Utrecht bekent kleur aan autodelen

CO2 en fijn stof zijn koren op de molen van deelauto's. Niet alleen grote, maar ook kleine gemeenten, zoals recent het Noord-Hollandse Castricum, blijken om die reden 'happig' om exclusieve deelautoparkeerplaatsen beschikbaar te stellen. Andere steden, zoals Amsterdam, zetten dergelijke parkeerplaatsen in om het aantal autokilometers te reduceren. De tijd van evangeliseren lijkt voorbij voor Greenwheels.

Marktleider Greenwheels, nu al actief in 75 gemeenten, voorziet verdere groei. Niet alleen in het aantal deelnemende steden, maar ook in het beschikbare parkeerareaal per gemeente, meldt directeur Jan Borghuis. Anders dan ruim 12 jaar geleden, toen Greenwheels het concept lanceerde, hoeft deelautogebruik niet meer nadrukkelijk te worden ‘geëvangeliseerd’. De uitspraken van de Raad van State ten aanzien van naleving van Europese fijn-stofnormen en, meer in het algemeen, de gemeentelijke bewustwording van (binnensteedse) luchtkwaliteit leiden ertoe dat lokale overheden tegenwoordig ook zelf het initiatief nemen.
Uitzondering op die trend was tot voor kort de gemeente Utrecht, aldus Borghuis. De stad zou afhoudend hebben gereageerd op concrete investeringsplannen van Greenwheels om in de stad de autokilometerbesparing op 'Amsterdams' niveau te brengen, dat wil zeggen: 10 miljoen autokilometers minder. Met een investering van vier miljoen euro in auto's en onder meer boardcomputers wil Greenwheels in de Domstad het aantal deelnemende huishoudens tot 2010 opvijzelen van 1800 vorig jaar tot 6000.
Voor deze uitbreiding zou het aantal exclusieve autodeelparkeerplekken in Utrecht moeten worden verhoogd van de huidige 82 naar een kleine 500. Daar wringt volgens Borghuis de schoen. 'De gemeente belijdt in haar stedelijk beleidsplan voor luchtkwaliteit wel dat deelauto's een belangrijke rol kunnen spelen, maar in de praktijk zijn we tot nu toe geconfronteerd met eindeloze vertraging.'
‘Een onterechte conclusie’, stelt Willem Klinkhamer van de afdeling Parkeren. ‘De gemeente heeft zich eind 2006 juist uitgesproken voor toepassing van autodelen als onderdeel van een breed pakket van maatregelen om de luchtkwaliteit te verbeteren. De uitvoering van al deze maatregelen vergt de nodige tijd. Voor het onderdeel autodelen betekent dit een aanpassing van het huidige beleid. Begin november buigt het Utrechtse bestuur zich hierover en kan er na akkoord uitvoering worden gegeven aan dit nieuwe autodelenbeleid. Het heeft weliswaar lang geduurd voordat we tot maatregelen kunnen overgaan, maar de extra deelautoparkeerplekken in Utrecht moeten worden geput uit het openbaar parkeerareaal dat nu voor autobezitters beschikbaar is.’
Inmiddels is de gemeente met Borghuis in gesprek over uitbreiding van het aantal deelautoplaatsen. ‘In Amsterdam kan het aantal plaatsen volgend jaar al van 400 naar 600 worden opgekrikt’, zegt Borghuis. De gemeentelijke beleidsdoelstelling van de hoofdstad om het aantal autokilometers tot het jaar 2014 met 15 procent te doen dalen, is daarbij een belangrijke drijfveer. Ex-autobezitters in Amsterdam die voorheen 12.500 kilometer per jaar aflegden, reden met 'Greenwheels' nog maar 3500 km per jaar, zo bleek uit een evaluatie vorig jaar.
In grote steden breidt de vraag naar deelauto's zich volgens Borghuis als een olievlek uit: vanuit de centrale stad naar de periferie. Het einde van die ontwikkeling is volgens hem voorlopig nog niet in zicht.