‘Verbind wateropgaven met ruimtelijke ontwikkelingen’

Overstromingsgevaar vormt voor deltagebieden over de hele wereld een bedreiging van de ruimtelijke ontwikkeling. De faculteit Bouwkunde van de TU Delft onderzoekt tijdens de Delft Delta Design Dagen (11-13 juni) de mogelijke oplossingen en kansen.

Zeespiegelstijging noopt tot extra beschermingsmaatregelen, maar hoe doe je dat zonder de unieke kwaliteiten van vruchtbare, dichtbevolkte delta’s te schaden? Hoge dijken en dammen beschermen de bewoners, maar maken tegelijkertijd kapot wat de delta aantrekkelijk maakt: ze zorgen voor erosie en afname van sedimentafzetting en maken stedenbouwkundige ontwikkeling complex. Nederland probeert, na acht eeuwen van droogmalen, sinds kort wat meer ruimte te geven aan de natuurkrachten. Regenwaterbergingen, bypasses voor rivieren en de zandmotor voor de kust bij Monster zijn er voorbeelden van.

Nieuwe ruimtelijke ontwikkelingen
Heel andere maatregelen zijn nodig in gebieden die juist gebruik maken van overstromingen. Zoals de Mekongdelta (Vietnam), die er zijn enorme rijstproductie aan te danken heeft. ‘Verbind de wateropgaven met nieuwe ruimtelijke ontwikkelingen en grijp waar mogelijk de kansen die ontstaan door de noodzakelijke investeringen’, is het advies van hoogleraar Han Meyer, organisator van het internationale symposium.

Nederland deed dat in het verleden bijvoorbeeld door overstromingsmaatregelen als de Haringvlietdam, Brouwersdam en Afsluitdijk te gebruiken voor ontsluiting van buitengebieden. Een dergelijke aanpak zou ook Amerikaanse gebieden die door orkaan Sandy zijn getroffen veel profijt kunnen bieden, gelooft Meyer.

Intreerede Frits Palmboom
De Delft Delta Design Dagen openen op 11 juni met de intreerede van Frits Palmboom. Hij bekleedt de komende drie jaar de Van Eesteren leerstoel binnen de sectie Stedenbouwkundig Ontwerpen van de TU Delft. Palmboom, onder meer bekend van zijn ontwerp voor de Amsterdamse stadsuitbreiding IJburg, houdt zich vooral bezig met het Deltaprogramma IJsselmeergebied. De miljardenoperatie ter verzekering van waterveiligheid en zoetwatervoorziening stelt het gebied voor complexe ruimtelijke problemen, maar biedt ook kansen.

Palmboom ziet mogelijkheden voor meer natuurlijke dynamiek in het meer en een nieuw natuurgebied langs de 26 kilometer lange Houtribdijk tussen Lelystad en Enkhuizen. In zijn intreerede gaat hij ook in op het werk van Cornelis van Eesteren (1897-1988) – naamgever van de leerstoel – en op het belang van handmatig tekenen. Over laatstgenoemde onderwerp verschijnt de publicatie ‘Inspiration And Process In Architecture’.

Herbouw na orkaan Sandy
Op dag 2 (12 juni) staat de herbouw van gebieden die door de orkaan Sandy zijn getroffen centraal. Internationale deskundigen bekijken welke lessen er te trekken zijn uit de enorme schade die het natuurgeweld met name in New York en New Jersey aanrichtte. Nederlandse bureaus geven een presentatie van ontwerpen die zij leverden voor reconstructie en beschermingsmaatregelen. Studenten uit de afstudeerstudio Delta Interventions tonen hun afstudeerontwerpen voor het gebied. 

Internationaal symposium
Tijdens een symposium op dag 3 (13 juni) belichten internationale deskundigen de specifieke opgave van deltagebieden in de USA, Argentinië, Portugal, Vietnam (Mekongdelta) en Nederland.

 
Auteur: Marieke Hut