Verkeerskunde-webinar #1: Gedrag

Een maatregel van 50 naar 30 km als nieuwe maximumsnelheid binnen de bebouwde kom werkt alleen als je een forse investering doet in weginrichting, dan wel als je slimme technieken toepast zoals ISA, intelligente snelheidsaanpassing. En daarbij, eerder handhaaft de politie echt niet. Dit en meer inzichten kwamen boven tafel tijdens het eerste Verkeerskunde-webinar ‘Gedrag’. Deze bijeenkomst volgde op de recente bladpublicatie over Gedrag.

Door Nettie Bakker

Onder gespreksleiding van thema-gasthoofdredacteur Jos Vrieling, docent mobiliteit en Gedrag aan NHL Stenden, spraken de gedrags-Engineers Milou van Mierlo  (ViaStrada Ltd) – “Als mensen zich niet fout willen gedragen is het aan de mensen die de omgeving inrichten, om duidelijk te maken hoe ze zich moeten gedragen” - en Nycké Heurman, DTV-consultants - “Er zijn wegsituaties waarbij de snelweg overgaat in een autoweg zonder dat er iets aan het wegbeeld verandert”- met Education-expert Dirkje van der Ven (Wavy) – “Er zijn gouden strategieën die appelleren aan je intrinsieke motivatie”- en Enforcementspecialist Rien Jansen (Politieacademie) – “Straffen hebben een kortdurend effect, daarom is de subjectieve pakkans zo van belang”.

Zij maakten duidelijk dat de drie bekende E’s absoluut geen effect hebben zonder samenhang. Dick de Waard (RUG) reageerde op de vraag of ‘verkeersgedrag’ een specialisme of generalisme is: “Verkeersgedrag is voor mij de wereld in het klein, waarin veel algemeenheden worden vertaald naar verkeer en er weinig specialistische kennis is.” Jan Souman, TNO, verving Marieke Martens en bracht de gedragskennisbehoefte van een nieuwe weggebruiker onder de aandacht: het zelfrijdende voertuig.

Stefan Westerman (ANWB) lichtte de mening van 220 ANWB-panelleden over verkeersgedrag en verkeersveiligheid hadden gebogen. Daar waar in de vakwereld handhaving als sluitstuk geldt, noemen deze ANWB-leden handhaving als eerste, gevolgd door voorlichting en educatie en ten slotte onduidelijkheid in het verkeer.

Arthur Ter Weeme, directeur GNMI vulde de themasprekers aan met een toelichting op een artikel in Verkeerskunde waarin gemeenten uit het GNMI-netwerk is gevraagd naar hoe gedragskennis in hun gemeenten is belegd. Bij kleinere gemeenten is het begrijpelijk dat gedragsexpertise volledig wordt ingehuurd, stelt Ter Weeme. “Maar zelfs bij grote gemeenten die gedragskennis in huis hebben, wordt de hulp van experts ingeroepen”. Hij concludeert dat de ‘gedrag’ weliswaar gaandeweg een vanzelfsprekend onderdeel van mobiliteitsbeleid wordt, maar toch een specialisme blijft.

Creatieve denkers
Een eyeopener vanuit de chat geïnitieerd was een snelle verkenning naar welke vakgebieden een toegevoegde waarde kunnen bieden aan gedragsexpertise in mobiliteit. Arthur ter Weeme noemde de opvallende inzet van marketingexpertise in gedragsbeïnvloeding in Venlo en Dirkje van der Ven overtuigde met haar positieve ervaringen met de inzet van creatieven en designers. “Verwar ze niet met marketingexperts. Creatieve denkers zijn experts in het bedenken van volstrekt nieuwe concepten en invalshoeken. Daar komen echt hele leuke ideeën uit voort.

Jos Vrieling bedankt alle sprekers voor het state of the art-gedragswebinar waarin ieder de laatste inzichten in gedragskennis wist te bundelen.