Van DRIP naar GRIP: een stripverhaal boven de weg

Je zou het een verkeersstripverhaal kunnen noemen: dynamische plaatjes die op grote panelen boven de weg de automobilist op koers houden en hem informeren over doorstroming en files. Het 'wat, waar en hoe' van deze GRIP's (grafische route-informatiepanelen) is in studie bij de Adviesdienst Verkeer en Vervoer van Rijkswaterstaat.

GRIP's moeten iets extra's bieden ten opzichte van de standaard DRIP's waarmee al veel snelwegen zijn volgehangen en die uitsluitend tekstinformatie bieden. De slimmere GRIP-variant brengt het netwerk van snelwegen letterlijk in beeld met vermelding van files en stremmingen en welke alternatieve routes het tijdverlies beperken. Daarnaast zijn er ook GRIP's in studie en ontwikkeling die slechts één wegvak presenteren maar daarbij de verwachte reistijden tot volgende afslagen vermelden. Deze zijn echter meer op service gericht dan dat ze verkeerskundig veel zouden bijdragen.
Onderzoekbureau Witteveen+Bos toetste voor Rijkswaterstaat 348 potentiële locaties. Daarvan bieden er echter slechts 101 werkelijk verkeerskundige meerwaarde ten opzichte van de ouderwetse DRIP. Bij een nog scherpere selectie op het echte mobiliteitseffect vallen vrijwel alle GRIP-locaties met alleen een wegdeel-presentatie (en dus geen routekeuze-netwerk) af. Landelijk resteren dan nog slechts totaal 47 locaties.
Vormgeving
Over de vormgeving van de 'beeldborden' is het laatste woord nog niet gesproken. Traffic Test analyseerde de reacties, antwoorden en bevindingen van 75 automobilisten. Op het Testcentrum van Rijkswaterstaat monsterden zij de routekeuze- en wegdeel-GRIP's, deels 'in het echt', deels via een computerpresentatie.
'Hoe lang doet u erover tot de afslag Terp en Dal?' 'Waar bent u als u dit bord ziet?' en 'Wat is de beste manier om een file aan te duiden?', zo luidden enkele van de vragen die de proefkonijnen moesten beantwoorden nadat zij routekeuze- of wegdeel-borden vier seconden te zien hadden gekregen.
Opmerkelijk is dat er weinig verschil bleek tussen weggebruikers met veel of weinig file-ervaring. Ook begrijpt de grote meerderheid dat rood 'staat' voor stilstaand verkeer en geel de aanduiding is voor langzaam rijdend verkeer. Het onderscheid tussen afritten en overige aansluitingen naar andere snelwegen roept meer vraagtekens op. Ook bestond in sommige gevallen onduidelijkheid of vermelde aantallen minuten nu op de verwachte reistijd of fileduur sloegen.
Belangrijke conclusie is dat een beeldpresentatie alléén niet voldoet. Veel ondervraagde automobilisten zeggen daarnaast behoefte te hebben aan een tekstscherm.
Wanneer de GRIP's 'op straat' komen is nog niet bekend. Volgens de calculaties van Witteveen+Bos komt bij een aantal van 47 potentiële GRIP's de totale investering uit op ongeveer zes miljoen euro, met inbegrip van ongeveer vier ton voor de aanpassing van de centrale aansturing van de nieuwe generatie elektronische panelen.