Utrecht overweegt hybride bus

Utrecht overweegt de hybride bus. Mogelijk wordt het gebruik van de hybride technologie voorgeschreven bij de aanbesteding van de ov-concessies die eind 2011 moeten ingaan. De 140 à 150 nieuwe bussen die eind 2008 instromen hebben nog een klassieke aandrijflijn: de hybride technologie is nog niet zover ontwikkeld dat commerciële toepassing nu al mogelijk is.

De belangstelling voor hybride technologie verklaart ook de demonstratie deze zomer op de lijnen 11 en 12 richting De Uithof van een dubbelgelede hybride bus. Deze provisorisch omgebouwde trolleybus van de firma Hess uit Zwitserland werd door concessiehouder Connexxion naar Nederland gehaald voor een promotietournee, te beginnen bij de Utrechtse 'dochter' Gemeentelijk Vervoerbedrijf Utrecht (GVU).
De elektriciteit van de ex-trolley komt niet van de bovenleiding, maar – zoals vaker bij hybride toepassingen – van een relatief kleine dieselmotor. De bus van Hess onderscheidt zich van andere fabrikanten door de toepassing van een grote condensator in plaats van een accu voor de opslag van de elektrische energie afkomstig van het remmen en de dieselmotor.
De ontwikkeling van de hybride techniek is de laatste jaren mede onder invloed van de hoge energieprijzen in een stroomversnelling geraakt, vertelt Wim Edelman van het Bestuur Regio Utrecht (BRU), het orgaan dat in de stad Utrecht plus acht omliggende gemeenten verantwoordelijk is voor het openbaar vervoer. In tegenstelling tot twee jaar terug zijn de meeste grote fabrikanten er mee bezig. Dat is ook een van de redenen dat BRU heeft afgezien van het aanvankelijke voornemen om zelf een ontwikkelingspilot te gaan uitvoeren. Het punt is inmiddels bereikt dat verwacht mag worden dat de hybride bus op lifetime-basis minder gaat kosten dan de traditionele bussen.
De belangstelling voor de hybride bus volgt uit de doelstelling van BRU om niet alleen tot verschoning van de emissies te komen, maar ook het energieverbruik terug te dringen. Van de totaal 350 ov-bussen in het BRU-gebied voldoen er nu 100 aan de hoge Euro-5-norm. Met de komst van de 150 conventionele nieuwe dieselbussen eind dit jaar blijven er dan nog slechts 100 'oude' bussen over. BRU bestudeert de mogelijkheden om ook die nog vóór 2010 op Euro-5 niveau te brengen.
Eind 2011 volgt een nieuwe aanbestedingsronde voor het stads- en streekvervoer samen. De in 2008 instromende 150 conventionele dieselbussen worden door de concessiehouder geleast. Het leasecontract wordt in 2011 overgedragen aan de nieuwe concessiehouder(s). Dit in verband met de korte concessielooptijd.
Met de eventuele komst van de hybrides neemt ook de geluidsbelasting af, voorspelt Wim Edelman. Niet alleen door de kleinere dieselmotor waarmee hybride bussen zijn uitgerust, maar ook door de door sommige fabrikanten in ontwikkeling zijnde techniek om over korte afstand louter elektrisch te kunnen rijden. Daardoor kan ook het toerental van de dieselmotor geoptimaliseerd worden. 'Na 2006 hebben Europese fabrikanten zoveel belangstelling hiervoor getoond, dat de techniek nu commercieel toepasbaar is.’

Haantje
Met de demonstratie van de hybride bus onderstreept het GVU ook als Connexxion-dochter (sinds 2007) graag haantje de voorste te willen zijn. Het 103 jaar oude vervoerbedrijf introduceerde in de jaren ‘90 in Nederland als eerste de dubbelgelede bus en in 2002 de dubbelgelede lagevloerbus. Ook beschikt het GVU over de grootste LPG-vloot van Nederland. Een op de drie bussen rijdt namelijk op vloeibaar gas. Nieuw in het Utrechtse is overigens ook dat de toekomstige bussen 'binnen' noch 'buiten' reclame zullen voeren. Alleen wervingsuitingen voor het openbaar vervoer zijn dan nog toegestaan.

Deze tekst vervangt de tekst die in Verkeerskunde 7/2008 is gepubliceerd in de rubriek 'Nieuws in het kort', p. 14.