Tram nieuwe concurrent voor metro in Barcelona

De Spaanse stad Barcelona heeft weer trams op straat. Na ruim dertig jaar afwezigheid is sinds april dit jaar weer de eerste tram gaan rijden. Het tramconcept wil de concurrentie met de metro aangaan, maar daarvoor moeten de tramlijnen in het centrum wel aan elkaar worden geknoopt.

Twee tramlijnen, de Trambesòs (lijn 4 en 5), liggen in het noordelijk deel van de stad, in Badalona. De eerste is sinds 8 mei in gebruik, althans het gedeelte tussen Glories en Estacio de Sant Sant Adrià. Het gedeelte tussen Glories en het voormalige Olympische Dorp, is nog niet klaar. In het zuidelijk deel van de stad, nabij de rivier Llobregat en het vliegveld, liggen de drie andere lijnen, de Trambaix (lijn 1, 2 en 3). De eerste lijn is in april geopend.
Beide netwerken, met gezamenlijke projectkosten van 400 miljoen euro, komen dicht bij het stadscentrum, maar lenen zich vooralsnog niet voor een verbinding tussen beide. Toch bestaan hiervoor plannen. Maar dat ligt nogal gevoelig, want dan moet de trambaan worden gelegd op het mooiste maar ook smalste stukje van Avingua Diagonal. Als het echter lukt om de netwerken te verbinden, ontstaat een superlange noord-zuidtram lijn met een lengte van ruim 20 km, die kan concurreren met de metro.
De tram was, afgezien van een kort lijntje naar het pretpark Tibidabo, sinds 1971 geheel uit het straatbeeld van Barcelona verdwenen, evenals de trolleybussen. De nieuwe 5-delige Citadis-trams van 32 meter zijn voorzien van lage vloer. Er is airconditioning, ruimte voor rolstoelen en klemmen voor het vervoer van fietsen.
Verkeerstechnisch vormt het nieuwe trambedrijf een doorbraak. Over nagenoeg de gehele lengte zijn de lijnen op een vrije baan gelegd. Op alle gelijkvloerse kruisingen heeft de tram automatisch voorrang, ondersteund door verkeerslichten. De steilste helling bedraagt 7 procent.
Op het gemeenschappelijke traject van de lijnen 1, 2 en 3 rijdt elke vijf minuten een tram, met dezelfde frequentie als de metro waarop aansluiting wordt gegeven. De tramdienst wil daarmee metrokwaliteit bieden. De commerciële snelheid van de metro in Barcelona is 28 km/uur, die van de tram 23 km/uur.
Metro
De keuze voor de tram is ingegeven door het beleid van vervoeronderneming ATM om voor elk type vraag een antwoord op maat te geven. Daarom wordt in alle vormen van openbaar vervoer flink geïnvesteerd. Het bestaande metronet wordt uitgebreid. Zo is metro lijn L9 in aanleg, waarvan de projectkosten 2,2 miljard euro bedragen. Dit wordt met 43 km één van de langste in zijn soort in Europa. De opening van L9 over de gehele lengte is al in 2007.
In december 2003 werd met lijnnummer L11 een ‘mini-metro’ geopend, een 2 km korte lijn die Trinitat Nova, in het noorden van de stad, aansluit op metrolijn L4. Lijn L11 wordt geëxploiteerd met twee speciaal gebouwde ultrakorte rijtuigen, die binnen enkele maanden worden geautomatiseerd en zonder bestuurder gaan rijden. Dit nieuwe vervoermiddel, dat geheel in een tunnel rijdt, is bedoeld om op een zwakke lijn goede kwaliteit te bieden. De slimmigheid schuilt in het ontwerp. Blijkt lijn L11 succesvol, dan kan hij worden omgebouwd tot zware metro en kan lijn L4 worden verlengd met het traject van de ‘mini-metro’.