Tilburg en Venlo onderzoeken het effect van fietspromotie

Hoe krijg én houd je mensen in het zadel? Communicatieve maatregelen, promotie maar ook kleine douceurtjes kunnen fietsgebruik stimuleren, tenminste als infrastructuur, bewegwijzering en dergelijke op orde zijn. Deze veronderstelling wordt volgend jaar zomer door het ministerie van Verkeer en Waterstaat getoetst in Venlo en Tilburg.

In opdracht van het departement verricht het Haarlems onderzoeksbureau ResCon de effecten van een pakket communicatieve en promotionele maatregelen. Vergelijking van een voor- en nameting moet duidelijk maken of de Venloërs en Tilburgers gevoelig zijn voor positieve prikkels. Oktober 2006 moet de slotconclusie worden getrokken. Het onderzoek wordt verricht in samenspraak met het Fietsberaad.
Tilburg richt zich in hoofdzaak op vier doelgroepen: allochtonen, bezoekers van evenementen, winkelend publiek en schoolgaande jeugd en hun ouders, meldt beleidsmedewerker Liesbeth Trip. 'De jeugd gaat steeds minder fietsen', merkt zij bezorgd op. De pijlen zouden zich vooral moeten richten op kinderen van een jaar of tien.
Trip erkent dat Nederland internationaal altijd wel vooropliep met infrastructurele maatregelen, maar dat communicatie daarbij altijd een ondergeschoven kindje bleef. De Noord-Brabantse gemeente wil onder meer de gezondheidsaspecten van fietsgebruik beklemtonen. Opmerkelijk is overigens dat andere Europese landen die nu een inhaalslag proberen te maken, zoals Oostenrijk, Zweden en Zwitserland, juist daar in hun communicatie een speerpunt van maken.
Tilburg wil onder meer bij wijze van demonstratie fietskarren inzetten voor winkelgebruik. Wat de campagne oplevert en of een causaal verband met eventueel toenemend fietsgebruik aantoonbaar is, is voor Liesbeth Trip nog de vraag. Vast staat voor haar wel dat de invloed van communicatie in vergelijking met al dan niet aanwezige infrastructuur slechts marginaal kan zijn. Ondertussen wordt de belabberde onderhoudstoestand van de op zichzelf uitgebreide Tilburgse fietsinfrastructuur aangepakt dankzij een verdubbeling van het budget van 6 ton naar 1,2 miljoen euro.
Venlo wil, behalve fietskarren, demonstraties geven op het gebied van verlichtingssystemen, lig- en hybridefietsen en fietsgraveren. Ook kortingsacties staan op stapel: met een stallingsbewijs voor de bewaakte stalling kan men bijvoorbeeld korting bij theater of bioscoop krijgen. Of kunnen stallingskosten worden vergoed op vertoon van een winkelbon. Gedacht wordt eveneens aan speciale fietsarrangementen voor fiets/boottochten over de Maas en museumbezoek.

Onderwijs
Ook in het basis- en voortgezet onderwijs zou de fiets nadrukkelijk in beeld moeten komen. Bijvoorbeeld bij biologie/persoonlijke verzorging maar ook bij rekenen/wiskunde/natuurkunde, bijvoorbeeld om reistijden, kosten en energieverbruik te vergelijken.
Volgens onderzoeker dr. Ruud Jonkers van ResCon kunnen gezondheid (obesitas, hart- en vaatziekten) evenals klimaatbeleid thema’s zijn om fietsgebruik te stimuleren. Jonkers erkent dat de twee gemeenten geen doorsnee van Nederland vormen en dat het methodologisch lastig kan zijn om het effect van communicatieve maatregelen vast te stellen. 'Anderzijds', aldus Jonkers, 'als blijkt dat deze maatregelen effect sorteren, kan dat ertoe leiden dat meer gemeenten het voorbeeld van Tilburg en Venlo volgen.'