkenning: “De keuzes die we vandaag maken, bepalen hoe ons mobiliteitssysteem er morgen uitziet. Aan de TU Delft combineren we academische expertise met een praktische benadering om duurzame en rechtvaardige oplossingen te ontwikkelen. Dit rapport geeft onze partners een waardevol instrument om zowel kansen als risico’s te identificeren.”
De vier scenario’s
De vier scenario’s zijn ontwikkeld met behulp van de Strategic Foresight-methode. Ze worden bepaald door twee dimensies: de mate van overheidsinterventie en de maatschappelijke houding ten opzichte van technologische innovatie. Hieruit vloeien vier mogelijke toekomstbeelden voort:
-
Innovation Fast Track
Een marktgedreven toekomst waarin snelle technologische innovatie centraal staat. Hoewel economische groei en gemak prioriteit krijgen, ontstaan er uitdagingen zoals toenemende ongelijkheid en milieuproblemen. -
Hyperconnected Systems
Een wereld waarin sterke overheidsinterventie en maatschappelijke acceptatie van technologie leiden tot geïntegreerde mobiliteitssystemen en leefbare steden. Dit scenario bevordert brede welvaart, maar vereist hoge publieke investeringen. -
Sustainable Slowdown
In dit scenario staan gemeenschap en duurzaamheid voorop. De overheid leidt gedragsverandering en technologische adoptie, wat resulteert in veerkracht en gelijkheid, maar beperkt economische groei en bewegingsvrijheid. -
Mobility Patchwork
Een gefragmenteerde toekomst met minimale overheidsinterventie en een sceptische houding tegenover innovatie. Het mobiliteitssysteem is inefficiënt en ongelijk verdeeld, terwijl bedrijven vooral winstgevende niches bedienen.
Black Swans en Future Mobility Workshops
Naast de scenario’s biedt het rapport inzichten in "Black Swan"-gebeurtenissen en "Grey Rhinos"—onvoorspelbare of juist voorspelbare uitdagingen met grote impact. Deze elementen helpen beleidsmakers om strategieën te ontwikkelen die in elk scenario waardevol zijn. De TU Delft organiseert ook Future Mobility Workshops waarin stakeholders scenario’s kunnen verkennen en robuuste beleidsopties kunnen testen.
Meer weten?
Het rapport is online beschikbaar op www.tudelft.nl/mobility-futures. Publieke organisaties met mobiliteitsvraagstukken worden uitgenodigd om deel te nemen aan workshops. Voor interviews of meer informatie, neem contact op met persvoorlichter Karlijn Spoor via k.spoor@tudelft.nl.
In de volgende editie van Verkeerskunde leest u een interview met Deborah Nas, waarin zij dieper ingaat op de rol van innovatie en strategisch denken in de mobiliteit van de toekomst.