Turborotonde doet het goed in het buitenland

De turborotonde is een van Nederlands exportartikelen. In Nederland worden ze steeds vaker aangelegd, vooral op provinciale wegen. In het buitenland komen turborotondes nu ook steeds meer voor, waaronder in Portugal. De turborotonde is in 1997 bedacht door verkeerskundige Bertus Fortuijn, die toen werkte bij de provincie Zuid-Holland.

Fortuijn: ‘Ik zocht naar een oplossing voor de ongevallen op meerstrooksrotondes, die ontstonden door te weven.’ Vanuit deze motivatie ontstond het ontwerp en stimuleerde Fortuijn de aanleg van dit type rotonde. De eerste lag er in 2000.

In Nederland bleek vervolgens al snel het nut van de turborotonde. En in het gebruik bleek dat automobilisten zich redelijk laten leiden door de belijning en de lage scheidingsstroken die tussen de rijstroken op de rotonde liggen. Hierdoor komen veel minder weefbewegingen voor en daardoor ook minder ongevallen met, en zonder letsel. Het succes blijkt ook uit de uitrol. In ons land zijn momenteel al ruim 170 turborotondes aangelegd. (Eind maart 2012 meldde de heer De Baan dat dit er inmiddels 206 in Nederland zijn. Zie ook www.dirkdebaan.nl/locaties.html - Red.-)

Sinds het ontwerp is toegepast, zijn er vrijwel geen wijzigingen meer geweest, legt Fortuijn uit. ‘In 2006 hebben we het begin van de stroken aan de binnenzijde van de rotonde rechthoekig gemaakt. Dit bleek voor automobilisten makkelijker herkenbaar, dan de gebogen lijn aan het begin van de stroken, die we aanvankelijk toepasten.’

Fortuijn heeft de voordelen van deze rotonde niet alleen in Nederland uitgedragen, maar ook over de landsgrenzen. ‘Dat vond ik nodig, gezien de manier waarop rotondes elders ontworpen werden. Zo zijn er in Engeland veel meerstrooksrotondes aangelegd zonder enige belijning. De gedachte was dat mensen voorzichtiger zijn, als er geen belijning is. Dat klopt niet, zoals de statistieken laten zien. Je krijgt meer aanrijdingen.’

In 2003 presenteerde Fortuijn de turborotonde op een congres in de Verenigde Staten. In Amerika werd in eerste instantie ook gekozen voor het Engelse principe voor de meerstrooksrotondes, ofwel een rotonde zonder strookmarkering. Maar nu is daar ook overgegaan op spiraalbelijning voor meerstrooksrotondes. Fortuijn signaleert dat er in Engeland nu wel ontwerpen komen waarop de spiraalbelijning wordt toepast. Alleen passen de ontwerpers in de Angelsaksische wereld daarbij het rotonde-ontwerp zelf niet aan. Fortuijn vindt dat een halve oplossing, waarmee noch het comfort van de weggebruiker noch de veiligheid is gediend.

In Europa zijn er al wel landen waar het Nederlandse concept voor de turborotonde volledig wordt gevolgd. In Hongarije is bijvoorbeeld een aansprekend voorbeeld van een turbo-kluifrotonde gebouwd.

Andere landen waar varianten van de turborotonde voorkomen zijn Australië, Nieuw-Zeeland en Polen. Duitsland is bezig een richtlijn voor de turborotonde op te stellen. Een van de laatste landen waar de turborotonde zijn intrede doet, is Portugal. In Coimbra, zo’n 200 kilometer boven Lissabon, wordt momenteel de eerste ‘turbo’ gebouwd.

Fortuijn is overigens niet helemaal tevreden over het Portugese ontwerp. ‘Die rotonde is veel te ruim. Daardoor kunnen automobilisten er met een te grote snelheid overheen. Dat is jammer, want de veiligheid wordt er minder door. Ik heb me laten vertellen dat de Portugese weggebruikers niet accepteren dat ze op een rotonde moeten afremmen. Dan sta je als verkeerskundige helaas machteloos. Althans zo ervaren verkeerskundigen het daar.’

 
Auteur: Jacques Lorsheijd