Tom van Tuijn: Social design: ontwerpen vanuit de voetganger

Tom van Tuijn, Tom van Tuijn Stedenbouw:

Social design: ontwerpen vanuit de voetganger

‘Ik zou willen pleiten voor planningsprincipes die niet alleen fysiek oplossend zijn maar ook bijdragen aan een gezond sociaal-cultureel ecosysteem. Social design kan daarbij helpen: ontwikkelen vanuit de dromen van eindgebruikers en het ontwerp van de openbare ruimte opzetten vanuit de voetganger.

Ontwerpen voor de voetganger vraagt om los te komen van verkeersprofielen en te focussen op ruimtelijk ontwerp. Het gevoel van de ruimte moet goed zijn door de juiste verhoudingen en afbakening van ruimtes, zichtlijnen en oriëntatiepunten en sturende inrichtingselementen. Nog concreter, geïnspireerd door architect Rob Krier, ontwerpen we bijvoorbeeld voor de gemeente Eindhoven, vanuit fictieve wandelingen met toekomstige bewoners en bezoekers over een te ontwikkelen gebied. Frame voor frame, op ooghoogte, tekenen zich perspectieven af. Perspectieven waar gebruikers zelf een bijdrage aan kunnen leveren. Top-down agenda’s (veiligheid, klimaatbestendigheid, beheer) komen zo samen met bottom-up verlangens (groen, terrassen, vrijheid in gebruik), maar niet vanzelf. Door gezamenlijk ‘een verhaal’ op te bouwen, vanuit het verleden, via het heden, naar de toekomst, worden wederzijds begrip, draagvlak en eigenaarschap gesmeed. Dan ontstaat gaandeweg een complex netwerk van fysieke (gevelgroen, terrassen, straatmeubilair) en niet fysieke (events, eigen beheer, tijdspad, financiering) resultaten. Door individueel potentieel bij elkaar te brengen en een gedeelde ambitie te creëren, inclusief een tactiek, ontstaat exponentiële meerwaarde. Anders gezegd: we ontwikkelen vanuit de energie die er is en vertrouwen op de flow die ontstaat.’