SWOV-rapport over effectiviteit en kosten van verkeersveiligheidsmaatregelen

Op basis van bestaande evaluaties en harde criteria heeft de SWOV een naslagwerk opgesteld met zo nauwkeurig mogelijke en relevante effecten van 30 maatregelen en maatregelpakketten.

Informatie over effecten en kosten van verkeersveiligheidmaatregelen is nuttige input voor het verkeersveiligheidsbeleid. Met welke maatregelen wordt bijvoorbeeld een bepaalde verkeersveiligheidsdoelstelling behaald, hoeveel geld is daarvoor nodig en hoe kan het budget zo (kosten)effectief mogelijk worden besteed? Het SWOV-onderzoek naar de effectiviteit en kosten van verkeersveiligheidsmaatregelen, beschrijft op systematische wijze 30 (pakketten van) maatregelen: 17 op het gebied van infrastructuur, zeven op het gebied van gedragsbeïnvloeding en zes op het gebied van voertuigen. Ook wordt voor elke maatregel een schatting gegeven van de procentuele besparing van het aantal slachtoffers (doden en ziekenhuisgewonden afzonderlijk) door die maatregel. Deze schattingen zijn gebaseerd op literatuurstudie, waarbij vooraf criteria zijn opgesteld voor de kwaliteit van de studie en de relevantie voor de Nederlandse situatie.

Rotonde

Zo komt het rapport als het gaat om het effect van kruispuntmaatregelen bijvoorbeeld tot een besparing van het aantal doden van 75 procent binnen de bebouwde kom en 70 procent buiten de bebouwde kom door het ombouwen van een kruispunt tot rotonde.

Het effect van het uitrusten van kruispunten met plateaus komt uit op 20 procent binnen de kom en op 30 procent buiten de kom, terwijl de maatregel om het kruispunt in te richten als uitritconstructie uitkomt op een besparing van 22 procent, zowel binnen als buiten de kom.

Naslagwerk

Verder geeft het rapport een schatting van de kosten per maatregelpakket en behandelt het de doelgroep, de penetratiegraad, de werkingsduur en de relatie met of afhankelijkheid van andere maatregelpakketten. Het rapport is hierdoor een naslagwerk voor informatie over verkeersveiligheidsmaatregelen, en is toepasbaar voor ex-ante evaluaties van (verkeersveiligheids)beleid. Kosteneffectiviteitsanalyses (KEA) en kosten-batenanalyses (KBA) zijn daarbij gebruikelijke methoden. Beide maken gebruik van effecten- en kosteninformatie. Hiermee kunnen maatregelen of maatregelpakketten ook worden vergeleken en geprioriteerd op basis van de kosten per bespaard slachtoffer (KEA) of de verhouding tussen de (in geld uitgedrukte) baten en kosten (KBA).

Maatregelen

De maatregelen in het SWOV-rapport zijn ook onderdeel van de VVR-GIS, een softwareapplicatie waarmee de effecten, kosten en baten, van maatregelen doorgerekend kunnen worden op regionaal niveau. Het rapport bevat ten slotte een aantal aanbevelingen, waaronder het uitbreiden van de maatregellijst. Welke maatregelen wenselijk zijn en mogelijk zijn om toe te voegen, is afhankelijk van de behoeften van beleidsmakers en gebruikers van de VVR-GIS. Naast de benodigde beschikbaarheid van (wetenschappelijke) informatie over de effectiviteit vindt de SWOV het wenselijk om ook nieuwe evaluatiestudies uit te voeren van maatregelen waarvoor nog geen recente effectstudies beschikbaar zijn.

Meer informatie

Het rapport ‘Effectiviteit en kosten van verkeersveiligheidsmaatregelen’ is beschikbaar op www.swov.nl onder Publicaties.

 
Auteur: Jacques Lorsheijd