Venlose school pioniert met verkeersles zwakbegaafden

Zélf de straat op. Lopend, maar vooral ook fietsend. Voor jonge verstandelijk gehandicapten spreekt dat nog allerminst vanzelf. Als een van de pioniers op dit gebied breekt de Venlose onderwijsinstelling 'Vijverhof' (voor laagbegaafde jongeren tot 20 jaar) met de traditie van goedbedoelde bemoeizorg. De school voor speciaal onderwijs ontwikkelt verkeersonderricht voor deze categorie jongeren.

De traditionele busjes waarmee scholieren tot nu toe van hot naar her werden gereden zijn bij de Vijverhof geen vanzelfsprekendheid meer. Schoorvoetend - de verantwoordelijkheid voor deze kwetsbare doelgroep (IQ <70) woog zwaar - zette de Limburgse school de eerste stap naar meer zelfstandigheid, emancipatie en integratie, met name op verkeersgebied.
‘Er hebben zich gelukkig geen ongevallen voorgedaan. Oud-leerlingen blijken zelfstandiger en fietsen voor het merendeel nu zelf naar hun stageplek of sociale werkplaats', aldus docent en initiatiefnemer Henk Daniëls. 'We hebben nu zelfs een leerling die geheel zelfstandig vijf kilometer heen en terug naar zijn stageplek rijdt', voegt hij er trots aan toe.
Spectaculair lijkt dat misschien niet, maar in de hedendaagse praktijk leiden overdreven verantwoordelijkheidsgevoel en koudwatervrees ertoe dat mensen op ZMLK-niveau op verkeersgebied minder snel op eigen benen komen te staan, blijkt uit Daniëls toelichting. Aan deze specifieke groep verkeersdeelnemers is nog weinig aandacht geschonken, bevestigt ook 3VO.
De Venlose lessen zijn sterk praktijkgericht. Ze starten met fietsonderricht op het schoolplein, waarbij sommige ingrediënten overeen komen met die van het 'gewone' basisonderwijs. Voorbeeld is het gebruik van de ANWB-kist met allerhande attributen (plankjes, kegels) waarmee leerlingen in een veilige omgeving bijzondere manoeuvres kunnen beproeven. Voor de praktijklessen schafte de school zelf een aantal fietsen aan.
Voor de oudere leerlingen hebben de verkeerslessen zelfs een pré ten opzichte van 'gewoon' middelbaar onderwijs, meent Daniëls. Het regulier voortgezet onderwijs worstelt met een lesrooster als keurslijf waarin (het daar nog vrijwillige) verkeersonderricht moet concurreren met allerlei andere appèls en claims. Op de Vijverhof en in het voortgezet speciaal onderwijs in het algemeen, bestaat volgens Daniëls echter veel meer souplesse. De nieuwe benadering met accent op stimulering van de eigen verantwoordelijkheid strookt zijns inziens met trends naar 'vermaatschappelijking', meer integratie in de samenleving en zelfstandig wonen.